Σε ενημέρωση των Διευθυντών των σχολείων Μέσης Γενικής και Μέσης Τεχνικής και Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης προχώρησε το υπουργείο Παιδείας σχετικά με τα χρονοδιαγράμματα της σχολικής χρονιάς 2024-2025 αλλά και σε οδηγίες για την ομαλή λειτουργία των σχολείων.

Στόχος της νέας σχολικής χρονιάς σύμφωνα με την ενημέρωση που αποστάληκε στους Διευθυντές των Σχολείων είναι επίτευξη του οράματος του  Υπουργείου, Παιδείας, Αθλητισμού και Νεολαίας για ένα σύγχρονο, ανθρωποκεντρικό,  συμπεριληπτικό σχολείο. 

Σημειώνεται ότι η σχολική χρονιά 2024-2025 αρχίζει τη Δευτέρα, 2 Σεπτεμβρίου 2024 για τους εκπαιδευτικούς και την Παρασκευή, 6 Σεπτεμβρίου 2024 για όλους τους μαθητές της Μέσης Εκπαίδευσης. 

Η  νέα σχολική χρονιά θα περιλαμβάνει συνολικά 16 δράσεις/πολιτικές οι οποίες θα ενισχύσουν τις ήδη υφιστάμενες δράσεις και προγράμματα.

Συγκεκριμένα οι 16 πολιτικές/δράσεις αφορούν:

1. Επικαιροποίηση και εκσυγχρονισμός των Αναλυτικών Προγραμμάτων σε όλα τα  γνωστικά αντικείμενα όλων των τάξεων  

Το ΥΠΑΝ έχει προχωρήσει στην πρώτη φάση επικαιροποίησης και εκσυγχρονισμού των  Αναλυτικών Προγραμμάτων, με έμφαση στον εξορθολογισμό του περιεχομένου τους, τη μείωση  της ύλης και τη διασφάλιση ενός επαρκούς και συνεκτικού σώματος γνώσεων και την προαγωγή  των ικανοτήτων και δεξιοτήτων των μαθητών/μαθητριών. Τα επικαιροποιημένα Αναλυτικά  Προγράμματα θα ξεκινήσουν να εφαρμόζονται με την έναρξη της σχολικής χρονιάς 2024-2025.  

2. Υιοθέτηση Ενιαίου Σχεδίου Βελτίωσης για την Αυτοαξιολόγηση των Σχολικών  Μονάδων  

Σύμφωνα με Απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου, η διαδικασία  αυτοαξιολόγησης και ανάπτυξης Ενιαίου Σχεδίου Δράσης Βελτίωσης (ΕΣΔΒ) της σχολικής μονάδας θεσμοθετείται και η εφαρμογή της περιλαμβάνει σειρά ενεργειών σε επίπεδο σχολικής  μονάδας και εκπαιδευτικών, με στόχο τη συνεχή βελτίωση της ποιότητας του εκπαιδευτικού  έργου που επιτελείται στις σχολικές μονάδες. Προκειμένου να δοθεί πλήρης καθοδήγηση και  στήριξη, η θεσμοθέτηση της αυτοαξιολόγησης και της ανάπτυξης ΕΣΔΒ της σχολικής μονάδας  και η επιτυχής εισαγωγή της στα σχολεία θα γίνει σταδιακά, στη βάση κατευθυντήριων οδηγιών  που θα ακολουθήσουν.  

3. Αξιολόγηση Μαθητή/Μαθήτριας  

Το ΥΠΑΝ προχωρεί με την πλήρη εφαρμογή του αναθεωρημένου συστήματος Αξιολόγησης  Μαθητή/Μαθήτριας, στη βάση παιδαγωγικών αρχών και κριτηρίων και με σχεδιασμό  στοχευμένων προγραμμάτων επιμόρφωσης. Ανάμεσα στα βασικά χαρακτηριστικά του  αναθεωρημένου συστήματος περιλαμβάνονται: (α) η διαμορφωτική αξιολόγηση ως  αναπόσπαστο μέρος της καθημερινής διδασκαλίας και μάθησης, (β) η έμφαση σε πολλαπλές  μορφές και τεχνικές αξιολόγησης, (γ) η αυθεντική διδασκαλία, μάθηση και αξιολόγηση, και (δ) η  διαφοροποίηση της διδασκαλίας και της αξιολόγησης.  

