Εκδήλωση στο Προεδρικό για την Ημέρα της Γυναίκας
Η φετινή εκδήλωση προς τιμή της Γυναίκας συμπίπτει με τη συμπλήρωση 65 χρόνων ζωής της Κυπριακής Δημοκρατίας, είπε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κατά την εκδήλωση για την Παγκόσμια Ημέρα Γυναίκας που έγινε στο Προεδρικό την Παρασκευή (7/3) το βράδυ.
Εκφράζουμε την απεριόριστη εκτίμηση και τον σεβασμό της Πολιτείας προς την Κύπρια γυναίκα, την πρόσφυγα, τη σύζυγο, την αδελφή ή μάνα αγνοουμένου, τη νεαρή κόρη παθόντων και πεσόντων. Εκφράζουμε τον σεβασμό μας προς τις μανάδες και γιαγιάδες μας, όλες αυτές τις άξιες γυναίκες της Κύπρου που άντεξαν, αγωνίστηκαν, στήριξαν τις οικογένειές τους και μεγάλωσαν παιδιά που πήραν την Κύπρο, παρά τις αντιξοότητες και τα πολλαπλά προβλήματα, μπροστά. Σήμερα μνημονεύουμε αυτή τη γυναίκα, ως ελάχιστο φόρο τιμής, και εκφράζουμε ευγνωμοσύνη γιατί όλες υπερασπιστήκατε με τη στάση ζωή σας, την ελευθερία, την εδαφική ακεραιότητα, το αύριο αυτού του τόπου, την ελπίδα, συμπλήρωσε ο Νίκος Χριστοδουλίδης.
Πρόσθεσε πως, μ γι ε δεδηλωμένη την πολιτική βούλησή μας για τομές που θα βοηθήσουν τη γυναίκα να διεκδικήσει επί ίσοις όροις τον ρόλο που επιθυμεί και της αξίζει, να συμφιλιωθεί η επαγγελματική με την οικογενειακή ζωή, να καταρριφθούν τα στερεότυπα, και η γυναίκα να έχει διευκολύνσεις στην καθημερινότητά της, ώστε να μην αναγκάζεται να εγκαταλείπει τους πολλαπλούς ρόλους που έχει, προχωρήσαμε στη βάση του προγράμματος διακυβέρνησής μας, στην υλοποίηση συγκεκριμένων πολιτικών, στοχευμένων μέτρων και δράσεων.
Σημείωσε πως, δύο χρόνια μόλις για τη διακυβέρνησή μας και η Κύπρος βελτίωσε σημαντικά τη θέση της και αξιολογείται πλέον πολύ καλύτερα σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο, από το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο για την Ισότητα των Φύλων, τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών και το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ, σε σχέση με τη μείωση των ανισοτήτων ανάμεσα στα δύο φύλα.
Κατέληξε πως, συνεχίζουμε καθημερινά, με νέες πολιτικές και δράσεις που θα επιτρέψουν στη γυναίκα να κυνηγά τα όνειρά της, πραγματικά επί ίσοις όροις, σε μια Κύπρο που αλλάζει.
Ακολουθούν αυτούσιες οι ομιλίες του Προέδρου της Δημοκρατίας αλλά και της Επιτρόπου Ισότητας των Φύλων.
Ομιλία Προέδρου Δημοκρατίας:
Σας καλωσορίζω με ιδιαίτερη χαρά στο Προεδρικό Μέγαρο και σας ευχαριστώ όλους θερμά για την παρουσία σας.
Με την ευκαιρία της αυριανής Διεθνούς Ημέρας της Γυναίκας, να ευχηθώ καταρχάς Χρόνια Πολλά σε όλες τις Γυναίκες. Δύναμη και Ευλογία στη ζωή τους.
Είναι η τρίτη, θεσμοθετημένη για τη διακυβέρνησή μας, αφιερωμένη στη Γυναίκα εκδήλωση, και φέτος συμπίπτει με τη συμπλήρωση 65 χρόνων από την ίδρυση της Κυπριακής Δημοκρατίας. Για αυτό, και το ελάχιστο που μπορώ να κάνω, αρχίζοντας την ομιλία μου, είναι να εκφράσω την απεριόριστη εκτίμηση και τον σεβασμό της Πολιτείας προς την Κύπρια γυναίκα, την πρόσφυγα, τη σύζυγο, την αδελφή, τη μάνα αγνοουμένου, τη νεαρή κόρη παθόντων και πεσόντων. Να εκφράσω τον σεβασμό μου προς τις μανάδες και γιαγιάδες μας, όλες αυτές τις άξιες γυναίκες της Κύπρου που άντεξαν, αγωνίστηκαν, στήριξαν τις οικογένειές τους και μεγάλωσαν παιδιά, που πήραν την Κύπρο, παρά τις αντιξοότητες και τα πολλά προβλήματα, τις πολλές προκλήσεις, μπροστά. Σήμερα μνημονεύουμε αυτή τη γυναίκα, ως ελάχιστο φόρο τιμής, και εκφράζουμε ευγνωμοσύνη γιατί όλες υπερασπιστήκατε με τη στάση ζωή σας την ελευθερία, την εδαφική ακεραιότητα, την ανεξαρτησία, το αύριο αυτού του τόπου, την ελπίδα.
Για την Κυβέρνησή μας και για μένα προσωπικά το διακύβευμα ήταν εξαρχής πάρα πολύ συγκεκριμένο. Η ισότητα των φύλων να γίνει πράξη. Από βασική αρχή και υπόσχεση, να μετουσιωθεί η πολλά προσδοκώμενη ισότητα σε μέτρα και πολιτικές που θα φέρουν τη γυναίκα, σε μια Κύπρο που Αλλάζει, στη θέση που της αξίζει, στη θέση, από την οποία θα συνεισφέρει πολύ περισσότερα και στα κοινά του τόπου μας.
Μεγαλωμένος από μία πολύ δυναμική και άξια γυναίκα, που δυστυχώς έφυγε πολύ νωρίς, σε μια πολύτεκνη οικογένεια της Κύπρου, και όντας πατέρας τεσσάρων κοριτσιών, έμαθα, και πρωτίστως από τον πατέρα μου, να σέβομαι και να εκτιμώ τη γυναίκα ως πηγή ζωής, ανθεκτικότητας, στοχοπροσήλωσης, αποτελεσματικότητας, αλλά και συμπόνοιας, ενσυναίσθησης και υψηλού αισθήματος δικαίου και δικαιοσύνης, συστατικά απαραίτητα για μια κοινωνία που θέλει πραγματικά να ευημερεί και να έχει ευτυχισμένους πολίτες.
Πεπεισμένος επίσης ότι εξαντλήσαμε εδώ και καιρό, και επαναλάβαμε υπερβολικά, ωραία λόγια, συνθήματα και θεωρίες περί ίσων ευκαιριών και εκπροσώπησης, χάνοντας κατά την άποψή μου πολύτιμο χρόνο, ως Κυβέρνηση μπήκαμε από την πρώτη μέρα κατευθείαν στη δουλειά, με δεδηλωμένη την πολιτική βούληση για τομές που θα βοηθήσουν τη γυναίκα να διεκδικήσει επί ίσοις όροις τον ρόλο που επιθυμεί και της αξίζει, θα συμφιλιωθεί η επαγγελματική με την οικογενειακή ζωή, θα καταρριφθούν τα στερεότυπα, και επιτέλους η γυναίκα θα έχει διευκολύνσεις στην καθημερινότητά της, ώστε να μην αναγκάζεται να εγκαταλείπει τους πολλαπλούς ρόλους που έχει. Αυτούς της μητέρας, της κόρης, της αδελφής, της συζύγου, της εργαζόμενης ή απλώς της ενεργού πολίτη. Για αυτό λοιπόν, στη βάση του προγράμματος διακυβέρνησής μας, μέσα από την υλοποίηση συγκεκριμένων πολιτικών, στοχευμένων μέτρων και δράσεων, από την πρώτη μέρα πετύχαμε αλλαγές που μειώνουν τις ανισότητες μεταξύ των δύο φύλων σε όλους τους τομείς της ζωής.
