Οι δόμες (ξερολιθιές) μάς προσκαλούν να επανεξετάσουμε την αρχιτεκτονική ως πράξη διαλόγου, δήλωσε η Υφυπουργός Πολιτισμού, Δρ Βασιλική Κασσιανίδου, στην ομιλία της στα επίσημα εγκαίνια του Κυπριακού Περιπτέρου στη 19η Διεθνή Έκθεση Αρχιτεκτονικής της Μπιενάλε της Βενετίας.

Από την εναρκτήρια έκδοσή της το 1980, η «La Biennale Architettura» επανεφευρίσκει συνεχώς τον εαυτό της, σημείωσε η κ.  Κασσιανίδου, προσθέτοντας ότι «φέτος, υπό την οραματική διεύθυνση του Κάρλο Ράτι, η Μπιενάλε μάς προκαλεί να αναλογιστούμε την ευθύνη της Αρχιτεκτονικής να προστατεύει τον πλανήτη μας και να ανταποκρίνεται στις συνεχώς εξελισσόμενες ανθρώπινες ανάγκες, αντλώντας από τη σοφία των παλαιών πρακτικών».

Σε αυτό το πλαίσιο, επεσήμανε, «η Κύπρος προσφέρει μια ανθρωποκεντρική πρόταση, που είναι ταυτόχρονα λυρική και βαθιά: «(Στις πέτρες) εδώκαμεν σας την αναπνοή μας τζαι εψιθυρίσετε την πίσω στο χώμα». Η Κασσιανίδου είπε ότι «ο τίτλος και μόνο μας προσκαλεί σε έναν στοχασμό πάνω στην αμοιβαιότητα μεταξύ της ανθρωπότητας και του υλικού, μεταξύ του παρελθόντος και του παρόντος, μεταξύ της δημιουργίας και της φθοράς».

Μιλώντας για την αρχαία παράδοση της τεχνικής της ξερολιθιάς, η οποία αποτελεί Άυλη Πολιτιστική Κληρονομιά της ανθρωπότητας αναγνωρισμένη από την UNESCO, η Υφυπουργός Πολιτισμού εξήγησε ότι «αυτές οι πέτρες, στοιβαγμένες χωρίς κονίαμα, είναι κάτι περισσότερο από ένα κατόρθωμα μηχανικής. Είναι μια απόδειξη αρμονίας - μεταξύ ανθρώπινων χεριών και γης, μεταξύ αναγκαιότητας και τέχνης», προσθέτοντας ότι «στην Κύπρο, οι ξερολιθιές ενώνουν τα τοπία μας, προστατεύουν τις καλλιέργειές μας και ψιθυρίζουν ιστορίες κοινοτικής εργασίας και ανθεκτικότητας». Σήμερα, είπε, «μας προσκαλούν να επανεξετάσουμε την αρχιτεκτονική ως πράξη διαλόγου: μια αργή, υπομονετική ανταλλαγή με τη γη που αρνείται την εκμετάλλευση».

«Οι πέτρες και οι ξερολιθιές έχουν χρησιμοποιηθεί ως θεμέλια κυπριακών χωριών από τη Νεολιθική εποχή, για την κατασκευή μνημειωδών οικοδομημάτων όπως οι αρχαίοι ναοί, τα φράγκικα φρούρια, τα ενετικά οχυρωματικά τείχη και τα τείχη με αναβαθμίδες που συγκρατούν το έδαφος στη θέση του σε όλα τα βουνά του Τροόδους». «Αυτά μαρτυρούν την ανθεκτικότητα του λαού μας», επεσήμανε η Βασιλική Κασσιανίδου.

«Ωστόσο, σήμερα, καθώς η κλιματική κρίση αναδιαμορφώνει τη σχέση μας με τη γη, αυτή η έκθεση μάς ωθεί να αναρωτηθούμε: Πώς χτίζουμε σε μια εποχή ευθραυστότητας; Πώς μπορεί η αρχιτεκτονική να τιμήσει το παρελθόν, ενώ παράλληλα να αγκαλιάσει τον ρόλο της ως διαχειριστή του μέλλοντος;», συνέχισε η κ. Κασσιανίδου. «Το περίπτερο δεν θέτει απλώς αυτά τα ερωτήματα. Τα ενσαρκώνει, συνδυάζοντας την παράδοση με την καινοτομία για να προτείνει μια γλώσσα φροντίδας, προσαρμοστικότητας και διαλόγου με τον φυσικό κόσμο», σημείωσε.

Μιλώντας για την κυπριακή επιμελητική ομάδα, που αποτελείται από τις Σεβίνα Φλωρίδου, Άαρον Γκατ, Νίκολα Μητροπούλου, Κλάρα Ζίνεκερ, Ιουλίτα Τουμαζή, Σέτα Αστραίου-Καρύδη και Μύριαμ Γκατ, τους αρχιτέκτονες, τους καλλιτέχνες και τους συμμετέχοντες τεχνίτες ξερολιθιάς, η Υφυπουργός Πολιτισμού είπε ότι το έργο τους «μάς υπενθυμίζει ότι η αρχιτεκτονική δεν είναι ποτέ ουδέτερη. Είναι μια απόδειξη για το ποιοι είμαστε και ποιοι φιλοδοξούμε να γίνουμε».