4. Λειτουργία Ολοήμερων Γυμνασίων Διαθεματικής – Διεπιστημονικής Μάθησης  

Τη φετινή σχολική χρονιά 2024-2025, συνεχίζεται η λειτουργία του Ολοήμερου Γυμνασίου  Διαθεματικής - Διεπιστημονικής Μάθησης στο Παγκύπριο Γυμνάσιο στη Λευκωσία, στο Λανίτειο  Γυμνάσιο στη Λεμεσό, στο Ευρυβιάδειο Γυμνάσιο στη Λάρνακα, στο Γυμνάσιο Παραλιμνίου στην  Αμμόχωστο και στο Νικολαΐδειο Γυμνάσιο στην Πάφο, ενώ, επιπλέον, ο θεσμός επεκτείνεται στο  Γυμνάσιο Αρχαγγέλου στη Λευκωσία και στο Γυμνάσιο Ύψωνα στη Λεμεσό. Η λειτουργία  Ολοήμερου Γυμνασίου είναι συμπληρωματική προς τη λειτουργία του τακτικού Γυμνασίου και  δεν αποτελεί επέκταση των πρωινών μαθημάτων. Κατά τον απογευματινό χρόνο, δίνεται η  δυνατότητα να αναπτυχθεί ένα ξεχωριστό πρόγραμμα με παράλληλη λειτουργία δύο  κατευθύνσεων – Κατεύθυνση «STEAM» και Κατεύθυνση «Ελληνική Γλώσσα και Πολιτισμός». Η  φοίτηση των μαθητών/μαθητριών, κατά τον πρωινό χρόνο, πραγματοποιείται βάσει του  υφιστάμενου ωρολογίου προγράμματος των Γυμνασίων, ενώ οι απογευματινές συναντήσεις  πραγματοποιούνται μεταξύ των ωρών 14:15 – 15:45 (Δευτέρα, Τρίτη, Πέμπτη και Παρασκευή).  

5. Ομαλή Μετάβαση των Παιδιών από το Δημοτικό στο Γυμνάσιο  

Ιδιαίτερα σημαντική προτεραιότητα ανάμεσα στις πολιτικές του ΥΠΑΝ εξακολουθεί να αποτελεί  η ομαλή μετάβαση των παιδιών από το Δημοτικό στο Γυμνάσιο.  Για τη σχολική χρονιά 2024-2025, έχουν προγραμματιστεί στοχευμένα σεμινάρια για  διδάσκοντες/διδάσκουσες στα αντικείμενα των Νέων Ελληνικών και των Μαθηματικών, καθώς,  επίσης, και για Υπεύθυνους Τμημάτων της Α΄ τάξης Γυμνασίου. Πρόσθετα, προγραμματίζονται  ημερίδες με θέμα την Ομαλή Μετάβαση από το Δημοτικό στο Γυμνάσιο και την Έγκαιρη  Αναγνώριση και Αντιμετώπιση Συναισθηματικών Δυσκολιών για τις Διευθυντικές Ομάδες και  τους Υπεύθυνους Τμημάτων Α΄ τάξης Γυμνασίου, από λειτουργούς της Υπηρεσίας  Εκπαιδευτικής Ψυχολογίας (ΥΕΨ) και της Υπηρεσίας Συμβουλευτικής και Επαγγελματικής  Αγωγής (ΥΣΕΑ).  

6. Πρόληψη και Αντιμετώπιση της Σχολικής Βίας και Παραβατικότητας 

Με Απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου (1/11/2023), υιοθετούνται μέτρα  ολιστικής/συστημικής προσέγγισης για την αντιμετώπιση και πρόληψη της βίας και παραβατικότητας στα σχολεία και στην ευρύτερη κοινότητα. Η εν λόγω Απόφαση προνοεί,  ανάμεσα σε άλλα:  

• μέτρα πρόληψης της βίας και παραβατικότητας, στο πλαίσιο του Σχεδίου Βελτίωσης της  Σχολικής Μονάδας,  
• επιμόρφωση εκπαιδευτικών σε θέματα αντιμετώπισης προβλημάτων εκφοβισμού και  σχολικής βίας και ενίσχυση του ρόλου του Υπεύθυνου Τμήματος ως πυρήνα πρόληψης  της ενδοσχολικής βίας και παραβατικότητας,  
• επιμόρφωση γονέων/κηδεμόνων σε θέματα πρόληψης και αντιμετώπισης της βίας στην  οικογένεια και ενδυνάμωση της σχέσης σχολείου και οικογένειας με την αξιοποίηση των  Συνδέσμων Γονέων/Κηδεμόνων των σχολείων.  