Δύο μόλις χρόνια για τη διακυβέρνησή μας και η Κύπρος βελτίωσε σημαντικά τη θέση της και αξιολογείται πλέον καλύτερα σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο, από το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο για την Ισότητα των Φύλων, τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών και το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ, σε σχέση με τη μείωση των ανισοτήτων ανάμεσα στα δύο φύλα.
Καταλυτικής σημασίας για αυτή τη θετική αναβάθμιση υπήρξε καταρχάς, ότι για πρώτη φορά, η συμμετοχή γυναικών στο Υπουργικό Συμβούλιο, σε σημαντικές θέσεις στην Προεδρία και σε άλλες Υπηρεσίες, καθώς και στις προεδρίες, αντιπροεδρίες και Συμβούλια Ημικρατικών Οργανισμών, ξεπερνά το 40% της συνολικής εκπροσώπησης. Αυτό το ποσοστό είναι πολύ σημαντικό να γνωρίζουμε ότι αποτελεί το υψηλότερο στην Ιστορία της Κυπριακής Δημοκρατίας και σας δηλώνω ότι ολοένα και θα αυξάνεται, ώστε να φθάσει εκεί που πρέπει να είναι, στο 50 και πλέον τοις εκατό. Διότι με τις μεταρρυθμίσεις και πολιτικές μας, αυτές που μέρα με τη μέρα υλοποιούμε, σε αυτό πραγματικά στοχεύουμε: Στο να διευκολύνουμε όλες τις γυναίκες να διεκδικούν απαιτητικούς ρόλους και αξιώματα, όπως και ό,τι επιθυμούν, χωρίς να συμβιβάζονται ως προς τις άλλες ιδιότητές τους ή να αναγκάζονται να εγκαταλείπουν μπροστά στο δίλημμα καριέρα, ενασχόληση με τα κοινά ή οικογένεια.
Με τα υψηλά ποσοστά γυναικών σε σημαντικές θέσεις πετύχαμε επίσης τον στόχο της εμπέδωσης της αντίληψης ότι, ναι, ικανές γυναίκες με τα απαιτούμενα προσόντα, και όλες αυτές οι Κυρίες που εργάζονται σκληρά, μπορούν να τα καταφέρουν με μεγάλη επιτυχία. Και χαίρομαι που στο πλαίσιο της διακυβέρνησής μας έχουμε πετυχημένες γυναίκες. Πολλές είστε εδώ απόψε, και να ξέρετε ότι αποτελείτε θετικά πρότυπα για τις νεαρότερες και έχετε ευθύνη και εσείς έναντί τους, για να τις εμπνεύσετε, να τις καθοδηγήσετε και να τις βοηθήσετε να σας ξεπεράσουν ως προς την εργατικότητα, το ήθος και τις επιτυχίες σας.
Κατά δεύτερον, εξίσου σημαντική στην αναβάθμιση της θέσης της χώρας μας σε θέματα ισότητας ήταν η υλοποίηση της απόφασής μας για κατοχύρωση και αναβάθμιση του θεσμού της Επιτρόπου Ισότητας των Φύλων. Βάσει της ίδιας νομοθεσίας καταφέραμε να διασφαλίσουμε τον Εθνικό Μηχανισμό για τα Δικαιώματα της Γυναίκας, αναγνωρίζοντας με αυτό τον τρόπο τον πολύ σημαντικό ρόλο που επιτελεί τα τελευταία 30 χρόνια για την προώθηση της ισότητας των Φύλων στη χώρα μας.
Για να υλοποιήσουμε τις πολιτικές μας σε θέματα ισότητας, το Υπουργικό Συμβούλιο ενέκρινε επίσης την Εθνική Στρατηγική για την Ισότητα των Φύλων 2024-2026, η οποία αποτελείται από 14 θεματικές ενότητες και περιλαμβάνει παρεμβάσεις που αφορούν όλα τα Υπουργεία και Υφυπουργεία.
Εργαζόμαστε, δηλαδή, μεθοδικά και στοχευμένα, με συγκεκριμένο πλάνο, έτσι ώστε η διάσταση του φύλου να λαμβάνεται υπόψη σε όλες τις πολιτικές του κράτους, οριζόντια, έτσι ώστε, κατά τον σχεδιασμό, την υλοποίηση και την αξιολόγησή τους, να λαμβάνονται υπόψη οι διαφορετικές ανάγκες των γυναικών και των αντρών και, κατ’ επέκταση, να θεμελιωθεί και η κουλτούρα της έμφυλης ισότητας.
Ένα καλό παράδειγμα, γιατί όταν μιλάμε με παραδείγματα γινόμαστε πιο σαφείς, αυτού που προανέφερα, δηλαδή της οριζόντιας ενσωμάτωσης της διάστασης του φύλου σε όλες τις πολιτικές μας, αποτελούν και οι εισηγήσεις που ανακοινώσαμε πριν από λίγες μέρες εδώ στο Προεδρικό Μέγαρο σε σχέση με τον φορολογικό μετασχηματισμό της χώρας.
Αναφέρομαι συγκεκριμένα στην πρόταση για ελαφρύνσεις και για τους δύο γονείς με βάση τον αριθμό εξαρτώμενων παιδιών και φοιτητών, αλλά και στην πρόταση για παραχώρηση αυξημένης ελάφρυνσης σε μονογονεϊκές οικογένειες, όπως θα ισχύει και για οικογένειες με δύο γονείς. Αυτά τα μέτρα είναι ιδιαίτερα σημαντικά για τις γυναίκες, καθώς τις ενθαρρύνουν να συμμετάσχουν πιο ενεργά και πιο δυναμικά στην αγορά εργασίας και, ταυτόχρονα, συμβάλλουν στην αναβάθμιση του βιοτικού επιπέδου των ιδίων και των οικογενειών τους.
Στις δεκαετίες που πέρασαν, στη νεοσύστατη Κυπριακή Δημοκρατία, έπειτα στη μεταπολεμική Κύπρο και πιο πρόσφατα στην Κύπρο του 21ου αιώνα, η γυναίκα της Κύπρου ήταν και είναι ακόμη επιφορτισμένη σε σχέση με τους άντρες με πολλαπλούς ρόλους και πολλαπλές ιδιότητες: αυτούς της μητέρας, της κόρης, της συζύγου, της γιαγιάς, της νοικοκυράς, της εργαζόμενης, της αγρότισσας. Αυτής που ασθενεί ή αντιμετωπίζει μία αναπηρία ή και αυτής που μεγαλώνει παιδιά με αναπηρία, ενώ εργάζεται και οικονομικά ζει σε συνθήκες στενότητας. Πολλοί ρόλοι που επιφέρουν ένα αριθμό μεγάλων υποχρεώσεων και αποστερούν στην ουσία από τη γυναίκα ελεύθερο χρόνο, καλό επίπεδο ζωής, ποιοτικότερη και πιο εύκολη καθημερινότητα, ενώ αποστερούν επίσης το δικαίωμα στην ελεύθερη επιλογή και στις ίσες ευκαιρίες.
