Ξεκινά η υλοποίηση του προγράμματος 'Πρασινίζω το σχολείο μου – Πρασινίζω τη Γειτονιά μου', το οποίο, σύμφωνα με το Υπουργείο Παιδείας, αποτελεί μια πρωτοβουλία που ενσωματώνει τις αρχές της Εθνικής Στρατηγικής για την Εκπαίδευση, την Αειφόρο Ανάπτυξη και την Πράσινη Μετάβαση 2030. 22 σχολεία ξεκινούν την υλοποίηση των προτάσεών τους, με την υποστήριξη χρηματοδότησης ύψους 300.000 ευρώ για το 2024. Στο πλαίσιο αυτού του προγράμματος, οι δράσεις μαθητών θα έχουν καθοριστικό ρόλο, καθώς οι μαθητές θα συμμετέχουν ενεργά στη δημιουργία και συντήρηση των χώρων πρασίνου.

Η OffsiteNews επικοινώνησε με την κυρία Αραβέλλα Ζαχαρίου, Προϊστάμενη Μονάδας για την Εκπαίδευση, για το Περιβάλλον και την Αειφόρο Ανάπτυξη, ζητώντας περισσότερες πληροφορίες για το πρόγραμμα.

Σύμφωνα με την κυρία Ζαχαρίου, το πρόγραμμα σχεδιάστηκε για να δώσει το μήνυμα ότι η δημιουργία χώρου πρασίνου στα σχολεία απαιτεί κοινωνική ευθύνη, περιβαλλοντική υπευθυνότητα και ότι ζητούμενο δεν είναι απλά να φυτεύω και να τα αφήνω ασυντήρητα. ‘’Ζητούμενο είναι να δημιουργήσουμε χώρους πρασίνου οι οποίοι θα βοηθήσουν τα σχολεία να καταστούν χώροι κλιματικής ανθεκτικότητας, όπως και χώροι οι οποίοι μπορούν να ενισχύσουν με πρακτικό και βιωματικό τρόπο την περιβαλλοντική συνείδηση και την δημιουργία κουλτούρας αειφόρας στα σχολεία’’, ανέφερε.

Επιπλέον η κυρία Ζαχαρίου ανέφερε, ότι η ιδιαιτερότητα του προγράμματος έγκειται στο ότι βασίζεται σε μια ολιστική προσέγγιση. Αυτό σημαίνει ότι τα σχολεία καλούνται να διαμορφώσουν τους χώρους πρασίνου λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαιτερότητες και τις πραγματικές τους ανάγκες. Ωστόσο, υπάρχει μια βασική συνθήκη: σε όλα τα στάδια υλοποίησης του προγράμματος απαιτείται συνεργασία, συνευθύνη και κοινή προσπάθεια μεταξύ του σχολείου, της κοινότητας και όλων των κοινωνικών εταίρων, με επίκεντρο πάντα τους μαθητές.

Η ανάπτυξη του προγράμματος προβλέπει τα εξής βασικά βήματα:

• Την επιλογή χώρων πρασίνου μέσα από διερεύνηση, συζήτηση, προβληματισμό, ανάλυση και αποτύπωσή τους μέσω τοπιοτέχνησης,

• Την δημιουργία παραγωγικού πλαισίου, δηλαδή το πώς θα αξιοποιηθούν παιδαγωγικά αυτοί οι χώροι και πώς θα συνδεθούν με το αναλυτικό πρόγραμμα, καθώς και ποιες «πράσινες» και «ενεργού πολίτη» ικανότητες μπορούν να προσφέρουν στους μαθητές

• Την συντήρηση και βιωσιμότητα, που απαιτεί την συνεργασία και την ανάπτυξη ενός προγράμματος δράσης, το οποίο να αφορά την περιποίηση, την φροντίδα, και την διασφάλιση της βιωσιμότητας του πράσινου χώρου.