Υπενθυμίζεται ότι, σύμφωνα με τους περί Λειτουργίας των Δημόσιων Σχολείων Μέσης  Εκπαίδευσης Κανονισμούς του 2017 έως 2023 και με βάση σχετική εγκύκλιο του ΥΠΑΝ, οι Διευθυντές/Διευθύντριες των σχολείων οφείλουν να συστήνουν  Επιτροπή Αγωγής Υγείας και Πρόληψης της Ενδοσχολικής Βίας, η οποία εκπονεί Σχέδιο Δράσης  μέχρι τέλος Σεπτεμβρίου.

Το Σχέδιο Δράσης στοχεύει στην πρόληψη της αντικοινωνικής και  παραβατικής συμπεριφοράς και στη βελτίωση και προαγωγή της σωματικής, ψυχικής και  κοινωνικής ευεξίας των μαθητών/μαθητριών. Πρόσθετα, το σχολείο λαμβάνει όλα τα κατάλληλα  διοικητικά και παιδαγωγικά μέτρα, προκειμένου να προστατεύει τους/τις μαθητές/μαθήτριες από  οποιαδήποτε μορφή βίας. Το Σχέδιο Δράσης περιλαμβάνει δραστηριότητες των οποίων η  υλοποίηση δεν εξαντλείται στην τάξη, αλλά επεκτείνεται στο σύνολο της σχολικής μονάδας µε  την εμπλοκή μαθητών/μαθητριών, γονέων, εκπαιδευτικών, κυβερνητικών υπηρεσιών, ή/και  οργανισμών/ατόμων της ευρύτερης κοινότητας, καθώς και με αξιοποίηση θεσμών όπως ο/η  Καθηγητής/Καθηγήτρια Συμβουλευτικής και Επαγγελματικής Αγωγής (ΣΕΑ), ο/η Υπεύθυνος/η  Τμήματος και Υπηρεσίες του ΥΠΑΝ (ΠΑΒΙΣ, ΥΣΕΑ, ΥΕΨ, ΟΑΠ, ΕΑΥΠ).  

Σημειώνεται ότι, σε συνέχεια της ψήφισης από την ολομέλεια της Βουλής του περί της Πρόληψης  και Αντιμετώπισης της Ενδοσχολικής Βίας (Τροποποιητικού) Νόμου του 2024, ο οποίος  τροποποιεί τον περί της Πρόληψης και Αντιμετώπισης της Ενδοσχολικής Βίας Νόμο του 2020,  οι Διευθύνσεις Εκπαίδευσης θα προχωρήσουν στην ανάπτυξη επιμέρους στρατηγικού  σχεδιασμού, με βάση τις προτεραιότητες και τις ανάγκες τους, στο πλαίσιο ανάπτυξης του  κεντρικού στρατηγικού σχεδιασμού του ΥΠΑΝ.  

7. Δημιουργία Αρχείου Ιστορίας της Ελληνικής Κυπριακής Εκπαίδευσης  

Στο πλαίσιο της δημιουργίας Αρχείου Ιστορίας της Ελληνικής Κυπριακής Εκπαίδευσης,  συνεχίζεται η διαδικασία συγκέντρωσης, καταγραφής και ψηφιοποίησης του αρχειακού υλικού  των σχολείων. Για το θέμα αυτό,  ήδη έχει πραγματοποιηθεί επιμόρφωση των εκπαιδευτικών που εμπλέκονται, ενώ πρόσθετες  πληροφορίες θα αποσταλούν κατά τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς.  