Παρά την αλλαγή, την πρόοδο ως προς την κουλτούρα ισότητας και τη βελτίωση ορισμένων συνθηκών, αυτός ήταν και παραμένει, ως ένα βαθμό, ένας προσωπικός, και μοναχικός πολλές φορές, αγώνας για τη γυναίκα, με πολύ περιορισμένες διευκολύνσεις ή στηρίγματα από την πλευρά της Πολιτείας, του κράτους. Αυτή είναι η ωμή πραγματικότητα. Και αυτή την πραγματικότητα έπρεπε να αντιμετωπίσει η δική μας διακυβέρνηση από την πρώτη μέρα, για να μπορέσει να κάνει τομές και να εφαρμόσει νέες πολιτικές που θα δώσουν απαντήσεις σε όλες αυτές τις προκλήσεις.
Και να σας θυμίσω σχετικά, έχει ιδιαίτερη σημασία, ότι πριν την ανάληψη της διακυβέρνησής μας διαβουλευθήκαμε με τη γυναίκα σε όλη την Κύπρο, τη γυναίκα κάθε ηλικίας και με διαφορετικό κοινωνικό, μορφωτικό και οικονομικό υπόβαθρο. Την ακούσαμε και αφουγκραστήκαμε τις ανάγκες και τα μηνύματά της.
Σας άκουσα πολύ προσεκτικά όλες και το τι υλοποιούμε αυτά τα δύο χρόνια είναι ουσιαστικά οι εισηγήσεις σας, τις οποίες και εξακολουθούμε να λαμβάνουμε από την κοινωνία.
Για αυτό και εφαρμόσαμε ήδη συγκεκριμένες πολιτικές και συνεχίζουμε κάθε μέρα: Για να παρέχουμε διευκολύνσεις που θα επιτρέψουν στη γυναίκα να κυνηγά τα όνειρά της, πραγματικά επί ίσοις όροις, σε μια Κύπρο, σε μια πατρίδα που αλλάζει.
Με στόχο, λοιπόν, αυτό που αποκαλούμε ενίσχυση της συμφιλίωσης οικογενειακής, προσωπικής και επαγγελματικής ζωής ή με πιο απλά λόγια με στόχο να βοηθήσουμε τη γυναίκα ως μάνα, κόρη ηλικιωμένου, εργαζόμενη, γιαγιά, συνταξιούχο, είμαστε περήφανοι για το ότι, ανάμεσα σε πολλά άλλα αυτά τα δύο χρόνια:
Διευρύναμε τους δικαιούχους του Σχεδίου Επιδότησης Διδάκτρων και Σίτισης Παιδιών, ώστε να επωφελούνται όλοι οι δικαιούχοι του Επιδόματος Τέκνου. Το 2024 επεκτείναμε και το ηλικιακό όριο των παιδιών για σκοπούς επιδότησης από 4 χρόνων σε 4,5, με την επιδότηση να φθάνει μέχρι και το 80% των διδάκτρων και μέχρι σήμερα να επωφελούνται περίπου 11.500 παιδιά. Αυξήσαμε το επίδομα Διαμονής και Φροντίδας σε Στέγες Ηλικιωμένων από 745 ευρώ σε 1300. Δημιουργήσαμε νέους ή επεκτείναμε υφιστάμενους βρεφοπαιδοκομικούς σταθμούς για παιδιά ηλικίας μέχρι 4 χρόνων και Πολυδύναμα Κέντρα Φροντίδας Παιδιών. Επεκτείνουμε σταδιακά την υποχρεωτική προσχολική εκπαίδευση από την ηλικία των τεσσάρων ετών. Αυξήσαμε τον αριθμό των ολοήμερων σχολείων, με στόχο μέχρι το 2028 να καταστούν όλα τα δημοτικά σχολεία προαιρετικά ολοήμερα. Επεκτείναμε τη δυνατότητα λήψης γονικής άδειας μέχρι το παιδί να γίνει 15 ετών και μέχρι τα 21 έτη για παιδιά με αναπηρία,. Επεκτείναμε περαιτέρω τη δυνατότητα λήψης γονικής άδειας, ανάλογα με τον αριθμό των παιδιών και δίνουμε τη δυνατότητα για παροχή επιδόματος γονικής άδειας και σε αυτοεργοδοτούμενους γονείς. Προχωρήσαμε στην αύξηση της άδειας μητρότητας κατά 4 εβδομάδες για το πρώτο παιδί, ένα μήνα επιπλέον, φθάσαμε δηλαδή συνολικά τις 22 εβδομάδες, ενώ σε περίπτωση υιοθεσίας που αφορά την απόκτηση πρώτου παιδιού, η περίοδος άδειας μητρότητας επεκτείνεται από τις 16 στις 20 συναπτές εβδομάδες. Πρόσθετα, σε περίπτωση που αμέσως μετά τον τοκετό το βρέφος χρήζει νοσηλείας λόγω πρόωρου τοκετού ή λόγω άλλου προβλήματος υγείας, παραχωρείται πρόσθετη άδεια μητρότητας. Για πρώτη φορά, σχεδιάσαμε και εφαρμόσαμε στην Κύπρο, σε συνεργασία με τον ΟΚΥπΥ, τον πρωτοποριακό θεσμό Μαία στο Σπίτι, για να παρέχονται υπηρεσίες στο σπίτι σε όλες τις νέες μαμάδες στη δύσκολη περίοδο της λοχείας. Και στόχος μας είναι να επεκτείνουμε τον θεσμό σε όλη την Κύπρο, και μάλιστα χωρίς καμία απολύτως οικονομική επιβάρυνση για τη νέα μητέρα, και να προσθέσουμε και την υπηρεσία της κοινωνικής λειτουργού στο σπίτι για την υποστήριξη της οικογένειας κατά το πρώτο έτος απόκτησης παιδιού. Με ικανοποίηση αναφέρω ότι στα δύο μόλις χρόνια διακυβέρνησής μας προχωρήσαμε επίσης στην:
Αύξηση του επιδόματος τέκνου κατά 5%, από το οποίο επωφελούνται 60 χιλιάδες δικαιούχοι. Ένταξη των φοιτητών πολύτεκνων οικογενειών στο επίδομα τέκνου, από το οποίο επωφελούνται 4.000 οικογένειες. Κατάργηση πλήρως των εισοδηματικών και περιουσιακών κριτηρίων για τους σκοπούς του Επιδόματος Τέκνου σε οικογένειες με τουλάχιστον πέντε εξαρτώμενα παιδιά. Διατήρηση του μηδενικού συντελεστή ΦΠΑ σε προϊόντα γυναικείας υγιεινής και σε παιδικές πάνες. Αύξηση του Επιδόματος Πολύτεκνης Μάνας για όλες τις εισοδηματικές κατηγορίες, από την οποία επωφελούνται πέραν των 16.000 πολύτεκνων μητέρων. Φέτος, για πρώτη φορά, στηρίξαμε τα παιδιά στα σχολεία μέσω του πρωτοποριακού προγράμματος Κάθε Αρχή Μαζί. Είναι επίσης πολύ σημαντικό και πρέπει να αναφερθεί ότι η Κυβέρνησή μας αποφάσισε, στο πλαίσιο των μέτρων για δημογραφική πολιτική και αντιμετώπιση του φαινομένου της υπογεννητικότητας, την ετοιμασία σχεδίου στήριξης επιχειρήσεων και συμπράξεων επιχειρήσεων, με περισσότερους από 100 εργαζόμενους και εργαζόμενες, για τη δημιουργία βρεφονηπιακών και παιδοκομικών σταθμών και κέντρων προστασίας και απασχόλησης παιδιών για τις ανάγκες των εργαζόμενων γονιών, και πρωτίστως για τη διευκόλυνση της εργαζόμενης μητέρας, αλλά και της γιαγιάς που στην Κύπρο επωμίζεται πολύ από την ευθύνη της στήριξης των παιδιών, και όχι μόνο.
