Το εργατικό ατύχημα σε υπό ανέγερση πύργο 37 ορόφων στο παραλιακό μέτωπο της Λεμεσού, όταν εργάτης, που βρισκόταν σε ύψος 65 μέτρων, σε υπό κατασκευή όροφο του κτιρίου, φαίνεται να έχασε την ισορροπία του και να έπεσε 1,5 μέτρο πιο κάτω, με αποτέλεσμα να τραυματιστεί, φανερώνει τα θέματα ασφάλειας που προκύπτουν γενικότερα σε εργοτάξια και ειδικά σε ψηλά ανεγειρόμενα κτήρια και τις επιβεβλημένες πρόνοιες της νομοθεσίας που οφείλει ο εργοδότης ν' ακολουθεί. 

Η απουσία διπλού εξωτερικού ανελκυστήρα για το προσωπικό, κάτι που είχε απαιτήσει το Τμήμα Επιθεώρησης Εργασίας να εγκατασταθεί και δεν έγινε, έκανε πολύ πιο δύσκολο τον τρόπο διάσωσης και μεταφοράς του εργάτη από τους πυροσβέστες της ΕΜΑΚ, οι οποίοι λειτούργησαν άμεσα για τον απεγκλωβισμό του.

Αναγκάστηκαν όμως να επιστρατεύσουν γερανό για να κατεβάσουν από το κτήριο τον εργάτη, ο οποίος ακολούθως μεταφέρθηκε σε ιατρικό κέντρο για περίθαλψη.

Αν είχε εγκατασταθεί ο διπλός εξωτερικός ανελκυστήρας για το προσωπικό, όπως ζητήθηκε από τους αρμόδιους φορείς, θα μπορούσε να γινόταν ευκολότερος και ασφαλέστερος ο τρόπος διάσωσης, ανέφεραν τόσο η Πυροσβεστική Υπηρεσία όσο και το Τμήμα Επιθεώρησης Εργασίας.

Να σημειωθεί ότι ο εκπρόσωπος τύπου της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας, Ανδρέας Κεττής σε δήλωση του στην Offsite, τονίζει ότι εάν υπήρχε ο εξωτερικός ανελκυστήρας, δεν θα προέκυπτε κανένα  απολύτως πρόβλημα καθώς ο τραυματίας θα κατέβαινε από το  κλιμακοστάσιο με ασφάλεια και όχι με γερανό όπως συνέβη που ήταν μια από τις επιλογές που είχε η Πυροσβεστική Υπηρεσία και είχε κριθεί η πιο ασφαλής.

Όπως τονίζει στην Offsite, ο Ανώτερος Επιθεωρητής Εργασίας, Δήμος Δημοσθένους, δύο εβδομάδες πριν από το ατύχημα, το Τμήμα Επιθεώρησης είχε εκδώσει ειδοποίηση βελτίωσης που απαιτούσε στην προκειμένη περίπτωση από τον εργοδότη σε διάστημα ενός μηνός, να προσαρμοστούν ανάλογα τα σχέδια δράσης που αφορούσαν τα θέματα πυρασφάλειας εξόδων διαφυγής, σχέδιο δράσης για έκτακτα περιστατικά συμπεριλαμβανομένου και της εγκατάστασης εξωτερικού ανελκυστήρα. 

Στο πλαίσιο αυτό ήδη ο εργοδότης είχε μεταφέρει φορείο στον χώρο και τον εξοπλισμό για να ξεκινούσε η εγκατάσταση.

Σύμφωνα με τον κ. Δημοσθένους, ότι αφορά το θέμα που προέκυψε και αφορούσε τη διαχείριση τέτοιων εκτάκτων περιστατικών σε ψηλά κτήρια της παραλαβής και ασφαλούς μεταφοράς τους σε ιατρικό κέντρο, δεν υπάρχουν ευρωπαϊκές οδηγίες που να αναφέρονται σε πολυώροφα κτήρια στο στάδιο κατασκευής και στο πώς διαχειριζόμαστε τα θέματα ασφάλειας και υγείας.

Υπάρχει η γενικότερη νομοθεσία που περιλαμβάνει τις πρόνοιες γι’ αυτές για το πώς διαχειρίζονται τους γενικότερους κινδύνους που αφορούν θέματα πυρασφάλειας, εξόδους διαφυγής, ασφαλούς πρόσβασης ή και διαχείριση εκτάκτων περιστατικών όπως το χθεσινό.

Ωστόσο, στη βάση της νομοθεσίας μέσα από το σχέδιο ασφάλειας και υγείας, καθορίζονται τα μέτρα που πρέπει να λαμβάνονται ακόμα και για τη διαχείριση αυτών των εκτάκτων περιστατικών, ειδικά σε ότι αφορά τα ψηλά κτήρια. 