8. Πιλοτικό πρόγραμμα εκμάθησης Γερμανικών, στο πλαίσιο του Προγράμματος  «Σχολεία: Μαζί χτίζουμε το μέλλον» (PASCH)  

Τη νέα σχολική χρονιά 2024-2025, θα συνεχιστεί η εφαρμογή πιλοτικού προγράμματος  εκμάθησης της Γερμανικής Γλώσσας σε σχολεία των επαρχιών Λευκωσίας και Λεμεσού, ενώ,  επιπλέον, το πρόγραμμα επεκτείνεται και σε σχολεία της επαρχίας Πάφου. Συγκεκριμένα, το  πρόγραμμα θα λειτουργήσει για την Α΄ και Β΄ τάξη στο Γυμνάσιο Αρχ. Μακαρίου Γ΄ (Πλατύ) και  στο Λύκειο Αρχ. Μακαρίου Γ΄ (Δασούπολη) στη Λευκωσία, για την Α΄ και Β΄ τάξη στο Γυμνάσιο  και Λύκειο Λινόπετρας στη Λεμεσό και για την Α΄ τάξη στο Νικολαΐδειο Γυμνάσιο και στο Λύκειο Α΄ Εθνάρχη Μακαρίου Γ΄ στην Πάφο. Τα μαθήματα θα διεξάγονται δύο ώρες εβδομαδιαίως, μετά  τη λήξη των πρωινών μαθημάτων.

9. Παρεμβατικό Πρόγραμμα Χρηματοοικονομικής Παιδείας και Αλφαβητισμού στη Γ΄  τάξη Γυμνασίου  

Από τη σχολική χρονιά 2024-2025, στην Γ΄ τάξη Γυμνασίου θα προσφέρεται παρεμβατικό  Πρόγραμμα Χρηματοοικονομικής Παιδείας και Αλφαβητισμού, από καθηγητές/καθηγήτριες  Εμπορικών/Οικονομικών, διάρκειας έξι (6) διδακτικών περιόδων για κάθε τμήμα ετησίως,  σύμφωνα με σχετική εγκύκλιο που θα ακολουθήσει με περισσότερες πληροφορίες. Στόχος του  Προγράμματος είναι η ενδυνάμωση των νέων με χρηματοοικονομικές δεξιότητες, έτσι ώστε να  διαχειρίζονται αποτελεσματικά τα προσωπικά ή οικογενειακά τους χρηματοοικονομικά και να  βελτιώσουν τη χρηματοοικονομική τους ευημερία.  

10. Δράσεις για την προώθηση της Ελληνικής Γλώσσας  

Η αναβάθμιση της διδασκαλίας της Ελληνικής Γλώσσας ως μητρικής, καθώς επίσης και της  διδασκαλίας της ως δεύτερης Γλώσσας, έχει τεθεί από το ΥΠΑΝ ως προτεραιότητα. Ανάμεσα  στις δράσεις που προωθούνται περιλαμβάνεται η ενδυνάμωση όλων των εκπαιδευτικών όλων  των βαθμίδων στην ορθή χρήση της Ελληνικής και στην υιοθέτηση καλών πρακτικών  καλλιέργειάς της, η στοχευμένη επικαιροποίηση των Αναλυτικών Προγραμμάτων, ο  εμπλουτισμός του διδακτικού υλικού, καθώς επίσης και δράσεις για την ανάδειξη των  δυνατοτήτων της διαχρονικότητας και της οικουμενικότητας της Ελληνικής Γλώσσας, όπως η  διοργάνωση και διεξαγωγή μαθητικών διαγωνισμών, ημερίδων, σεμιναρίων κ.λπ.  

11. Δράσεις για τη συμπλήρωση 50 χρόνων από το πραξικόπημα και την τουρκική  εισβολή  

Με αφορμή τη συμπλήρωση 50 χρόνων από τα τραγικά γεγονότα του πραξικοπήματος και της  τουρκικής εισβολής του 1974, προωθείται, κατά την περίοδο Οκτωβρίου – Δεκεμβρίου 2024, η  υλοποίηση επιπρόσθετων δράσεων από τα σχολεία, με σκοπό να διατηρηθεί ζωντανή η εθνική  και ιστορική μνήμη. Βασικός στόχος είναι να γνωρίσουν οι νέες γενιές τον τόπο μας, να  καλλιεργήσουν την αγάπη για τα κατεχόμενα μέρη μας και να συμβάλουν, με τις δικές τους  δυνάμεις, στις προσπάθειες που καταβάλλονται για διατήρηση άσβεστου του πόθου για  απελευθέρωση της πατρίδας μας και επιστροφή στις πατρογονικές μας εστίες.  

