Το ακροδεξιό κόμμα AfD επαναφέρει την πρότασή του για αποχώρηση της Γερμανίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) και την Ευρωζώνη, καθώς πλησιάζουν οι εκλογές. Η πρόταση αυτή περιλαμβάνεται σε προσχέδιο του προεκλογικού του προγράμματος, το οποίο θα τεθεί προς ψήφιση στο κομματικό συνέδριο τον Ιανουάριο. Οι εκλογές για την Ομοσπονδιακή Βουλή έχουν προγραμματιστεί για τις 23 Φεβρουαρίου.

Οι βασικές προτάσεις του AfD

Σύμφωνα με το προσχέδιο, «Θεωρούμε απαραίτητο να αποχωρήσει η Γερμανία από την Ευρωπαϊκή Ένωση και να ιδρύσει μία νέα Ευρωπαϊκή Κοινότητα». Η πρόταση αυτή περιλαμβάνει τη δημιουργία μιας «Ευρώπης Ανεξάρτητων Πατρίδων» που θα βασίζεται σε ενιαία αγορά και «κοινά συμφέροντα».

Επιπλέον, το AfD ζητά την αποχώρηση της Γερμανίας από το κοινό ευρωπαϊκό νόμισμα. Ωστόσο, αναγνωρίζει ότι κάτι τέτοιο δεν μπορεί να γίνει μονομερώς, και προτείνει «μία επαναδιαπραγμάτευση ανάμεσα στη Γερμανία και τα υπόλοιπα κράτη-μέλη της Ευρωζώνης».

Για την υλοποίηση του «Dexit», δηλαδή την αποχώρηση από την ΕΕ κατά τα πρότυπα του Brexit, το AfD ζητά τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος. Παρόλα αυτά, η αποχώρηση δεν είναι εύκολη υπόθεση, καθώς η συμμετοχή στην ΕΕ κατοχυρώνεται στο Γερμανικό Σύνταγμα. Αυτό σημαίνει ότι απαιτείται πλειοψηφία δύο τρίτων στο Κοινοβούλιο για την απαραίτητη τροποποίηση του Συντάγματος.

Οι αντιδράσεις του επιχειρηματικού κόσμου

Ο επιχειρηματικός κόσμος και τα μεγάλα οικονομικά ινστιτούτα αντιδρούν σφοδρά στις προτάσεις του AfD. Το Ινστιτούτο Γερμανικής Οικονομίας (IW) στην Κολωνία εκτιμά ότι «μία έξοδος από την ΕΕ θα στοίχιζε στη γερμανική οικονομία 690 δισεκατομμύρια ευρώ εντός πέντε ετών», ενώ το Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν (ΑΕΠ) της χώρας θα μειωνόταν κατά 5,6% και θα χάνονταν 2,5 εκατομμύρια θέσεις εργασίας.

Για τον Γερμανικό Σύνδεσμο Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων (BVMW), «τα σχέδια της AfD ισοδυναμούν με μία αποστολή καμικάζι». Ο Σύνδεσμος είχε προειδοποιήσει πριν από τις ευρωεκλογές ότι «η νομισματική ένωση είναι ένα χρήσιμο συμπλήρωμα της ενιαίας αγοράς και διευκολύνει σημαντικά τις επιχειρήσεις να διαθέσουν προϊόντα και υπηρεσίες στο εξωτερικό».

Σύγκριση με το Brexit

Το AfD χρησιμοποιεί το Brexit ως παράδειγμα, υποστηρίζοντας ότι οι προβλέψεις για οικονομική καταστροφή ήταν υπερβολικές. Ο Ρόναλντ Γκλέζερ, εκπρόσωπος του AfD, δήλωσε: «Οι ίδιοι δεν έλεγαν ότι το Brexit θα ρίξει πολύ πίσω τη Βρετανία και την Ευρώπη; Θυμάμαι ότι είχαν ακουστεί σενάρια τρόμου για το Brexit, κι όμως τελικά όλα έγιναν χωρίς να δημιουργηθεί σχεδόν κανένα πρόβλημα».

Ωστόσο, έρευνα της Cambridge Econometrics που δημοσιεύθηκε τον Ιανουάριο του 2024, καταλήγει ότι το Brexit έχει εξασθενήσει σημαντικά την ανάπτυξη και την απασχόληση στο Ηνωμένο Βασίλειο, με τρία εκατομμύρια θέσεις εργασίας να έχουν χαθεί μέχρι το 2035.

Η κοινή γνώμη και η εμμονή του AfD

Παρά την εμμονή του AfD, η ιδέα του «Dexit» δεν φαίνεται να έχει απήχηση στη γερμανική κοινή γνώμη. Σύμφωνα με έρευνα του ιδρύματος Κόνραντ Αντενάουερ (KAS), «ένα ποσοστό 87% των Γερμανών θα ψήφιζε υπέρ της παραμονής στην ΕΕ» σε περίπτωση δημοψηφίσματος.

Παρόλα αυτά, το AfD επιμένει, όπως ανέφερε ο Ρόναλντ Γκλέζερ: «Δεν κάνουμε πολιτική με βάση τις δημοσκοπήσεις, κάνουμε αυτό που θεωρούμε σωστό και απαραίτητο».

Ένα εθνικιστικό κόμμα

Ο Βόλφγκανγκ Σρέντερ, καθηγητής Πολιτικών Επιστημών, σημειώνει ότι «κατ’ αρχάς το AfD είναι ένα εθνικιστικό κόμμα». Εξαιτίας αυτής της εθνικιστικής του στάσης, αντιτίθεται σε υπερεθνικούς θεσμούς όπως η ΕΕ και ο ΟΗΕ.

Παρά τα οικονομικά και συνταγματικά εμπόδια, το AfD φαίνεται πως χρησιμοποιεί την ιδέα του «Dexit» για να ενισχύσει τη ρητορική του και να προσελκύσει συγκεκριμένες ομάδες ψηφοφόρων. Όπως σχολιάζει ο Σρέντερ, «θεωρούν ότι δεν τους στοιχίζει και τίποτα να υπόσχονται έναν διαφορετικό κόσμο».

ΠΗΓΗ: DW