Μια νέα εποχή στις σχέσεις ΗΠΑ – Κύπρου σηματοδοτήθηκε με τη χθεσινή ιστορική συνάντηση του Προέδρου της Δημοκρατίας, Νίκου Χριστοδουλίδη, με τον Αμερικανό Πρόεδρο Τζο Μπάιντεν στον Λευκό Οίκο. 

>>> Όλα τα ρεπορτάζ σχετικά με την πρόσκληση Χριστοδουλίδη από τον Πλανητάρχη εδώ <<<

Πρόκειται για την πρώτη συνάντηση Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας με Αμερικανό Πρόεδρο μετά από 28 ολόκληρα χρόνια, αφού η τελευταία φορά που έγινε συνάντηση μεταξύ των δύο ηγετών στον Λευκό Οίκο ήταν το 1996 μεταξύ Γλαύκου Κληρίδη και Μπιλ Κλίντον. 

Τα όσα προηγήθηκαν σε διεθνές επίπεδο και ειδικότερα με τον πόλεμο μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας, όπου η Κυπριακή Δημοκρατία επιβεβαίωσε πρακτικά τον δυτικό της προσανατολισμό, καθώς και η στάση της Κύπρου στο ευρύτερο ζήτημα του μεσανατολικού, συνδυαστικά με την προσέγγιση της Άγκυρας, συνέβαλαν στην αναβάθμιση της Κυπριακής Δημοκρατίας ως στρατηγικού εταίρου των ΗΠΑ. Μια σχέση η οποία ξεκίνησε προ πολλού, αλλά σε πρακτικό επίπεδο δοκιμάστηκε κυρίως τα τελευταία 3 χρόνια. 

Διαβάστε σχετικά: Όλα όσα είπε ο Ν. Χριστοδουλίδης μετά την Ιστορική Συνάντηση με Μπάιντεν

Η συνάντηση Μπάιντεν – Χριστοδουλίδη, αφήνει πίσω της μια ισχυρή στήριξη της Κυπριακής Δημοκρατίας από τις ΗΠΑ σε ένα μεγάλο αριθμό θεματικών, οι οποίες ουσιαστικά καλύπτουν σχεδόν όλους τους τομείς. Την ίδια ώρα η συνάντηση των 2 ηγετών αποτελεί ένα πολύ σημαντικό ορόσημο για την έναρξη μιας νέας εποχής στις σχέσεις της Λευκωσίας με την Ουάσιγκτον. 

Οι 6 θεματικές που συζητήθηκαν είναι οι εξής: 

Ισχυρή στήριξη σε ΔΔΟ 

Ιδιαίτερα σημαντικό σημείο της συνάντησης είναι η στήριξη που εξέφρασε δημόσια ο Αμερικανός Πρόεδρος Τζο Μπάιντεν και μάλιστα μπροστά από τις κάμερες, υπογραμμίζοντας πως οι ΗΠΑ στηρίζουν και υποστηρίζουν την Κύπρο για λύση ΔΔΟ στο Κυπριακό. Κάτι που αποτελεί μήνυμα αλλά και απάντηση στην Άγκυρα η οποία ζητά λύση δύο κρατών. Μάλιστα, η τοποθέτηση του Τζο Μπάιντεν αποκτά ιδιαίτερο ενδιαφέρον αφού βρίσκεται σε εξέλιξη η διαδικασία για επανέναρξη των συνομιλιών, ενόψει και της Πενταμερούς Συνάντησης. Ο Αμερικανός Πρόεδρος συνέδεσε τον σημαντικό σταθεροποιητικό ρόλο της Κύπρου στην περιοχή με τη μορφή λύσης του Κυπριακού. Λύση η οποία θα διατηρεί την ανεξαρτησία του κράτους και την ικανότητα λήψης αποφάσεων, μπλοκάροντας ουσιαστικά τις αξιώσεις της Άγκυρας για τη μορφή λύσης και τα δύο κράτη. Εκτός από τις αναφορές Μπάιντεν εξάλλου ιδιαίτερη σημασία έχει και η επίσημη ανακοίνωση από τον Λευκό Οίκο όπου επαναλαμβάνεται η στήριξη σε ΔΔΟ. (Διαβάστε εδώ την ανακοίνωση). 

Ενδιαφέρον ΗΠΑ για Επενδύσεις στην Κύπρο 

Πρόκειται για ένα πολύ σοβαρό κεφάλαιο το οποίο προβλέπει και προνοεί σε κάποια φάση και την κατάργηση της διπλής φορολογίας. Κάτι που θα ενισχύσει τους επιχειρηματικούς δεσμούς, αλλά κυρίως την προσέλκυση αμερικανικών επενδύσεων στην Κύπρο. Σημειώνεται η εγγύτητα της Κύπρου με το Ισραήλ είναι ένας θετικός παράγοντας μιας και εταιρείες αμερικανικών συμφερόντων δραστηριοποιούνται ήδη με μεγάλα κεφάλαια στο κράτος του Ισραήλ. Αυτό το κεφάλαιο προεκτείνεται και στις υπόλοιπες θεματικές, καθώς πέραν από ενδεχόμενες επενδύσεις στο Λιμάνι Λάρνακας υπάρχει ενδιαφέρον και για τον Interconnector. Παράλληλα, σχετίζεται και με το πρόγραμμα για την κατάργηση της βίζας. 