Επιπρόσθετα, ανάμεσα στις δράσεις των μαθητών που θα αναπτυχθούν στο πλαίσιο του προγράμματος, περιλαμβάνονται: η δημιουργία χώρου πρασίνου βασισμένου στην τοπιοτέχνηση που έχουν αναπτύξει, παιδαγωγικές δραστηριότητες που συνδέονται με το αναλυτικό πρόγραμμα, δράσεις συντήρησης, προστασίας, φυτεύσεις, καθώς και η υιοθέτηση και εφαρμογή όλων των απαραίτητων μέτρων για τη συντήρηση του χώρου, όπως κλάδεμα, πότισμα, καθαρισμός και αξιοποίηση του χώρου πρασίνου. Επιπλέον, οι μαθητές θα μελετούν την ιστορία και τη σύνδεση των φυτών με τον πολιτισμό του τόπου τους, ενώ θα σχηματίσουν ομάδες δράσης παρέμβασης, ειδικά κατά τους καλοκαιρινούς μήνες. Στο πλαίσιο αυτό, μπορούν επίσης να δημιουργήσουν έργα ενίσχυσης της σκίασης στον σχολικό τους χώρο, όπως δασίλειο, πράσινες οροφές ή κάθετους κήπους, με στόχο την αύξηση της σκίασης στους σχολικούς χώρους.

Η κυρία Ζαχαρίου τόνισε πως ζητούμενο ΄΄δεν είναι να εξωραΐσουμε τον σχολικό χώρο , αλλά να δημιουργήσουμε μικρές οάσεις μέσα στα σχολεία που θα είναι πραγματικά παραγωγικές, δημιουργικές και κυρίως θα δίνουν την δυνατότητα στους μαθητές να είναι συνδημιουργοί, συμμέτοχοι και σαφώς ενεργοί ως προς την δημιουργία και την βιωσιμότητα τους’’.

«Το πρόγραμμα ξεκίνησε πέρυσι και, όπως πρέπει να σημειώσω, είναι ιδιαίτερα απαιτητικό. Δεν πρόκειται απλά για φύτευση, αλλά στηρίζεται σε έναν ολοκληρωμένο σχεδιασμό. Γι' αυτόν ακριβώς τον λόγο, υποστηρίζεται με επιμορφωτικές συναντήσεις και δραστηριότητες. Κάθε σχολείο έχει τον δικό του σύμβουλο από τη μονάδα εκπαίδευσης για το περιβάλλον και την αειφόρο ανάπτυξη, ο οποίος καθοδηγεί, στηρίζει και συμβουλεύει καθ' όλη τη διάρκεια της υλοποίησης του προγράμματος.»

Ωστόσο, ανέφερε πως το πρόγραμμα, κατά την έναρξή του πέρυσι, περιλάμβανε μια σειρά επιμορφωτικών συναντήσεων. Μετά από αυτές, τα σχολεία κλήθηκαν να υποβάλουν τις προτάσεις τους. Από τα 250 σχολεία που παρακολούθησαν τις επιμορφωτικές συναντήσεις, υποβλήθηκαν 55 ολοκληρωμένες προτάσεις, οι οποίες αξιολογήθηκαν. Από τις 55 προτάσεις, 22 σχολεία από όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης πήραν το πράσινο φως για να ξεκινήσουν την υλοποίηση του προγράμματος.

Τα σχολεία που έχουν εγκριθεί για την υλοποίηση του προγράμματος είναι τα εξής:

• Δημοτικό Σχολείο Καϊμακλίου Β ́ (ΚΒ)

• Δημοτικό Σχολείο Λακατάμειας Β ́ - Αγίου Μάμα

• Δημοτικό Σχολείο Αγροκηπιάς

• Δημοτικό Σχολείο Μαθιάτη

• Δημοτικό Σχολείο Ορούντας

• Δημοτικό Σχολείο Παλουριώτισσας Α ́ (ΚΑ και ΚΒ)

• Δημοτικό Σχολείο Πέρα Χωρίου Νήσου Α ́

• Δημοτικό Σχολείο Κλήρου

• Λύκειο Κύκκου Β ́

• Νηπιαγωγείο Ιδαλίου Α ́ - Ανδρέα Παναγίδη

• Σχολή Κωφών - Γεώργιος Μάρκου

• Δημοτικό Σχολείο Προδρόμου (ΚΑ)

• Δημοτικό Σχολείο Ζυγίου-Μαρί (Ενιαίο Ολοήμερο)

• Δημοτικό Σχολείο Ορμίδειας Α ́

• Δημοτικό Σχολείο Καμάρων

• Λύκειο Βεργίνας

• Δημοτικό Σχολείο Δερύνειας Γ ́

• Γυμνάσιο Κοκκινοχωρίων

• ΤΕΣΕΚ Αυγόρου

• Νηπιαγωγείο Λεμεσός ΙΗ ́ - Αγίου Αντωνίου

• Λανίτειο Λύκειο

• Νηπιαγωγείο Πάφου Η ́ - Αναβαργός

«Ο στόχος δεν είναι να ιεραρχήσουμε ή να αποκλείσουμε σχολεία, αλλά να βοηθήσουμε όλα τα σχολεία, σταδιακά και μακροπρόθεσμα, να δημιουργήσουν τους πράσινους χώρους τους, πάντα μέσα από έναν ολοκληρωμένο σχεδιασμό. Δηλαδή, τα σχολεία που δεν έχουν προκριθεί σε αυτή τη φάση θα υποβληθούν σε επανεξέταση και αναθεώρηση των προτάσεών τους, με τη βοήθεια των συμβούλων, και στη συνέχεια θα τις υποβάλουν εκ νέου για τελική έγκριση.», σημείωσε.

Το πρόγραμμα «Πρασινίζω το Σχολείο μου - Πρασινίζω τη Γειτονιά μου» αποτελεί μια από τις βασικές προτεραιότητες και πολιτικές του Υπουργείου Παιδείας σε ότι αφορά την προσπάθεια για την ενδυνάμωση των νέων στα θέματα της κλιματικής αλλαγής και γενικότερα της αειφόρας. Επιπλέον, αποτελεί μια βασική πολιτική του Υπουργείου Παιδείας που συνδέεται με την εκπαίδευση για την αειφόρο ανάπτυξη ως σύμφυτη με την ποιοτική εκπαίδευση, αποτελεί επίσης ένα πρόγραμμα καινοτομίας το οποίο όταν πρωτοπαρουσιάστηκε στην Σύνοδο των Ηνωμένων Εθνών για την εκπαίδευση και την αειφόρο ανάπτυξη και την νεολαία με έμφαση στην καινοτομία , παρα πολλές χώρες εξέφρασαν το ενδιαφέρον να μεταφερθεί το συγκεκριμένο πλαίσιο στις δικές τους χώρες.

Η διαδικασία επιλογής των σχολείων βασίστηκε σε συγκεκριμένα κριτήρια, τα οποία έχουν να κάνουν με:

• Tην γεωγραφική αντιπροσώπευση,

• Την βαθμίδα εκπαίδευσης,

• Την πληρότητα του κλάδου βιοτέχνισης,

• Την πληρότητα του παιδαγωγικού πλάνου,

• Τη σωστή ανάπτυξη του σχεδίου συντήρησης και βιωσιμότητας των πράσινων κήπων,

• Τις δαπάνες οι οποίες θα απαιτηθούν

Το πρόγραμμα πρόσθεσε, έχει καταχωρηθεί ως καλή πρακτική διεθνώς και υποστηρίζεται από εθνικούς πόρους. Συγκεκριμένα, κάθε σχολείο μπορεί να λάβει χρηματοδότηση έως και 10.000 ευρώ τον πρώτο χρόνο, κατά την υλοποίηση του προγράμματος, και στη συνέχεια να υποστηριχθεί για τα επόμενα δύο χρόνια για τη συντήρησή του. Φέτος, για το 2024, ο προϋπολογισμός ήταν 300.000 ευρώ, ενώ για το 2025 έχει αυξηθεί στα 500.000 ευρώ, καθώς το επόμενο έτος θα ξεκινήσουν άλλα 30 σχολεία.

Η αξιολόγηση ήταν ιδιαίτερα απαιτητική. Το προσωπικό της Μονάδας για την Εκπαίδευση, το Περιβάλλον και την Αειφόρο Ανάπτυξη εργάστηκε για τρεις μήνες στην αξιολόγηση των προτάσεων, όπου δόθηκαν αναλυτικές πληροφορίες για τις βελτιώσεις, τις αλλαγές και τις αδυναμίες που παρουσιάζει κάθε πρόταση. Με σκοπό να υποστηριχθούν τα σχολεία, ώστε να βελτιώσουν ουσιαστικά τις αρχικές προτάσεις που υπόβαλαν και να διασφαλίσουν ότι η παρέμβαση στον σχολικό χώρο θα έχει πραγματικά ανταποδοτικό όφελος και αξία για τις σχολικές μονάδες, κατέληξε.

Δέσποινα Παντέλα