Η ουσιαστική ισότητα των φύλων αφορά όλους τους τομείς. Ως Πολιτεία, εγώ προσωπικά ως Πρόεδρος, το Υπουργικό Συμβούλιο, η διακυβέρνηση μας, έχουμε χρέος να εφαρμόσουμε πολιτικές που λαμβάνουν υπόψη το φύλο και να διευκολύνουμε περαιτέρω τις γυναίκες, ώστε να συνεχίσουν να ασκούν τους ρόλους και ιδιότητες που επιθυμούν και να συνεισφέρουν με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους στον τόπο τους, στη διοίκηση αλλά και οποιοδήποτε άλλο τομέα της πολιτικής, των επιχειρήσεων, του πολιτισμού, του αθλητισμού. Ένας τέτοιος τομέας είναι ακόμα και αυτός της Άμυνας της χώρας.
Και με ιδιαίτερη ικανοποίηση επαναλαμβάνω σήμερα ότι η Κυβέρνησή μας αποφάσισε πρόσφατα την εθελοντική κατάταξη των γυναικών στην Εθνική Φρουρά, διότι τεκμηριωμένα αυτό θα συμβάλει και στην αναβάθμιση του Σώματος, αλλά θα δώσει και στη γυναίκα την ευκαιρία να διαπρέψει και σε αυτόν τον εργασιακό τομέα. Σε συνδυασμό, λοιπόν, με το Εθνικό Σχέδιο Δράσης «Γυναίκες, Ειρήνη και Ασφάλεια» για υλοποίηση του Ψηφίσματος 1325 των Ηνωμένων Εθνών, προχωρούμε ένα βήμα περισσότερο και δίνουμε το δικαίωμα και στις γυναίκες να συνεισφέρουν στην άμυνα της χώρας μας και να συνδράμουν ουσιαστικά στην ενίσχυση της αποτρεπτικής της ισχύος.
Ένας άλλος τομέας, στον οποίο οφείλαμε να δώσουμε έμφαση, ως προς τη διάσταση της έμφυλης ισότητας, αλλά και επειδή δύναται να λειτουργήσει καταλυτικά ως προς τη δημιουργία προτύπων στην Κοινωνία μας, που έχουμε τόσο πολύ ανάγκη σήμερα, είναι αυτός του Αθλητισμού. Χαίρομαι γιατί το Γραφείο της Επιτρόπου και ο Κυπριακός Οργανισμός Αθλητισμού (ΚΟΑ) έχουν αναλάβει σειρά σημαντικών δράσεων και είναι υψηλού συμβολισμού αλλά και ουσίας η ανάθεση στην κα Έλενα Παπάζογλου της ιδιότητας της πρέσβειρας για την ισότητα των φύλων στον αθλητισμό. Μέσα στο ίδιο πλαίσιο, ο ΚΟΑ προχωρεί και με άλλες δράσεις, όπως με την αύξηση της χορηγίας του προς Σωματεία γυναικείου ποδοσφαίρου, στην αναβάθμιση των υποδομών γυναικείου αθλητισμού και στην κατασκευή νέων αθλητικών εγκαταστάσεων που να ανταποκρίνονται στις ανάγκες των αθλητριών μας. Επιπλέον, ιδιαίτερης σημασίας είναι και η απόφασή μας, με την οποία προχωρήσαμε στην προώθηση σειράς μέτρων, με στόχο την πρόληψη και καταπολέμηση φαινομένων παρενόχλησης στον χώρο του αθλητισμού, όπως ακριβώς κάναμε και ως προς την κοινωνία μας ευρύτερα. Να υπενθυμίσω σχετικά ότι, για να προλάβουμε και να προστατέψουμε, χτυπώντας την παγκόσμια, δυστυχώς, μάστιγα της βίας κατά των γυναικών, έχουμε ήδη προχωρήσει σε πιλοτική υλοποίηση της ψηφιακής εφαρμογής ΕΛΠΙΣ, μέσω της οποίας τα θύματα μπορούν να ενημερώνουν αμέσως την Αστυνομία, για να λαμβάνονται χωρίς καθυστερήσεις τα όποια αναγκαία μέτρα προστασίας τους.
Η πατρίδα μας, η Κύπρος, Αλλάζει!
Και σε αυτή την πορεία αλλαγής, για ένα αύριο όπως μας αξίζει, όπου ο κάθε ένας από μάς θα έχει μια αξιοπρεπή ζωή και εργασία, θα μπορεί στην πραγματικότητα να κυνηγήσει τα όνειρά του και να ανταγωνιστεί με ίσους όρους, ανεξαρτήτως φύλου ή άλλης ιδιότητας, η γυναίκα βρίσκεται στο επίκεντρο.
Είμαι περήφανος για τη δουλειά που έχει επιτευχθεί αυτά τα δύο χρόνια και αναμένω ότι και η Βουλή θα ανταποκριθεί με ταχείς ρυθμούς σε όλες αυτές τις πολιτικές που αναβαθμίζουν ποιοτικά τη ζωή μιας γυναίκας, ειδικά στους τομείς της παιδείας, της υγείας, της εργασίας, σε ό,τι χρήζει νομοθετικής ρύθμισης.
Πριν κλείσω, θα ήθελα απόψε να ανακοινώσω μια άλλη σημαντική πρωτοβουλία της διακυβέρνησής μας, με στόχο την προώθηση και τη βελτίωση της ισότητας των φύλων. Η Κυβέρνησή μας ετοίμασε νομοσχέδιο, είναι στο στάδιο του νομοτεχνικού ελέγχου στη Νομική Υπηρεσία, για ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου σε πολιτικές και δράσεις στα Υπουργεία, Υφυπουργεία και στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, με πιο συγκεκριμένο στόχο όπως οι πολιτικές κάθε Υπουργείου, Υφυπουργείου και Οργανισμού, κάθε πολιτική της εκτελεστικής εξουσίας να σχεδιάζεται με βάση τον διαφορετικό αντίκτυπο που ενδέχεται να έχει σε γυναίκες και άνδρες. Πρόκειται για μια καινοτόμο πρωτοβουλία για τη χώρα μας που θα συμβάλει και στον καταρτισμό έμφυλου προϋπολογισμού, στον οποίο αναφέρθηκε προηγουμένως λεπτομερώς η Επίτροπος.
Ταυτόχρονα, συνεχίζουμε με νέες πολιτικές και δράσεις που θα διευκολύνουν τη γυναίκα στην Κύπρο, μέσω της βελτίωσης της δικής της καθημερινότητας, είτε αυτή ζει στην πόλη είτε στην ύπαιθρο. Στον τομέα της Παιδείας με περισσότερες υπηρεσίες που θα βοηθούν τον ρόλο της μητέρας, όπως ο νοσηλευτής στα σχολεία, περισσότερα σχολικά λεωφορεία, υπηρεσίες φαγητού και φύλαξης. Στον τομέα της Υγείας, με ποιοτικές υπηρεσίες και κατ’ οίκον φροντίδα. Σε σχέση με την Εργασία με πιο ευέλικτες μεθόδους και ωράρια για τις μαμάδες, με τη βελτίωση των συντάξεων, αλλά και την παραχώρηση όλων των Επιδομάτων σε σύντομο χρονικό διάστημα χωρίς τη μακρά αναμονή των παρελθόντων ετών. Στον τομέα των Επιχειρήσεων και του Αγροτικού Κόσμου με κίνητρα και δωρεάν επιμόρφωση στις γυναίκες που επιλέγουν αυτούς τους τομείς, αλλά και τις μεγαλύτερες σε ηλικία που θέλουν να επιμορφωθούν, για παράδειγμα στους τομείς της Τεχνολογίας – μιλάμε για την ψηφιακή μετάβαση του κράτους, είναι σημαντικό να διασφαλίσουμε ότι όλοι οι πολίτες του κράτους θα μπορούν να αξιοποιήσουν αυτές τις τεχνολογείς– αλλά και σε ό,τι αφορά τις ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού, τα παιδιά, τα κορίτσια, τους ηλικιωμένους, τους πολύτεκνους, τους ανάπηρους ή τους γονείς αναπήρων με διευκολύνσεις για τη δύσκολη καθημερινότητά τους.
Η ετήσιά μας εκδήλωση για τη Διεθνή Μέρα της Γυναίκας, για την Κυβέρνηση μας δεν είναι μόνο μέρα για ευχές. Είναι, πρωτίστως, μέρα αξιολόγησης, απολογισμού και αυτοκριτικής για το πόσο ως διακυβέρνηση του τόπου έχουμε ανταποκριθεί στις προσδοκίες των γυναικών της Κύπρου μέσα από το έργο μας, πόσο έχει προχωρήσει η πατρίδα μας στο πολύ σημαντικό ζήτημα της έμφυλης ισότητας, πόσο αποφασισμένοι είμαστε μέσα από νέες πολιτικές και ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις να δώσουμε στη γυναίκα τη θέση που της αξίζει, αλλά αξίζει και στην Κύπρο μας, και στην πολιτική της ζωή, και στο μέλλον τούτης της χώρας.
Απόψε, πέραν ενός σύντομου απολογισμού, μοιράστηκα μαζί σας κάποιες από τις νέες πολιτικές που είτε ήδη εφαρμόζονται είτε σύντομα θα εφαρμοστούν μετά και από την απαιτούμενη νομοθετική ρύθμιση. Σήμερα, επαναλαμβάνω προς την Επίτροπο για Θέματα Ισότητας να συνεχίσει τη σκληρή δουλειά με όλα τα Υπουργεία και τις Υπηρεσίες του κράτους, σε συνεχή διαβούλευση με την κοινωνία, και αφουγκραζόμενη τις ανάγκες κάθε γυναίκας όποιας ηλικίας σε όλη την Κύπρο, να συνεχίσουμε, ώστε να δώσουμε στην Κύπρο όσα υποσχεθήκαμε και σε αυτόν τον τομέα. Και όλοι μας, ξεκινώντας από μένα και τους συνεργάτες μου στο Υπουργικό Συμβούλιο και στην Προεδρία, θα πρέπει να συνεχίσουμε να εργαζόμαστε, όχι μόνο με το να εμπιστευόμαστε τις γυναίκες σε σημαντικά αξιώματα, αλλά και με το να πρωτοπορούμε με σχεδιασμό πολιτικών που θα λαμβάνουν υπόψη το φύλο και θα τις διευκολύνουν τις γυναίκες στις δύσκολες και πολυεπίπεδες αποστολές της ζωής τους.
Χρόνια Πολλά σε όλες τις Γυναίκες, χρόνια πολλά στην Άξια Γυναίκα της Κύπρου, αυτήν που αποτελεί στυλοβάτη της κυπριακής οικογένειας, της κυπριακής κοινωνίας, των παιδιών που είναι το ελπιδοφόρο μέλλον μας.
Μόνο, μαζί με τις γυναίκες μπορούμε να αλλάξουμε την Κύπρο μας.
Ομιλία Επιτρόπου Ισότητας Φύλων:
Σας καλωσορίζω στην ετήσια εκδήλωση για την Ημέρα της Γυναίκας και, ως οφείλω, να ευχαριστήσω την κάθε μια από εσάς που είστε μαζί μας όπως κάθε χρόνο, αλλά και την κάθε γυναίκα που έχει αγωνιστεί και συνεχίζει να αγωνίζεται για τα αυτονόητα. Η κυβέρνηση Νίκου Χριστοδουλίδη δεν αναμένει την Ημέρα της Γυναίκας, για να γιορτάσει, να υπενθυμίσει ή να αποτίσει φόρο τιμής στις γυναίκες. Γιορτάζουμε, ενημερώνουμε και διαμορφώνουμε κουλτούρα ισότητας των φύλων καθημερινά μέσα από στοχευμένες πολιτικές και δράσεις.
Φέτος συμπληρώνονται 30 χρόνια από την υιοθέτηση της Διακήρυξης και της Πλατφόρμας Δράσης του Πεκίνο από 189 χώρες. Ενός έγγραφου που παραμένει μέχρι σήμερα το πιο αναλυτικό και ουσιαστικό πλαίσιο παγκόσμιας πολιτικής και αποτελεί πηγή έμπνευσης και καθοδήγησης για την ισότητα των φύλων και τα δικαιώματα των γυναικών σε όλο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένης, βεβαίως, της χώρας μας.
Εξάλλου, η Εθνική Στρατηγική για την Ισότητα των Φύλων είναι βασισμένη, μεταξύ άλλων, και στις αρχές και προτεραιότητες της Διακήρυξης και Πλατφόρμας Δράσης του Πεκίνο.
Σε αυτό το πλαίσιο γιορτάζουμε και τη σημερινή μέρα, που μας δίνει την ευκαιρία να παρουσιάσουμε ενδεικτικά το έργο της κυβέρνησης για την προώθηση της ισότητας μεταξύ γυναικών και ανδρών.
Φίλες και φίλοι,
Υιοθετώντας μια ολιστική προσέγγιση, στόχος μας είναι η προώθηση της ουσιαστικής ισότητας των φύλων και η πλήρης διασφάλιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των γυναικών, προϋποθέσεις για κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη και πρόοδο. Για την επίτευξη του στόχου προωθούμε την ενεργό συμμετοχή των γυναικών στα κοινά, στην αγορά εργασίας και στις θέσεις λήψης αποφάσεων. Επενδύουμε στη συμφιλίωση της προσωπικής, οικογενειακής και επαγγελματικής ζωής τους, αποδομώντας στερεότυπες αντιλήψεις και δημιουργώντας ένα έμφυλο πολιτικό, κοινωνικό και οικονομικό περιβάλλον.
Η θεμελίωση κουλτούρας ισότητας των φύλων αποτελεί βασική προτεραιότητα στο Πρόγραμμα Διακυβέρνησης και επιτακτικό στόχο του Γραφείου Επιτρόπου Ισότητας των Φύλων, το οποίο αναβαθμίζεται, ενισχύεται και συντονίζει την υλοποίηση της Στρατηγικής για την Ισότητα των Φύλων σε συνεργασία με όλα τα Υπουργεία και Υφυπουργεία.
