Η δραστική περικοπή της διεθνούς βοήθειας από τις Ηνωμένες Πολιτείες απειλεί να επιδεινώσει δραματικά την ήδη κρίσιμη ανθρωπιστική κατάσταση σε εμπόλεμες ζώνες, με τα συστήματα υγείας σε περιοχές όπως η Λωρίδα της Γάζας και το Σουδάν να βρίσκονται στα όριά τους, προειδοποίησε την Κυριακή υψηλόβαθμη αξιωματούχος του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ).

Από την ανάληψη της εξουσίας στις 20 Ιανουαρίου, η κυβέρνηση του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ προχώρησε στο πάγωμα μεγάλου μέρους της αμερικανικής βοήθειας προς το εξωτερικό. Η απόφαση αυτή επηρεάζει σημαντικά προγράμματα παγκόσμιας υγείας και οδήγησε στην πρακτική διάλυση της USAID, της αμερικανικής υπηρεσίας διεθνούς αναπτυξιακής βοήθειας, η οποία διαχειριζόταν ετήσιο προϋπολογισμό 42,8 δισεκατομμυρίων δολαρίων, ποσό που αντιστοιχούσε στο 42% της παγκόσμιας ανθρωπιστικής βοήθειας. 

Επιπλέον, η Ουάσιγκτον ανακοίνωσε την πρόθεσή της να αποχωρήσει από τον ΠΟΥ, γεγονός που θα μειώσει τον προϋπολογισμό του οργανισμού κατά το ένα πέμπτο, με άμεσες συνέπειες στις αποστολές και το προσωπικό του. Οι ΗΠΑ, ο παραδοσιακά μεγαλύτερος χρηματοδότης του ΠΟΥ, δεν έχουν καταβάλει τις δεσμεύσεις τους για το 2024 και ενδέχεται να μην το πράξουν ούτε για το 2025.

Η Χανάν Μπάλχι, περιφερειακή διευθύντρια του ΠΟΥ για την ανατολική Μεσόγειο, τόνισε σε συνέντευξή της στο Γαλλικό Πρακτορείο από το Ριάντ τον κρίσιμο ρόλο του Οργανισμού: «Ο ΠΟΥ διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στη διαφύλαξη των συστημάτων υγείας, την αποκατάστασή τους, την εκπαίδευση και την ανάπτυξη ιατρικών ομάδων για την αντιμετώπιση εκτάκτων καταστάσεων». Ωστόσο, προειδοποίησε ότι «πολλά από τα προγράμματα αυτά έχουν σήμερα σταματήσει ή δεν μπορούν να συνεχιστούν».

Οι συνέπειες είναι ήδη ορατές σε περιοχές όπως η Λωρίδα της Γάζας και το Σουδάν. Πέρα από τις άμεσες επιπτώσεις στις εμπόλεμες ζώνες, η αποχώρηση των ΗΠΑ από τον ΠΟΥ υπονομεύει δεκαετίες συνεργασίας με κορυφαία αμερικανικά πανεπιστήμια, ερευνητικά κέντρα και θεσμούς δημόσιας υγείας. Αυτό, σύμφωνα με την κ, Μπάλχι, εμποδίζει την κρίσιμη ανταλλαγή πληροφοριών για την πρόληψη μελλοντικών υγειονομικών κρίσεων, όπως πανδημίες, πλήττοντας «τη δυνατότητά μας να εγγυώμαστε την επιτήρηση και τον εντοπισμό ασθενειών» σε παγκόσμια κλίμακα.

Όπως ανέφερε η αξιωματούχος του ΠΟΥ, «αυτά τα βακτήρια κι οι ιοί δεν γνωρίζουν σύνορα κι αδιαφορούν για την ανθρώπινη πολιτική συγκυρία».