Κατάργηση βίζας 

Το πρόγραμμα Visa Waiver, δηλαδή η κατάργηση της βίζας βρίσκεται σε πολύ προχωρημένο στάδιο. Μάλιστα, όπως πληροφορείται η OffsiteNews το επόμενο διάστημα θα φτάσει στην Κύπρο ομάδα Αμερικανών για τις τελικές αξιολογήσεις. Στόχος, είναι όπως επί θητείας Μπάιντεν να υλοποιηθεί. Στα θετικά που θα αποκομίσει η Κύπρος από την κατάργηση της βίζας είναι και η ενίσχυση της οικονομίας, αφού θα βοηθήσει τις διμερείς επιχειρηματικές σχέσεις μεταξύ Κύπριων και Αμερικανών επιχειρηματιών. 

Ενέργεια και Τεχνολογία 

Ήδη οι ΗΠΑ τοποθετήθηκαν δημόσια ότι προκρίνουν το έργο ενεργειακής σύνδεσης Ισραήλ – Κύπρου – Ελλάδας μέσω του Great Sea Interconnector, ενώ υπενθυμίζουμε και τα αποθέματα Φυσικού Αερίου και την παρουσία των αμερικανικών κολοσσών Chevron/Exxon στην κυπριακή ΑΟΖ. Κατά τη συνάντηση συζητήθηκε μάλιστα και η ενδεχόμενη επένδυση DFC στο Interconnector, αλλά και στο Λιμάνι Λάρνακας. Αξιοσημείωτη είναι η αναφορά του Λευκού Οίκου για ενεργειακή διαφοροποίηση της Κύπρου που προκρίνουν οι ΗΠΑ (διαβάστε την ανακοίνωση εδώ).

Ως προς τα θέματα τεχνολογίας είναι γνωστό ότι αμερικανικές εταιρείες φλερτάρουν με χώρες – περιοχές εντός της ΕΕ για δραστηριότητες που σχετίζονται με έρευνα και ανάπτυξη καθώς και τεχνολογία. 

Άμυνα & Ασφάλεια

Ήδη η Κυπριακή Δημοκρατία από την ημέρα έναρξης του διαλόγου έχει προχωρήσει με διάφορα έργα στρατιωτικής ενίσχυσης αλλά και σε υποδομές για έρευνα και διάσωση. Παράλληλα, το θέμα δημιουργίας ναυτικής βάσης φαίνεται πως παραμένει στην ατζέντα και δεν αποκλείεται να αποτελέσει αντικείμενο διαλόγου στις επαφές των 2 χωρών οι οποίες θα συνεχιστούν. Στη συνάντηση στον Λευκό Οίκο πάντως, σύμφωνα με τις πληροφορίες της OffsiteNews, συζητήθηκε το θέμα επέκτασης της άρσης του εμπάργκο όπλων από 1 χρόνο σε 3, ο οδικός χάρτης για ενδυνάμωση της αμυντικής συνεργασίας με αναβάθμιση τόσο εξοπλιστικά, όσο και στρατιωτικά της Κύπρου αλλά και η εκπαίδευση στελεχών της ΕΦ σε στρατιωτικές Σχολές των ΗΠΑ και η επέκταση του CYCLOPS. Την ίδια ώρα συζητήθηκε και το ενδεχόμενο για παραχώρηση πτητικών μέσων στην Κύπρο από τις ΗΠΑ για Έρευνα και Διάσωση αλλά και για Δασοπυρόσβεση. 

Αμάλθεια και Εστία 

Τελευταία θεματική αλλά ίσως και η πιο σημαντική για τις εξελίξεις είναι ο ρόλος που διαδραμάτισε η Κύπρος στην ένταση στη Μέση Ανατολή. Ο Αμερικανός Πρόεδρος, Τζο Μπάιντεν κατά τη συνάντηση με τον Νίκο Χριστοδουλίδη έδωσε τα εύσημα στην Κυπριακή Δημοκρατία για το Αμάλθεια και την μεταφορά χιλιάδων τόνων ανθρωπιστικής βοήθειας προς τη Γάζα αλλά και για το Εστία, μέσω του οποίου απομακρύνθηκαν αλλοδαποί πολίτες από την εμπόλεμη ζώνη, φτάνοντας στην Κύπρο με ασφάλεια. Οι καλές σχέσεις της Κύπρου με όλα τα κράτη της περιοχής και ιδιαίτερα με την Αίγυπτο και την Ιορδανία ενισχύει την περιφερειακή ασφάλεια, κάτι που επιζητούν οι ΗΠΑ ώστε να μην επεκταθεί η σύρραξη. Η στάση της Κύπρου στην ένταση στη Μέση Ανατολή αναγνωρίστηκε και από τον Αμερικανό Πρόεδρο ο οποίος κατά τη συνάντηση αναφέρθηκε επανειλημμένα στον εποικοδομητικό και σταθεροποιητικό ρόλο της Κύπρου στην περιοχή, αναγνωρίζοντας την ουσιαστικά ως ένα αξιόπιστο εταίρο και σύμμαχο. 

Φτάνει Αθήνα και ενημερώνει Μητσοτάκη

Να υπενθυμίσουμε πως ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκος Χριστοδουλίδης αποχώρησε άμεσα από τις ΗΠΑ και μεταβαίνει στην Αθήνα, όπου σήμερα Πέμπτη στις 5 το απόγευμα θα ενημερώσει τον Έλληνα Πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, για το όσα διαμείφθηκαν μεταξύ του ιδίου και του Αμερικανού Προέδρου κατά τη συνάντηση τους στον Λευκό Οίκο. 

Χαράλαμπος Ζάκος