Παράνομοι αλλοδαποί: Εμπόδιο για την απέλασή τους οι ανοικτές ποινικές υποθέσεις
Το μεταναστευτικό σε όλες του τις παραμέτρους και ειδικά ο χειρισμός των παράνομων μεταναστών απασχολεί τη Βουλή. Μέσα από τοποθετήσεις του Υπουργού Δικαιοσύνης Μάριου Χαρτσιώτη φαίνεται ότι οι ποινικές υποθέσεις που εκκρεμούν σε βάρος παράνομων μεταναστών αποτελούν εμπόδιο για την άμεση απέλασή τους.
Ο βουλευτής του ΔΗΣΥ Νίκος Γεωργίου απέστειλε επιστολή στον Υπουργό Δικαιοσύνης ζητώντας πληροφορίες σχετικά με:
Πρώτο: Πόσοι από τους παράτυπους μετανάστες που εντοπίστηκαν και συνελήφθησαν είχαν ανοιχτές ποινικές υποθέσεις για μικροπαραβάσεις του Ποινικού Κώδικα, για τροχαίες παραβάσεις, για απλήρωτα εντάλματα;
Δεύτερο: Πόσοι από αυτούς ήταν μάρτυρες κατηγορίας σε ποινικές υποθέσεις;
Tρίτο: Ποια είναι η διαδικασία που ακολουθείται επακριβώς, αφού συλληφθούν οι παράτυποι μετανάστες από την Αστυνομία, και ποιες ενέργειες γίνονται για τις δικαστικές εκκρεμότητες και υποχρεώσεις των συλληφθέντων;»
Στο πρώτο ερώτημα ο Υπουργός απάντησε ως εξής:
Στις περιπτώσεις όπου κατά τον έλεγχο του καθεστώτος μεταναστών, διαπιστωθεί ότι υπάρχουν ποινικές υποθέσεις ή τροχαίες παραβάσεις οι οποίες εκκρεμούν (σε οποιοδήποτε στάδιο από τη διερεύνηση μέχρι και την ολοκλήρωση της δικαστικής διαδικασίας) ή απλήρωτα εντάλματα, η διαδικασία της εξασφάλισης διαταγμάτων κράτησης και απέλασης δεν δύναται να ολοκληρωθεί καθότι οι εν λόγω διαδικασίες αποτελούν εμπόδιο στην απομάκρυνσή τους από την Κυπριακή Δημοκρατία.
Σύμφωνα με τη νομοθεσία (Κεφ. 105 και Οδηγία 115/2008) η έκδοση διατάγματος κράτησης αλλοδαπού με βάση το Κεφ. 105 πραγματοποιείται αποκλειστικά για την άμεση απομάκρυνσή του από την Κύπρο.
Συνεπώς εκεί και όπου εκκρεμούν υποθέσεις, απαιτείται όπως γίνουν όλες οι δέουσες ενέργειες για τη μη ποινική δίωξη ή την αναστολή της οποιασδήποτε διαδικασίας, έτσι ώστε να μην υπάρχει εμπόδιο για την απομάκρυνση του αλλοδαπού που βρίσκεται παράνομα στο έδαφος της Δημοκρατίας. Το ίδιο ισχύει και στην περίπτωση των απλήρωτων ενταλμάτων προστίμου. Τα ίδια ισχύουν και στις περιπτώσεις όπου οι αλλοδαποί επιθυμούν να αναχωρήσουν εθελούσια προς τις χώρες καταγωγής τους.
Δεν υπάρχουν στοιχεία
Σύμφωνα με τον Υπουργό, «δυστυχώς δεν υπάρχουν συγκεντρωμένα ακριβή στατιστικά στοιχεία, ωστόσο σε κάθε περίπτωση διενεργείται ενδελεχής αξιολόγηση και η αναστολή των όποιων μικροϋποθέσεων ή εξώδικων προστίμων δεν αποβαίνει εις βάρος της Δημοκρατίας αλλά προς όφελός της με την απέλασή του. Επισημαίνεται δε, ότι σε αρκετές περιπτώσεις, ενώ αριθμός αλλοδαπών που διαμένει παράνομα στην Κύπρο, συνελήφθη για τη διάπραξη ποινικών αδικημάτων και οδηγήθηκε ενώπιον του Δικαστηρίου, το Δικαστήριο διέταξε την απελευθέρωση του υπόπτου, παράνομα διαμένοντα αλλοδαπού μέχρι την εκδίκαση της υπόθεσης που σε αρκετές περιπτώσεις η εκδίκαση ορίζεται μετά από παρέλευση μεγάλου χρονικού διαστήματος.
Στις περιπτώσεις σοβαρών υποθέσεων και υποθέσεων με παραπονούμενους για τις οποίες ενδεχομένως να γεννιούνται αξιώσεις, αυτές δεν αναστέλλονται αλλα εκδικάζονται και μετά την τελεσιδικία και τυχόν αποφυλάκιση των καταδικασθέντων ενεργοποιείται η απέλασή τους.
Mας μένουν… και οιι μάρτυρες κατηγορίας
Σε σχέση με τους μάρτυρες κατηγορίας ο Υπουργός απάντησε ως εξής:
Στις περιπτώσεις όπου κατά τον έλεγχο μεταναστών διαπιστωθεί ότι είναι μάρτυρες κατηγορίας σε ποινικές υποθέσεις, η διαδικασία της έκδοσης διαταγμάτων κράτησης και απέλασης δεν μπορεί να ολοκληρωθεί.
Για να απελαθεί ή ακόμη και να αναχωρήσει εθελούσια παράνομα διαμένοντες αλλοδαπός ο οποίος είναι μάρτυρας κατηγορίας, απαιτείται όπως η κατηγορούσα αρχή αξιολογήσει την ανάγκη της παρουσίας του μάρτυρα στη δικαστική διαδικασία και εάν και εφόσον δεν κρίνεται αναγκαία, τότε και μόνο δύναται να απομακρυνθεί και νοουμένου ότι υπάρχουν γραπτές οδηγίες από τη Νομική Υπηρεσία της Δημοκρατίας.
Η διαδικασία όταν εντοπιζονται παράνομοι αλλοδαποί
Ο κ. Χαρτσιώτης έδωσε λεπτομέρειες για τον τρόπο που ενεργούν οι Αρχές όταν εντοπίζουν παράνομους αλλοδαπούς. Σύμφωνα με τον Υπουργό, «Η διαδικασία που ακολουθείται σε όλες τις περιπτώσεις εντοπισμού παράνομα διαμένοντα αλλοδαπού είναι η ακόλουθη:
Κατά τον εντοπισμό παράνομα διαμενόντων μεταναστών στην Κύπρο, πριν την υποβολή αιτήματος για την εξασφάλιση διαταγμάτων κράτησης και απέλασης, γίνονται οι απαραίτητοι έλεγχοι στα μηχανογραφημένα συστήματα της Αστυνομίας, της Υπηρεσίας Ασύλου και του Τμήματος Μετανάστευσης.
Στις περιπτώσεις όπου δεν υπάρχει οποιαδήποτε εκκρεμότητα σχετικά με διαδικασία διερεύνησης ποινικής υπόθεσης ή δικαστικής διαδικασίας ή εξώδικες υποχρεώσεις των συλληφθέντων, γίνονται οι απαραίτητες ενέργειες από τα Επαρχιακά Κλιμάκια της Υπηρεσίας Αλλοδαπών και Μετανάστευσης (Υ.Α&Μ) τα οποία συγκεκριμένα ετοιμάζουν και διαβιβάζουν μέσω Αρχηγείου Υ.Α&Μ προς τη Διευθύντρια του Τμήματος Μετανάστευσης σχετικές επιστολές με εισήγηση την έκδοση διαταγμάτων κράτησης και απέλασης.
Τα εν λόγω διατάγματα εγκρίνει και υπογράφει η Διευθύντρια του Τμήματος Μετανάστευσης και ακολούθως εκτελούνται από τα μέλη της Αστυνομίας.
Στις περιπτώσεις όπου εντοπίζεται ότι οι παράνομα διαμένοντες μετανάστες έχουν εκκρεμότητες σε ποινικές έρευνες, σε δικαστικές διαδικασίες ή εξώδικες υποχρεώσεις γίνεται μελέτη και αξιολόγηση από την Εισαγγελία της οικείας Αστυνομικής Διεύθυνσης. Κατόπιν γραπτής ενημέρωσης της Νομικής Υπηρεσίας, η τελευταία δίνει οδηγίες ως προς τον χειρισμό της κάθε περίπτωσης ξεχωριστά, αναλόγως της σοβαρότητας των εκκρεμοτήτων του αλλοδαπού (μικροπαραβάσεις, τροχαία αδικήματα, οφειλές προστίμων ή ενταλμάτων, σοβαρά αδικήματα, μαρτυρίες σε δικαστήρια κ.λ.π.).
Όταν η Νομική Υπηρεσία κρίνει και αποφασίσει τη μη περαιτέρω ποινική δίωξη ή συνέχιση της δικαστικής διαδικασίας εναντίον του αλλοδαπού καθότι θεωρείται ότι είναι προς όφελος του δημοσίου συμφέροντος η μη παραμονή του στη Δημοκρατία, δίνονται οδηγίες για αναστολή της περαιτέρω δικαστικής διαδικασίας ή της ποινικής έρευνας που διεξάγεται, με σκοπό την έκδοση διαταγμάτων κράτησης και απέλασης εναντίον του αλλοδαπού ώστε να επιτευχθεί η άμεση απομάκρυνσή του από την Κύπρο.
Αποφάσεις με φάρο το δημόσιο συμφέρον
Σε κάθε περίπτωση διενεργείται στάθμιση όλων των παραμέτρων πριν τη λήψη απόφασης για αναστολή των όποιων εκκρεμούντων διαδικασιών, με φάρο καθοδήγησης την εξυπηρέτηση του δημοσίου συμφέροντος και προσθήκη οφέλους στη Δημόσια Τάξη, αλλά και τυχόν ατομικών δικαιωμάτων πολιτών που επηρεάζονται από μια τέτοια απόφαση.
Γιώργος Μιχαηλίδης