Η αποστολή μας σύνθετη, και σίγουρα καθόλου εύκολη, με συνοδοιπόρους τους/τις Λειτουργούς Ισότητας που ορίστηκαν στα Υπουργεία και Υφυπουργεία, τον Εθνικό Μηχανισμό για τα Δικαιώματα της Γυναίκας, τους κοινωνικούς εταίρους τα ακαδημαϊκά ιδρύματα και την ευρύτερη κοινωνία των πολιτών. Οι συνεργασίες είναι απαραίτητες και αποτελούν μονόδρομο, για να επιταχύνουμε την προσπάθεια προς την ισότητα μεταξύ γυναικών και ανδρών.
Σε αυτό το πλαίσιο, τα τελευταία δύο χρόνια εργαζόμαστε ακούραστα για την επίτευξη του στόχου.
Πιο συγκεκριμένα, με το Υπουργείο Οικονομικών συνεχίζουμε την προετοιμασία για καταρτισμό έμφυλου κρατικού προϋπολογισμού, ένα φιλόδοξο έργο, καθ’ όλα αναγκαίο, αφού αποβλέπει στη μείωση της φτώχειας και των ανισοτήτων στη βάση του φύλου, στην οικονομική ανάπτυξη και στην ισότιμη συμμετοχή ανδρών και γυναικών στην οικονομία και στην κοινωνία.
Η υλοποίηση του έργου βασίζεται σε υφιστάμενες στατιστικές που αφορούν, μεταξύ άλλων, στο εργατικό δυναμικό και στο έμφυλο χάσμα αμοιβών και συντάξεων, καθώς και σε στατιστικές, που αναπτύσσονται συνεχώς στο πλαίσιο της Στρατηγικής μας. Στο πρώτο στάδιο υλοποίησης του έργου πραγματοποιήθηκαν εντατικές δομημένες εκπαιδεύσεις, στις οποίες συμμετείχαν λειτουργοί αρμόδιων υπουργείων.
Μέσω των εκπαιδευτικών προγραμμάτων διαπιστώθηκε και επιβεβαιώθηκε πως μια πολιτική μπορεί να σχεδιαστεί στη βάση της εμπειρογνωμοσύνης ενός Υπουργείου, αλλά ενδεχομένως να οδηγήσει σε αρνητικό ή ουδέτερο αντίκτυπο σε γυναίκες, λόγω απουσίας της έμφυλης διάστασης, και είναι αυτό ακριβώς που επιθυμούμε να αποφύγουμε. Στη βάση της εργασίας που έχει γίνει και της εμπειρογνωμοσύνης που έχει παρασχεθεί, το Γραφείο μας προχωρεί με τον καταρτισμό οδηγού για χρήση από όλες τις κρατικές υπηρεσίες, ο οποίος θα περιλαμβάνει συγκεκριμένη μεθοδολογία για τη συμπερίληψη της οπτικής του φύλου κατά τον σχεδιασμό νέων και την αξιολόγηση υφιστάμενων πολιτικών.
Την ίδια στιγμή, και με στόχο την προώθηση ισόρροπης εκπροσώπησης γυναικών και ανδρών στα κέντρα λήψης των αποφάσεων, προχωράμε με τη μεταφορά στο εθνικό μας δίκαιο της ευρωπαϊκής οδηγίας για την ισόρροπη συμμετοχή γυναικών και ανδρών σε διευθυντικές θέσεις και στα διοικητικά συμβούλια των εταιριών που είναι εισηγμένες στο χρηματιστήριο με την τροποποίηση του περί εταιρειών νόμου. Η διαδικασία έχει αρχίσει και θέτει ως στόχο, το υποεκπροσωπούμενο φύλο να αποτελεί το 40% των μη εκτελεστικών διευθυντών/τριών και το 33% του συνόλου των διευθυντών/τριών.
Έχω αναφέρει πολλές φορές πως χωρίς τις συνεργασίες και τις συνέργειες με τον ιδιωτικό τομέα δεν θα μπορέσουμε να φτάσουμε στον στόχο της ισότητας των φύλων.
Για την ισοτιμία στην εργασία και τη μείωση του χάσματος αμοιβών, το Γραφείο μας, σε συνεργασία με το Κυπριακό Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο (ΚΕΒΕ), ετοίμασε πλάνο δράσης με πρακτικές, υπό τη μορφή εισηγήσεων, που καλύπτουν, μεταξύ άλλων, την εσωτερική διακυβέρνηση, τις αμοιβές και τις διαδικασίες πρόσληψης και ανέλιξης.
Το πλάνο δράσης απευθύνεται σε ιδιωτικές επιχειρήσεις με στόχο την προαγωγή της ισότητας των φύλων σε κάθε τομέα λειτουργίας τους και μπορεί να αξιοποιηθεί από επιχειρήσεις διαφορετικού μεγέθους και ανεξάρτητα από τον τομέα δραστηριότητάς τους. Παράλληλα, προχωράμε και στην έναρξη συνεργασίας με την Ομοσπονδία Εργοδοτών και Βιομηχάνων (ΟΕΒ) για δράσεις σχετικές με την εργασία και την επιχειρηματικότητα.
Φίλες και φίλοι,
Όπως συχνά αναφέρει ο ίδιος ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, η σχέση εξωτερικής και εσωτερικής πολιτικής είναι συχνά αμφίδρομη. Η Κύπρος, ως πολυθεματικό κράτος, μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ), έχει ακόμη πιο ενισχυμένο ρόλο και φωνή στην πολυμέρεια. Στο πλαίσιο συζητήσεων και διαβουλεύσεων για θέματα ισότητας μεταξύ γυναικών και ανδρών, η Κύπρος συμμετέχει ενεργά, προβάλλοντας τις εθνικές πολιτικές και πρακτικές της. Με αυτό τον τρόπο ενισχύουμε ουσιαστικά τη διεθνή εικόνα της χώρας μας, ενώ συμβάλλουμε και στη διαμόρφωση διεθνών και ευρωπαϊκών εργαλείων, των οποίων η εφαρμογή καλύπτει και τις εθνικές μας προτεραιότητες και ανάγκες.
Η ισότητα των φύλων είναι, εξάλλου, και μια από τις προτεραιότητες της χώρας μας ως μέλους του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ) για την περίοδο 2025-2027, και ως πλήρους μέλους πλέον του Διεθνούς Οργανισμού Γαλλοφωνίας. Στο πλαίσιο της Κυπριακής Προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ, βασική προτεραιότητά μας θα είναι η καταπολέμηση της διαδικτυακής βίας κατά κοριτσιών.
Παράλληλα, το Υπουργείο Εξωτερικών προωθεί δράσεις στο πλαίσιο της αναπτυξιακής συνεργασίας, αλλά και των εθελοντικών συνεισφορών της χώρας μας. Συγκεκριμένα, για το 2024 καταβλήθηκε ποσοστό 70% των συνολικών εθελοντικών συνεισφορών της Κύπρου σε διεθνείς οργανισμούς που δραστηριοποιούνται στη γυναικεία ενδυνάμωση. Προωθείται επίσης η συνεργασία και σε διμερές επίπεδο, με προγράμματα π.χ. στην Ιορδανία και στην Αίγυπτο, με την οποία υπογράφηκε, στο πλαίσιο της Διακυβερνητικής Συνόδου Κύπρου - Αιγύπτου, μνημόνιο συνεργασίας για την οικονομική ενδυνάμωση των Γυναικών στον Τομέα του Τουρισμού και την Υποστήριξη του Γραφείου Παραπόνων Γυναικών.
Σε αυτό το σημείο, θα ήθελα να αναφέρω πως πέραν των 30 χρόνων από τη Διακήρυξη και Πλατφόρμα Δράσης του Πεκίνο, φέτος συμπληρώνονται επίσης 25 χρόνια από την υιοθέτηση του ψηφίσματος 1325 του Συμβουλίου Ασφαλείας ΟΗΕ, Γυναίκες, Ειρήνη και Ασφάλεια, για το οποίο εφαρμόζουμε εθνικό σχέδιο δράσης.
Το ψήφισμα, που δυστυχώς παραμένει επίκαιρο, τονίζει, μεταξύ άλλων, τον διαφορετικό αντίκτυπο των πολέμων στις γυναίκες και στα κορίτσια, την ανάγκη για συμμετοχή τους σε κέντρα λήψης των αποφάσεων εν καιρώ συγκρούσεων, σε ειρηνευτικές διαδικασίες και στην ασφάλεια. Προς την εκπλήρωση του στόχου, εντάξαμε στην στρατηγική και συγκεκριμένη θεματική ενότητα υπό τον τίτλο «Φύλο και Άμυνα» και οι δράσεις που υλοποιούνται συμβάλλουν επίσης στην ομαλή υλοποίηση της απόφασης της κυβέρνησης για εθελοντική κατάταξη γυναικών στην Εθνική Φρουρά.
Συγκεκριμένα:
- Το Στρατιωτικό Συμβουλευτικό Συμβούλιο για την Προώθηση της Ισότητας των Φύλων έχει ως στόχο την προώθηση πολιτικών για την αύξηση της εκπροσώπησης των γυναικών σε όλα τα επίπεδα του στρατού και τη διασφάλιση της ενσωμάτωσης της διάστασης του φύλου σε δράσεις του.
- Το Συμβούλιο ενεργεί επίσης ως Επιτροπή Ισότητας των Φύλων για την πρόληψη της παρενόχλησης και της σεξουαλικής παρενόχλησης εντός του στρατού, καθώς και για την εξάλειψη των στερεοτύπων που συντηρούν τις διακρίσεις, την ανισότητα και την έμφυλη βία.
- Αναπτύχθηκε Οδηγός Συμπεριφοράς για το στρατιωτικό και πολιτικό προσωπικό που συμμετέχει σε αποστολές, ο οποίος περιλαμβάνει υποχρεώσεις αναφορικά με τον σεβασμό των δικαιωμάτων των γυναικών και των κοριτσιών κατά τη διάρκεια συγκρούσεων και ειρηνευτικών διαδικασιών.
- Προκειμένου να εντοπιστούν πιθανές δυσκολίες και εμπόδια με βάση τις διαφορετικές ανάγκες γυναικών και ανδρών, βρίσκεται σε εξέλιξη η χαρτογράφηση των αναγκών και των γνώσεων/δεξιοτήτων ανδρών και γυναικών στην Εθνική Φρουρά και στο Υπουργείο Άμυνας. Τα αποτελέσματα της έρευνας θα συμβάλουν, μεταξύ άλλων, στη διασφάλιση ενός έμφυλου περιβάλλοντος.
Προχωρώντας στον τομέα της ναυτιλίας, η Ναυτιλία συνδέεται άμεσα με την οικονομία μας, με την παγκόσμια εφοδιαστική αλυσίδα και με τις βασικές μας ανάγκες σε προϊόντα και υπηρεσίες. Παραμένει ένας χώρος όπου οι γυναίκες υποεκπροσωπούνται.
Για να κατανοήσουμε και να αντιμετωπίσουμε την υποεκπροσώπηση στον χώρο προχωρήσαμε με το Υφυπουργείο Ναυτιλίας και τη Στατιστική Υπηρεσία σε καταγραφή του εργατικού δυναμικού ανά φύλο στα σχετικά επαγγέλματα, ώστε να γνωρίζουμε αριθμητικά την κατάσταση.
Διενεργήθηκε επίσης μελέτη για την κωδικοποίηση των αναγκών και των αντιλήψεων ανδρών και γυναικών σε ναυτιλιακά επαγγέλματα. Αυτές οι μελέτες θα μας καθοδηγήσουν, ώστε να διαμορφώσουμε από κοινού πολιτικές και δράσεις που ευνοούν τη δημιουργία έμφυλου περιβάλλοντος στα επαγγέλματα αυτά.
Με πρωτοβουλία της ίδιας της Υφυπουργού Ναυτιλίας, το Υφυπουργείο προχώρησε στην:
Καθιέρωση «Βραβείου Ισότητας Φύλων στην Κυπριακή Ναυτιλία», το οποίο απονέμεται σε ετήσια βάση στο πλαίσιο της Παγκόσμιας Ημέρας για τις Γυναίκες στη Ναυτιλία,
χορήγηση σε Κύπριες γυναίκες δυο υποτροφιών για σπουδές μεταπτυχιακού επιπέδου σε κλάδους της ναυτιλίας σε ακαδημαϊκά ιδρύματα του εξωτερικού, ύψους 20.000 ευρώ έκαστη.
Όσον αφορά στον αθλητισμό, το Γραφείο μας μαζί με τον Κυπριακό Οργανισμό Αθλητισμού έχει προβεί σε σειρά δράσεων. Ορίστηκε για πρώτη φορά πρέσβειρα για την ισότητα των φύλων στον αθλητισμό, η κα Έλενα Παπάζογλου, πρώην ιστιοπλόος και διακεκριμένη αθλήτρια. Η πρέσβειρα ισότητας έχει ρόλο-κλειδί στην προαγωγή της ισότητας των φύλων σε όλα ανεξαιρέτως τα επίπεδα του αθλητισμού, με στόχο τη αναγνώριση προτύπων αθλητριών. Ενισχύουμε τη φωνή αθλητριών, γυναικών και κοριτσιών, για να μεταφέρουν, μέσω μιας αναγνωρισμένης προσωπικότητας, τις επιτυχίες τους, αλλά και τους προβληματισμούς και τις εισηγήσεις τους για προώθηση της ισότητας στο χώρο. Παράλληλα, το Γραφείο μας με την Κυπριακή Ομοσπονδία Καλαθοσφαίρισης (ΚΟΚ) συνεχίζει την υλοποίηση μνημονίου συνεργασίας που υπεγράφη το 2023.
Στο πλαίσιο αυτό, η ΚΟΚ έχει προχωρήσει σε εξίσωση των αμοιβών στις εθνικές ομάδες γυναικών και ανδρών, όπως εξάλλου προνοεί και η νομοθεσία, και έχει ήδη διενεργήσει εκπαιδεύσεις προπονητών και προπονητριών, κριτών και διαιτητών καλαθοσφαίρισης σε θέματα ισότητας των φύλων. Η ΚΟΚ, στο πλαίσιο της συνεργασίας μας, προχωρεί στην υιοθέτηση κώδικα για την σεξουαλική παρενόχληση.
