Στην Ολομέλεια οδηγείται σήμερα η Πρόταση Νόμου του ΑΚΕΛ που αφορά τον  «περί του Ελάχιστου Υποχρεωτικού Ποσοστού Εμπλουτισμού των Δημόσιων Κτιρίων με Έργα Τέχνης (Διαδικασίες και Υποχρεώσεις) (Τροποποιητικός) Νόμος του 2022», ωστόσο Τροπολογία κατέθεσε την τελευταία στιγμή ο ΔΗΣΥ με αποτέλεσμα να δημιουργηθούν αντιδράσεις από εκπροσώπους των Καλλιτεχνών. 

Η OffsiteNews επικοινώνησε με έναν εκ των εισηγητών της Πρότασης Νόμου από το ΑΚΕΛ, τον Βουλευτή Γιώργο Κουκουμά, ο οποίος εξήγησε ότι στόχος της Πρότασης είναι η ενίσχυση και βελτίωση της εφαρμογής της Νομοθεσίας για εμπλουτισμό των δημόσιων κτιρίων με έργα τέχνης. 

Ο κ. Κουκουμά σημείωσε ότι «υπήρξε μία κίνηση τελευταίας στιγμής από τον ΔΗΣΥ», ο οποίος κατέθεσε Τροπολογία που στόχο έχει την αλλαγή της σύνθεσης της Κριτικής Επιτροπής, με αποτέλεσμα όπως ανέφερε ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ, να δημιουργηθεί αντιδράσεις.

Η σχετική Τροπολογία ΔΗΣΥ

Προτεινόμενη τροπολογία των κ. Γιώργου Κάρουλλα, Μάριου Μαυρίδη και Πρόδρομου Αλαμπρίτη εκ μέρους της κοινοβουλευτικής ομάδας του Δημοκρατικού Συναγερμού για την πρόταση νόμου «Ο περί του Ελάχιστου Υποχρεωτικού Ποσοστού Εμπλουτισμού των Δημόσιων Κτιρίων με Έργα Τέχνης (Διαδικασίες και Υποχρεώσεις) (Τροποποιητικός) Νόμος του 2022»

Γίνεται εισήγηση για τροποποίηση του άρθρου 7 της πιο πάνω πρότασης νόμου, με το οποίο τροποποιείται το άρθρο 7 του βασικού νόμου, ώστε να αναριθμηθούν οι υφιστάμενες παράγραφοι (α), (β) και (γ) σε (γ), (δ) και (ε) και να προστεθούν πριν από αυτές οι ακόλουθες νέες παράγραφοι:

“(α) Με την αντικατάσταση στο εδάφιο (1) της λέξης «πενταμελής» (δεύτερη γραμμή) με τη λέξη «επταμελής»∙

 (β)  με την αντικατάσταση της παραγράφου (α) του εδαφίου (1) με την ακόλουθη παράγραφο:

 «(α) τρεις εκπροσώπους του φορέα, ένας εκ των οποίων θα προεδρεύει αυτής∙»∙”.     

Επεξήγηση:

Με την προτεινόμενη τροπολογία σκοπείται η αύξηση των μελών του φορέα στην Ειδική Επιτροπή που προβλέπεται στην υφιστάμενη νομοθεσία ώστε να ενδυναμωθεί η παρουσία και οι απόψεις του κατά τη λήψη των αποφάσεών της.

Από 5μελης σε 7μελης η Κριτική Επιτροπή

«Κάθε δημόσιο κτίριο που θα κάνει έργο τέχνης γίνεται μία κριτική επιτροπή για να διαλέξει όσα υποβληθούν. Μέχρι τώρα ήταν 5μελης και ο ΔΗΣΥ θέλει να την κάνει 7μελη για να μπει π.χ. αν το Τμήμα Φορολογίας που κάνει το κτίριο, αντί έναν να έχει τρεις εκπροσώπους. Αυτό σημαίνει ότι δεν θα έχουν την πλειοψηφία οι καλλιτέχνες», εξήγησε ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ. 

«Είναι πρωτοφανές να κάνεις κριτική επιτροπή για ένα έργο τέχνης και να μην είναι καλλιτέχνες οι άνθρωποι που κάνουν την αξιολόγηση αλλά να είναι οποιοδήποτε δημόσιος υπάλληλος που δεν σχετίζεται», πρόσθεσε. 

Ο κ. Κουκουμά είπε πως η τροπολογία του ΔΗΣΥ ενόχλησε έντονα το Επιμελητήριο Καλών Τεχνών Κύπρου (Ε.ΚΑ.ΤΕ) τον Σύνδεσμο Εικαστικών Καλλιτεχνών και Θεωρητικών Τέχνης – φυτωριο.

Συγκεκριμένα, σε ανάρτησή τους στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης οι καλλιτέχνες αναφέρουν:

«Με μεγάλη μου λύπη και έκπληξη έχω πληροφορηθεί ότι σήμερα έχει καταθέσει ο ΔΗΣΥ νέα τροπολογία στην πρόταση για βελτίωση του νόμου «Ο περί του Ελάχιστου Υποχρεωτικού Ποσοστού Εμπλουτισμού των Δημόσιων Κτιρίων με Έργα Τέχνης (Διαδικασίες και Υποχρεώσεις) (Τροποποιητικός) Νόμος του 2022» με στόχο την αύξηση των μελών του φορέα στην Ειδική Επιτροπή. Σκοπός είναι να έχει περισσότερη βαρύτητα η άποψη του φορέα αντί οι επαγγελματίες των τεχνών στη λήψη των αποφάσεών. 

Η πρόταση αυτή είναι τουλάχιστον απαράδεκτη. Πρώτη φορά ανά το παγκόσμιο η σύνθεση των κριτικών επιτροπών για επιλογή δημόσιων έργων τέχνης θα έχει μειοψηφία στους εμπειρογνώμονες του πεδίου. Η σύνθεση της επιτροπής ως έχει σήμερα (που ζητούμε να παραμείνει) αποτελείται από ένα εκπρόσωπο του φορέα, τον αρχιτέκτονα του κτηρίου (που ο φορέας διόρισε), ένα θεωρητικό τέχνης (που επιλέγει ο φορέας από τη λίστα του Υφυπουργείου), έναν εκπρόσωπο του ΕΚΑΤΕ και έναν εκπρόσωπο του Φυτωρίου. 

Αντιλαμβάνεστε ότι οι φορείς, εσείς κι εμείς είμαστε περαστικοί. Η δημόσια τέχνη όμως μένει. Η απαξίωση που αντιμετωπίζει η εικαστική τέχνη στον τόπο μας είναι πραγματικά οδυνηρή».

Πώς γίνεται η Επιτροπή που επιλέγει τα έργα τέχνης

Ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ, Γιώργος Κουκουμά, εξήγησε ότι τόσα χρόνια για την επιλογή ενός έργου γινόταν 5μελής επιτροπή.  Ανέφερε ως παράδειγμα ότι η Επαρχιακή Διοίκηση Λάρνακας θα κάνει έργο τέχνης.  Σύμφωνα με τον κ. Κουκουμά θα γίνει επιτροπή από

•    Ένα άτομο της Επαρχιακής Διοίκησης

•    Έναν αρχιτέκτονα του έργου

•    Έναν Κριτικό Τέχνης που θα επιλεγεί από την Επαρχιακή Διοίκηση μέσα από τον κατάλογο του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού

•    Έναν εκπρόσωπο του Ε.ΚΑ.ΤΕ

•    Έναν εκπρόσωπο του Συνδέσμου Εικαστικών Καλλιτεχνών και Θεωρητικών Τέχνης – φυτωριο

«Δύο Εκπρόσωποι των Επιμελητηρίων και ο Εκπρόσωπος του Υπουργείου Τέχνης είναι σχετικοί με την τέχνη. Ξέρουν πώς θα αξιολογήσουν το θέμα. Ο Αρχιτέκτονάς προφανώς έχει άποψη. Το θέμα ότι η πλειοψηφία ήταν καλλιτέχνες», πρόσθεσε ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ.  

Δημόσια Κτίρια με έργα τέχνης – Για τι έργα μιλάμε;

Ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ σε ερώτημα για το τί έργα αναφέρεται η σχετική Πρόταση Νόμου που ήδη είναι σε ισχύ εδώ και 15 χρόνια, αλλά στόχος του ΑΚΕΛ είναι να παράσχει κάποιες ασφαλιστικές δικλείδες για εφαρμογή του, ανέφερε ότι για παράδειγμα σε ένα Νηπιαγωγείο υπάρχει σε έναν τοίχο ζωγραφιά της φύσης, σε ένα άλλο σχολείο ένα γλυπτό από το παραμύθι του μικρού πρίγκιπα, στον ΘΟΚ υπάρχει ένα γλυπτό με φωτισμό, ενώ σε άλλα δημόσια κτίρια υπάρχουν πίνακες τους οποίους αγόρασε το Δημόσιο από Κύπριους καλλιτέχνες. 

Από πού πληρώνονται τα έργα τέχνης

«Η έννοια της Νομοθεσίας υπάρχει εδώ και 15 χρόνια αλλά δεν εφαρμοζόταν. Το 1% για ένα κτίριο από τον προϋπολογισμό του έργου πηγαίνει για εμπλουτισμό με έργα τέχνης. Είναι μέσα στον προϋπολογισμό», πρόσθεσε ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ.

Ποια στάση θα τηρήσουν τα Κόμματα

Στο ερώτημα εάν τα κόμματα θα ταχθούν υπέρ της σχετικής Πρότασης Νόμου, καθώς στις συνεδρίες της Επιτροπής Παιδείας, πλην του ΑΚΕΛ, οι υπόλοιποι επιφυλάχθηκαν να απαντήσουν στη σημερινή Ολομέλεια, ο Βουλευτής Γιώργος Κουκουμά εξέφρασε την άποψη ότι δεν θα διαφωνήσουν οι υπόλοιποι Βουλευτές. 

Πρόσθεσε ότι μέσω της Πρότασης Νόμου ενισχύεται ο μηχανισμός ούτως ώστε να διασφαλίζεται η εφαρμογή του. «Να γίνεται και όταν ενοικιάζει ένα κτίριο το κράτος, ή όταν κάνει ανακαίνιση ένα κτίριο του το κράτος να αφιερώνει αντίστοιχα ένα ποσό», είπε. 

Το θέμα, σύμφωνα με τον κ. Κουκουμά, «αν περάσει αυτή η τροπολογία θα χαλάσει τη φιλοσοφία της Κριτικής Επιτροπής».

Παναγιώτης Ευριπίδου