''Στο συγκεκριμένο κτήριο υπάρχει ήδη ένα εξωτερικό μεταλλικό κλιμακοστάσιο που χρησιμοποιούν οι εργαζόμενοι για να ανεβαίνουν στις θέσεις εργασίας τους αλλά και για να κατέβουν. Προφανώς, από μόνο του δεν εξυπηρετεί τις εξειδικευμένες ανάγκες όταν το κτήριο φθάσει από ένα ύψος και πάνω. Άρα, αφού η κατασκευή έχει φθάσει σε άλλο στάδιο, απαιτήθηκαν άλλα μέτρα. Αυτά τα κτήρια με τον τρόπο που κτίζονται, προχωρούν πολύ γρήγορα. Πρέπει όμως, παράλληλα τα οποιαδήποτε μέτρα χρειάζονται να λαμβάνονται'', σημειώνει ο κ. Δημοσθένους προσθέτοντας όμως ότι στη νομοθεσία δεν υπάρχει σαφής πρόνοια που να αναφέρει ότι πρέπει να εγκαθίσταται ηλεκτρικός ανελκυστήρας χωρίς αυτό να σημαίνει ότι ο εργοδότης δεν υποχρεούται να λάβει συγκεκριμένα μέτρα ασφαλείας.

Σε ότι αφορά τη συγκεκριμένη περίπτωση, το Τμήμα Επιθεώρησης αναμένεται ανάλογα με το πόρισμα της έκθεσης των συνθηκών κάτω από τις οποίες συνέβη,να λάβει επιπλέον μέτρα.

Καθυστερήσεις και σε άλλες περιπτώσεις

Το Τμήμα Επιθεώρησης Εργασίας έχει στα χέρια του διάφορα νομικά εργαλεία σε περιπτώσεις όπου εργοδότες δεν συμμμορφώνονται με τις πρόνοιες της νομοθεσίας για την ασφάλεια και την υγεία των εργαζομένων σε ένα εργοτάξιο.

''Υπάρχουν οι προφορικές συστάσεις ανάλογα με την σοβαρότητα της κατάστασης, επιστολές και μετά ακολουθούν τα  νομικά εργαλεία που αφορούν ειδοποιήσεις βελτίωσης όπου απαιτείται από τον εργοδότη μέσα σε συγκεκριμένο χρονικό διάστημα να ληφθούν μέτρα. Υπάρχει βέβαια και η δυνατότητα ειδοποίησης απαγόρευσης όταν τίθεται θέμα άμεσης σωματικής βλάβης που μπορεί να προκύψει από την έλλειψη μέτρων ασφαλείας. Π.χ σε ένα κλιμακοστάσιο εάν δεν υπάρχουν κιγκλιδώματα, πας εκεί και του λες εδώ σταματάς'', εξηγεί ο κ. Δημοσθένους.

Γενικότερα τα μέτρα ασφάλειας για αποφυγή ατυχημάτων σε ψηλά κτήρια είναι τα ίδια όπως σε κάθε άλλο εργοτάξιο.

Ειδικά στα πολυώροφα κτήρια τίθεται το θέμα των σχεδίων πυροπροστασίας, η διαφυγή των ατόμων και το θέμα της διαχείρισης π.χ σε περίπτωση εκδήλωσης πυρκαγιάς.

Ο κ. Δημοσθένους αναφέρει ότι υπάρχουν εργοδότες που καθυστερούν να εφαρμόσουν αυτά που προβλέπει η νομοθεσία. Γύρω στις 15-20 υποθέσεις εκδικάζονται κάθε χρόνο στα δικαστήρια. Υπάρχουν οι ποινικές διώξεις που ξεκινούν για σκοπούς πρόληψης για επιθεώρηση του χώρου και ανάλογα με την σοβαρότητα της παράλειψης, το κράτος προχωρεί σε ποινική δίωξη, κι αυτό συμβαίνει επίσης και σε περιπτώσεις εκδηλώσεων ατυχήματος με σοβαρούς τραυματισμούς.

Παγκύπρια, 19 επιθεωρητές ελέγχουν 100 χιλιάδες υποστατικά. Ο κ. Δημοσθένους τονίζει ότι οι έλεγχοι διεξάγονται βάση ετήσιου προγραμματισμού με συγκεκριμένη στόχευση και προτεραιότητες που καθορίζονται στη βάση στοιχείων, όπως π.χ ποιοι είναι οι χώροι όπου συμβαίνουν πολλά ατυχήματα, πόσο συχνά και σε ποιες δραστηριότητες. 

Ο ίδιος τονίζει ότι ο εργοδότης οφείλει να διαχειριστεί με γραπτή εκτίμηση κινδύνου όπως επιβάλλει η νομοθεσία, τα όποια προβλήματα/ θέματα ασφάλειας υπάρχουν.