Φίλες και φίλοι,
Από τη στρατηγική μας δεν θα μπορούσε να απουσιάζει ενότητα για τις αγρότισσες και τις γυναίκες της υπαίθρου, όπως ούτε φυσικά η αναγνώριση και η αρχή μιας συζήτησης για τον αντίκτυπο πολιτικών και δράσεων στο πλαίσιο της ενεργειακής μετάβασης.
Οι αγρότισσες και οι γυναίκες της υπαίθρου, ιστορικά στις πλείστες των περιπτώσεων, είχαν μείνει στην αορατότητα. Εργάζονταν, αλλά η προσφορά τους αναγνωριζόταν ως βοήθεια προς τον σύζυγο. Μαζί με το Υπουργείο Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος υλοποιήσαμε επιμορφωτικά προγράμματα για γυναίκες της υπαίθρου και αγρότισσες με στόχο την ενίσχυση της γυναικείας επιχειρηματικότητας.
Παράλληλα, το Υφυπουργείο Έρευνας, Καινοτομίας και Ψηφιακής Πολιτικής, σε συνεργασία με το Γραφείο μας, το Υπουργείο Γεωργίας και τα Γραφεία Επιτρόπου Περιβάλλοντος και Ευημερίας των Ζώων και Επιτρόπου Ανάπτυξης Ορεινών Κοινοτήτων υλοποιεί δράση που αφορά σε προγράμματα ψηφιακής εκπαίδευσης για γυναίκες της υπαίθρου. Σημαντικό να αναφέρω πως η αμέσως επόμενη δράση για γυναίκες της υπαίθρου και αγρότισσες αφορά στη χρηματοοικονομική εκπαίδευσή τους.
Μέσω της ενίσχυσης της ψηφιακής και χρηματοοικονομικής εκπαίδευσης και της επιχειρηματικότητας γυναικών της υπαίθρου, ενδυναμώνονται οικονομικά οι γυναίκες και οι οικογένειές τους και, κατ’ επέκταση, οι κοινότητές τους και η χώρα μας.
Στον τομέα της ενέργειας, ολοκληρώθηκε μόλις τον προηγούμενο μήνα μελέτη που αφορά στον διαφορετικό αντίκτυπο των ενεργειακών πολιτικών σε άνδρες και γυναίκες, τα αποτελέσματα της οποίας θα παρουσιάσουμε σύντομα με το αρμόδιο Υπουργείο Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας.
Η χώρα μας έχει επίσης αναλάβει ηγετικό ρόλο στην εκτελεστική επιτροπή του νεοσύστατου δικτύου γυναικών EmpowerMed του Φόρουμ Φυσικού Αερίου της Ανατολικής Μεσογείου, εξέλιξη που συνιστά αναγνώριση των προσπαθειών μας για προώθηση της ισότητας των φύλων, αλλά και ευκαιρία να συμβάλουμε στη διαμόρφωση καλών πρακτικών για την άμβλυνση της ενεργειακής φτώχειας στην περιοχή μας, η οποία επηρεάζει διαφορετικά τις γυναίκες και τους άντρες.
Όπως όλες και όλοι γνωρίζουμε πολύ καλά, η αλλαγή κουλτούρας ξεκινά από την εκπαίδευση.
Προς αυτή την κατεύθυνση υλοποιούμε σειρά δράσεων με το Υπουργείο Παιδείας, Αθλητισμού και Νεολαίας, όπως για παράδειγμα η εκπαίδευση συμβούλων συμβουλευτικής και επαγγελματικής καθοδήγησης που έχει ως στόχο την αποδόμηση τυχόν ασυνείδητων έμφυλων προκαταλήψεων και την καθοδήγηση των παιδιών μας, αγοριών και κοριτσιών, έτσι ώστε να επιλέγουν κατεύθυνση στη βάση των ικανοτήτων τους και όχι στη βάση στερεότυπων αντιλήψεων.
Την ίδια στιγμή, έχει επίσης θεσμοθετηθεί ο διαγωνισμός για μαθήτριες β’ και γ’ τάξης λυκείων και τεχνικών σχολών με τίτλο «Τι θα άλλαζα εάν ήμουν Υπουργός/Υφυπουργός για μία μέρα».
Στόχος της δράσης είναι η ενθάρρυνση των κοριτσιών να συμμετέχουν ενεργά στα κέντρα λήψης αποφάσεων, ώστε η εκπροσώπηση των φύλων να είναι δικαιότερη.
Οι νικήτριες του διαγωνισμού, θα έχουν την ευκαιρία να γίνουν η «σκιά» Υπουργών και Υφυπουργών, για τους οποίος και τις οποίες συνέγραψαν δοκίμιο, ακολουθώντας τον/την σε ό,τι επιβάλλει το εργασιακό του/της πρόγραμμα.
Στο πλαίσιο της ολιστικής μας προσέγγισης και των συστηματικών μας προσπαθειών για προώθηση της ισότητας των φύλων έχουμε επίσης ενισχύσει τον Εθνικό Μηχανισμό για τα Δικαιώματα της Γυναίκας.
Πέραν της αύξησης του ετήσιου προϋπολογισμού του Μηχανισμού στις 350.000 ευρώ, οι αιτήσεις για χρηματοδότηση που υποβάλλονται από γυναικείες οργανώσεις και άλλους οργανισμούς που δραστηριοποιούνται για την επίτευξη της ισότητας των φύλων αφορούν σε δράσεις, οι οποίες είναι συνοδευτικές ή έρχονται να συμπληρώσουν τις πολιτικές της Εθνικής Στρατηγικής, ώστε να εργαζόμαστε πιο στοχευμένα, πιο ουσιαστικά και με απτά αποτελέσματα.
Κυρίες και κύριοι,
Πιο πάνω έχω περιγράψει ενδεικτικά μέρος της οριζόντιας δράσης μας, η οποία είναι αποτέλεσμα πρώτα από όλα της πολιτικής βούλησης του ίδιου του Προέδρου της Δημοκρατίας και της κυβέρνησης στο σύνολό της, στο πλαίσιο της ανθρωποκεντρικής μας προσέγγισης.
Η δράση μας είναι επίσης αποτέλεσμα της ενεργού συμμετοχής της ευρύτερης κοινωνίας σε πολιτικές και δράσεις που έχουν διαμορφωθεί μέσα από τις συνεργασίες με τον Εθνικό Μηχανισμό για τα Δικαιώματα της Γυναίκας, τους κοινωνικούς εταίρους, τα ακαδημαϊκά ιδρύματα και άλλους.
Το Γραφείο μας, λοιπόν, αναβαθμισμένο, με εξωστρέφεια και στοχευμένες δράσεις συνεχίζει να διατηρεί το θέμα της ισότητας των φύλων στη δημόσια συζήτηση και να αναπτύσσει τις απαραίτητες συνεργασίες. Εργαζόμαστε ολιστικά, ουσιαστικά και όχι αποσπασματικά.
Κλείνοντας, θα ήθελα να συνοψίσω όλα τα πιο πάνω σε έξι άξονες:
Εντοπίζουμε και καταγράφουμε κενά και προβλήματα. Αποδομούμε στερεότυπα. Προωθούμε πρότυπα. Παρέχουμε κίνητρα. Συμφιλιώνουμε την οικογενειακή και επαγγελματική ζωή. Ενισχύουμε συνεργασίες. Δημιουργούμε έμφυλο περιβάλλον σε όλους τους τομείς δραστηριότητας. Εξοχότατε κ. Πρόεδρε, φίλες και φίλοι,
Μαζί αλλάζουμε την Κύπρο.
Δείτε φωτογραφίες: