Άλλη μια χρονιά έκλεισε με το Κυπριακό να παραμένει άλυτο αν και την χρόνια που μας έφυγε υπήρξε εκ νέου κινητικότητα για επίλυση του. Το 2024 ξεκίνησε με τον διορισμός της Μαρίας Άνχελα Ολγκίν Κουεγιάρ, ως Προσωπικής Απεσταλμένης του Αντόνιο Γκουτέρες για να αναζητήσει κοινό έδαφος για την πορεία προς τα εμπρός και να τον συμβουλεύσει για το Κυπριακό. 

Μέσα στο 2024 παρά τις διάφορες ενστάσεις που υπήρχαν από την Τουρκική πλευρά έγινε κατορθωτό να πραγματοποιηθεί Τριμερής συνάντηση για το Κυπριακό με το 2025 να ανατέλλει εν αναμονή των επόμενων κινήσεων για μια Πενταμερή συνάντηση.

Μάλιστα αναμένεται ότι εντός Ιανουαρίου θα επαναρχίσει εκ νέου η εμπλοκή της Βοηθού Γραμματέα του ΟΗΕ, Ρόζμαρι Ντι Κάρλο με τα του Κυπριακού καθώς είναι το πρόσωπο που έχει επιλέξει ο Αντόνιο Γκουτέρες για να προετοιμάσει το έδαφος για την Πενταμερή συνάντηση που αναμένεται να πραγματοποιηθεί τον επόμενο Μάρτιο. Σημειώνεται πάντως ότι το 2025 είναι χρονιά «εκλογών» στα Κατεχόμενα και δεν αποκλείεται να υπάρξει και αλλαγή ρητορικής από τον Κατοχικό ηγέτη σε μια προσπάθεια να κερδίσει τον ερχόμενο Οκτώβριο άλλη μια θητεία στην ηγεσία των Τουρκοκυπρίων. 

Οι εξελίξεις στο Κυπριακό ανά μήνα

Η Offsite News σε μια προσπάθεια ανασκόπησης των ενεργειών που έγιναν για το Κυπριακό την χρονιά που έφυγε μάζεψε όλα τα σημαντικά γεγονότα ανα μήνα και τα παρουσιάζει. 

Τον Ιανουάριο όπως γράψαμε και πιο πάνω είχαμε την ανακοίνωση από πλευράς του Αντόνιο Γκουτέρες τον διορισμό της Μαρίας Άνχελα Ολγκίν Κουεγιάρ, ως Προσωπικής Απεσταλμένης του για το Κυπριακό. Η Κολομβιανή Διπλωμάτης μάλιστα στα τέλη Ιανουαρίου πραγματοποίησε την πρώτη επίσκεψη της στην Κύπρο όπου είχε συναντήσεις με τους δύο ηγέτες και την κοινωνία των πολιτών. 

Οι επισκέψεις της Προσωπικής Απεσταλμένης του Αντόνιο Γκουτέρες συνεχίστηκαν και τον Φεβρουάριο με την ίδια μάλιστα να δηλώνει ενθαρρυμένη από τις συζητήσεις της με την κοινωνία των πολιτών για να συνεχίσει την προσπάθεια της. 

Παράλληλα με τις επαφές της Ολγκίν τον Απρίλιο υλοποιήθηκε στις Βρυξέλλες ο στόχος διασύνδεσης ευρωτουρκικών με πρόοδο στο Κυπριακό.

Τον Μάϊο η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, φύτεψαν η οποία βρέθηκε στην Κύπρο για τα 20 χρόνια από την ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ με τον Νίκο Χριστοδουλίδη να τονίζει τη σημαντική υποστήριξη της ΕΕ στην προσπάθεια ειρήνης στην Κύπρο. Παράλληλα η Μαρία Άνχελα Ολγκίν Κουεγιάρ πραγματοποίησε νέα επίσκεψη στην Κύπρο στέλνοντας το μήνυμα ότι είναι ευθύνη των δύο ηγετών να προχωρήσουν για το Κυπριακό.

Τον Ιούνιο η Προσωπική Απεσταλμένη του Αντόνιο Γκουτέρες πραγματοποίησε τον τελευταίο κύκλο επαφών της με επισκέψεις σε Βρυξέλλες και Λονδίνο. Μάλιστα στις Βρυξέλλες είχε συνάντηση με τον Νίκο Χριστοδουλίδη ενώ στο Λονδίνο συναντήθηκε με τον Ερσίν Τατάρ την 1η Ιουλίου. 

Τα 50 χρόνια από την εισβολή

Τον Ιούλιο με την συμπλήρωση μισού αιώνα από την Τουρκική εισβολή βρέθηκαν στην Λευκωσία την ίδια μέρα στις 20 Ιουλίου τόσο ο Ταγίπ Ερντογάν όσο και ο Κυριάκος Μητσοτάκης. 

Υπενθυμίζεται ότι ο Έλληνας Πρωθυπουργός παρέστει στις εκδηλώσεις καταδίκης της εισβολής για την μαύρη επέτειο του Αττίλα μετά από πρόσκληση του Προέδρου της Δημοκρατίας, Νίκου Χριστοδουλίδη. Την ίδια ώρα ο Τούρκος Πρόεδρος, Ταγίπ Ερντογάν αλλά και μέλη της αντιπολίτευσης της Τουρκίας βρέθηκαν στα Κατεχόμενα για τα πανηγύρια της ντροπής για την εισβολή του Αττίλα στην Κύπρο.

Τον Αύγουστο έγινε η πρώτη απόπειρα για Τριμερή συνάντηση με τον Νίκο Χριστοδουλίδη σε αντίθεση με τον Ερσίν Τατάρ να αποδέχεται την πρόσκληση. Μάλιστα η άρνηση Τατάρ έφερε προσωρινό ναυάγιο την ώρα που η Κυπριακή Δημοκρατία άναψε το πράσινο φώς για συμμετοχή στο Gymnich μετά από 5 χρόνια του Τούρκου ΥΠΕΞ, Χακάν Φιντάν. 

Τον Σεπτέμβριο κορυφώθηκαν οι διεργασίες για μια ενδεχόμενη Τριμερή συνάντηση με τον Αντόνιο Γκουτέρες να έχει επαφές με όλες τις πλευρές στην Νέα Υόρκη στα πλαίσια της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ. 

Τον Οκτώβριο τελικά λαμβάνει χώρα η Τριμερής συνάντηση με τον Αντόνιο Γκουτέρες να παραθέτει άτυπο δείπνο στην έδρα του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη για τον Νίκο Χριστοδουλίδη και τον  Ερσίν Τατάρ ανακοινώνοντας πως οι δύο ηγέτες συμφώνησαν να συναντηθούν άτυπα σε ένα ευρύτερο πλαίσιο στο εγγύς μέλλον, αλλά και κοινή συνάντηση στην Κύπρο για να διερευνήσουν τη δυνατότητα ανοίγματος νέων σημείων διέλευσης. 

Σημειώνεται ότι μετά την Τριμερή συνάντηση τερματίστηκαν ουσιαστικά οι υπηρεσίες της Μαρίας Άνχελα Ολγκίν Κουεγιάρ με ανάθεση των καθηκόντων της σε αξιωματούχο των Ηνωμένων Εθνών και συγκεκριμένα την Ρόζμαρι Ντι Κάρλο. Η εξέλιξη αυτή σημειώθηκε μετά την άρνηση του Ερσίν Τατάρ να δεχθεί επαναδιορισμό της Άνχελα Ολγκίν.

Τον Νοέμβριο στις σημαντικές εξελίξεις του Κυπριακού καταγράφεται η συνάντηση του Νίκου Χριστοδουλίδη με τον Τούρκο Πρόεδρο, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στο περιθώριο των εργασιών της 5ης Συνόδου της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας, στη Βουδαπέστη, όπου ο ΠτΔ σημειώνει την ανάγκη για επίλυση του Κυπριακού στη βάση του συμφωνημένου πλαισίου.

Ο Δεκέμβριος έκλεισε στο Κυπριακό με ανοικτά ζητήματα καθώς παραμένει σε εκκρεμότητα τόσο η κοινή συνάντηση των δύο ηγετών για την διάνοιξη νέων σημείων διέλευση όσο και η Πενταμερής συνάντηση με τις εξελίξεις να αναμένονται σύντομα. 

Τι αναμένουμε το 2025 

Εξελίξεις στο Κυπριακό αναμένεται να φέρει το πρώτο τρίμηνο του 2025 καθώς μέχρι και τον ερχόμενο Μάρτιο αναμένεται να υλοποιηθούν τα συμφωνηθέντα της Τριμερούς συνάντησης της Νέας Υόρκης και συγκεκριμένα η συνάντηση των δύο ηγετών στην Κύπρο για διάνοιξη νέων σημείων διέλευσης αλλά και η πραγματοποίηση πενταμερής διάσκεψης για το Κυπριακό. Η συνάντηση για τα οδοφράγματα αναμένεται να πραγματοποιηθεί εντός Ιανουαρίου.

Την ίδια ώρα αναμένεται μέσα στον Ιανουάριο επίσκεψη στην Κύπρο της Βοηθού Γραμματέα του ΟΗΕ, Ρόζμαρι Ντι Κάρλο με στόχο την προετοιμασία του εδάφους για την πραγματοποίηση της Πενταμερούς συνάντησης. Η Πενταμερής συνάντηση για το Κυπριακό αν όλα κυλήσουν ομαλά αναμένεται να πραγματοποιηθεί μέχρι τον Μάρτιο. 

Στέλιος Στυλιανού