12. Αξιοποίηση εκπαιδευτικού υλικού από το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής και  σχετική επιμόρφωση των εκπαιδευτικών  

Η διαφοροποιημένη διδασκαλία και μάθηση αποτελεί βασική προτεραιότητα του ΥΠΑΝ και μέρος  της προσπάθειας που καταβάλλεται για τη μετάβαση από την Ειδική στην Ενιαία Εκπαίδευση  και τη διαμόρφωση του συμπεριληπτικού σχολείου. Ήδη πραγματοποιήθηκε σειρά επιμορφώσεων, με στόχο την αξιοποίηση του  υλικού που έχει δημιουργηθεί από το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής της Ελλάδας.  Παράλληλα προγραμματίζονται περαιτέρω δράσεις ενδυνάμωσης των εκπαιδευτικών επί του  θέματος, μέσω προγραμμάτων επιμόρφωσης. 

13. Αύξηση των θέσεων των σχολικών βοηθών/συνοδών και συστηματική επιμόρφωσή  τους 

Με Απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου (8/7/2024) έχει αυξηθεί ο αριθμός των σχολικών  βοηθών/συνοδών. Στο πλαίσιο του εκσυγχρονισμού της Ειδικής Εκπαίδευσης και της μετάβασης  στην Ενιαία Εκπαίδευση, όλοι οι σχολικοί βοηθοί/συνοδοί αναμένεται να συμμετέχουν σε  προγράμματα επιμόρφωσης, με στόχο την ορθή και ωφέλιμη επιτέλεση των καθηκόντων τους.  

14. Σύστημα Ηλεκτρονικής Διοίκησης Εκπαίδευσης και Αγωγής eΔΕΑ  

Κατά τη σχολική χρονιά 2023-2024, ολοκληρώθηκε με επιτυχία η πιλοτική φάση του συστήματος  eΔΕΑ για τις ηλεκτρονικές εγγραφές της Α΄ Λυκείου σε τρία σχολεία. Αναμένεται η σταδιακή  εφαρμογή των ηλεκτρονικών εγγραφών και των υπόλοιπων διοικητικών λειτουργιών σε όλες τις  βαθμίδες της εκπαίδευσης και σε όλες τις τάξεις των δημόσιων σχολείων, με στόχο την ενίσχυση  της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης τόσο σε επίπεδο ΥΠΑΝ όσο και σε επίπεδο σχολικών  μονάδων. Το έργο θα αποτελέσει ένα ολοκληρωμένο σύστημα ηλεκτρονικής διακυβέρνησης  στον τομέα της εκπαίδευσης, το οποίο περιλαμβάνει αυτοματισμό των διοικητικών διαδικασιών  και βελτίωση της επικοινωνίας, της συνεργασίας και της ορθής διαχείρισης πληροφοριών.  

15. Πρόγραμμα ΔΡΑ.Σ.Ε.+ Μέσης Εκπαίδευσης  

Κατά τη σχολική χρονιά 2024-2025, στο πλαίσιο του Προγράμματος ΔΡΑ.Σ.Ε.+ Μέσης  Εκπαίδευσης, τα προγράμματα ενισχυτικής διδασκαλίας και τα Προγράμματα Εκμάθησης της  Ελληνικής ως δεύτερης Γλώσσας θα προσφέρονται σε πρωινό χρόνο, ενώ τα προγράμματα  δημιουργικής απασχόλησης θα προσφέρονται σε απογευματινό χρόνο, σύμφωνα με σχετική  εγκύκλιο που θα ακολουθήσει.  

16. Πρόγραμμα «Αριστοτέλης - CyFIT»  

Το Πρόγραμμα «Αριστοτέλης - CyFIT» στοχεύει στην αξιολόγηση των σημαντικών παραμέτρων  της φυσικής κατάστασης και των δεικτών σωματικής σύστασης παιδιών και εφήβων σχολικής  ηλικίας Μέσης Εκπαίδευσης, στο πλαίσιο της κυβερνητικής πολιτικής για πρόληψη και  αντιμετώπιση της παιδικής παχυσαρκίας. Κατά τη σχολική χρονιά 2024-2025, το πρόγραμμα θα  εφαρμοστεί παγκύπρια σε όλα τα Σχολεία Μέσης Γενικής και Μέσης Τεχνικής και  Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης.