Ολοένα και πιο ‘δυτικά’ οδεύει η Κυπριακή Δημοκρατία, με τον Νίκο Χριστοδουλίδη, από την ημέρα που βρέθηκε στο πηδάλιο της χώρας, να προσπαθεί και να πετυχαίνει την εμβάθυνση των σχέσεων ΗΠΑ – Κύπρου. Ένα μονοπάτι, το οποίο άρχισε επί Ιωάννη Κασουλίδη αλλά λόγω των οικονομικών κυρίως σχέσεων της Κύπρου με την Μόσχα δεν επέτρεψαν τις σχέσεις της Λευκωσίας με την Ουάσιγκτον να μετατραπούν σε ‘Στρατηγικές’.

>>> Μπλίνκεν: Σημαντικός παίκτης στην περιοχή η Κύπρος - Η σχέση μας δυναμώνει <<< 

Τα πράγματα ωστόσο από την ημέρα εκλογής του Νίκου Χριστοδουλίδη άλλαξαν και πλέον η Λευκωσία έχει ξεκάθαρο προσανατολισμό και πέραν των Βρυξελλών, στην Ουάσιγκτον σταματώντας να κοιτάζει προς Ανατολή και Μόσχα.

>>> ΟΛΕΣ ΟΙ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ για σχέσεις ΗΠΑ - Κύπρου εδώ <<<

Η χθεσινή (17/6) κοινή εξαγγελία του Αμερικανού ΥΠΕΞ  και του ΥΠΕΞ της Κύπρου για έναρξη Στρατηγικού Διαλόγου μεταξύ Κύπρου - ΗΠΑ, ουσιαστικά αποτελεί το πρώτο επιστέγασμα αυτής της προσπάθειας της Κυβέρνησης του Νίκου Χριστοδουλίδη. Μια εξέλιξη, η οποία θέτει πλέον την Λευκωσία σε άλλα επίπεδα σχέσεων με τις ΗΠΑ, αφού μέχρι σήμερα οι ΗΠΑ έχουν εγκαθιδρύσει Στρατηγικό Διάλογο με 30 χώρες, εκ των οποίων 13 είναι κράτη μέλη της ΕΕ, και ένα από αυτά είναι η Κύπρος. 

Οι ΗΠΑ χρησιμοποιούν τον ‘Στρατηγικό Διάλογο’ ως ένα θεσμικό εργαλείο της Ουάσιγκτον με φίλες χώρες, με τις οποίες οι ΗΠΑ διατηρούν τακτική τομεακή συνεργασία σε στρατηγικούς κατά περίπτωση τομείς, στους οποίους συμπίπτουν εκατέρωθεν συμφέροντα.

Πρόκειται ουσιαστικά μια αναγνώριση από πλευράς των ΗΠΑ πως η Κύπρος απέδειξε έμπρακτα ότι έχει κοινή πορεία με τις ΗΠΑ και ευθυγραμμίζεται με τις πολιτικές της Δύσης σε διάφορα θέματα ανθρωπιστικού αλλά και στρατηγικού ενδιαφέροντος.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η στάση της Κύπρου έναντι της Μόσχας στο θέμα του Ουκρανικού, όπου η Κύπρος ναι μεν μπορεί να ακολουθήσει την πολιτική γραμμή της ΕΕ η οποία είναι πλήρως ευθυγραμμισμένη με αυτή των ΗΠΑ, αλλά κάλλιστα θα μπορούσε –ακόμη και ως μέλος της ΕΕ- να μην ακολουθούσε πλήρως την πολιτική αυτή. Εντούτοις, το γεγονός ότι η Λευκωσία ακολουθεί την συγκεκριμένη πολιτική χωρίς αστερίσκους και υποσημειώσεις, είναι ένα γεγονός που λήφθηκε από τις ΗΠΑ πολύ σοβαρά υπόψη.

Σε ανθρωπιστικά θέματα παράδειγμα αποτελεί η συνεργασία για τον Ανθρωπιστικό Διάδρομο μεταξύ ΗΠΑ – Κύπρου που έθεσε ένα νέο επίπεδο σχέσης μεταξύ των δυο ενώ συνέβαλε ως προς την αναγνώριση από μέρους των ΗΠΑ του ρόλου που μπορεί να διαδραματίσει η Κύπρος στην περιοχή, με πρακτικό και απτό τρόπο.

Σημαντικά τα οφέλη για Κυπριακή Δημοκρατία 

Η Κύπρος μετά και την εξέλιξη αυτή θα έχει ιδιαίτερα σημαντικά οφέλη αφού μέσα από το Στρατηγικό Διάλογο η επικοινωνία μεταξύ ΗΠΑ και Κύπρου θα είναι πλέον συνεχής και σε όλα τα επίπεδα.

Ιδιαίτερης σημασίας είναι η θεσμοθέτηση των ετήσιων διαλόγων σε υψηλό επίπεδο, που θα διεξάγονται στη βάση θεματικών και προτεραιοτήτων που θα καθορίζονται από την κάθε χώρα υπό το πρίσμα των δικών της συμφερόντων.

Μεταξύ άλλων, αναμένεται, ότι θα επιτευχθούν: 

• Σύσφιξη πολιτικών, οικονομικών, κοινωνικών και πολιτιστικών δεσμών μεταξύ των δύο λαών.
• Ενίσχυση της συνεργασίας ΚΔ-ΗΠΑ σε σημαντικούς τομείς, όπως η ασφάλεια και η ενέργεια.
• Αναδεικνύεται και εδραιώνεται ο σταθεροποιητικός ρόλος της Κύπρου στην περιοχή.
• Διανοίγονται νέες προοπτικές για αμερικανικές επενδύσεις στην Κύπρο.
• Ενισχύεται το εμπόριο με τις ΗΠΑ, με στόχο την προώθηση κυπριακών προϊόντων στην αμερικανική αγορά.
• Δημιουργία ευκαιριών για νέους και νέες με ποικιλόμορφους τρόπους (πχ μέσα από τα πανεπιστήμια και την ανταλλαγή φοιτητών, και παροχή τεχνογνωσίας μέσω εκπαιδευτικών προγραμμάτων)
• Αναπτύσσονται σημαντικές δυνατότητες συνεργασίας στον τομέα της έρευνας και τεχνολογίας.

Η διαδικασία και το Visa Waiver Program

1/ Η διαδικασία που θα ακολουθηθεί για την πραγματοποίηση του Στρατηγικού Διαλόγου είναι η πραγματοποίηση ετήσιων συναντήσεων μεταξύ υψηλόβαθμων αντιπροσωπειών των δύο χωρών σε Λευκωσία και Ουάσιγκτον.

2/ Ο πρώτος γύρος διαβουλεύσεων στο πλαίσιο του Στρατηγικού Διαλόγου αναμένεται να πραγματοποιηθεί στην Λευκωσία τον ερχόμενο Σεπτέμβριο μεταξύ υψηλόβαθμων αντιπροσωπειών των Υπουργείων Εξωτερικών των δύο Υπουργείων. Μάλιστα ο πρώτος γύρος ίσως να πραγματοποιηθεί στη Λευκωσία. 

3/ Ένταξη της Κύπρου στο Πρόγραμμα Κατάργησης Θεωρήσεων των ΗΠΑ (Visa Waiver Program)

Το Πρόγραμμα Κατάργησης Θεωρήσεων των ΗΠΑ (Visa Waiver Program) θα επιτρέψει στους Κύπριους πολίτες να ταξιδεύουν στις ΗΠΑ για επαγγελματικούς λόγους ή για τουρισμό για διαμονή έως και 90 ημέρες χωρίς θεώρηση διαβατηρίου τύπου “B” όπως συμβαίνει έως σήμερα.

Η Κύπρος, η Βουλγαρία και η Ρουμανία είναι τα μόνα κράτη μέλη της ΕΕ που δεν συμμετέχουν στο Πρόγραμμα, με την Κύπρο να κινείται σε ένα συγκεκριμένο διμερές Σχέδιο Δράσης, το οποίο θα της επιτρέψει την ένταξη στο VWP. Μάλιστα κατά την πρόσφατη επίσκεψη στην Ουάσιγκτον της Κυπριακής δι-υπηρεσιακής ομάδας διαπραγμάτευσης, διαπιστώθηκε ότι η Κύπρος έχει επιτύχει σημαντική πρόοδο κατά το τελευταίο έτος.

Παράλληλα, δεν είναι τυχαίο που ο Κωσταντίνος Κόμπος κατά την επίσκεψη του στις ΗΠΑ θα υπογραφτεί διμερής συμφωνία Κύπρου-ΗΠΑ για συνεργασία που αφορά στην χρήση ταξιδιωτικών δεδομένων. 

Τη συμφωνία θα υπογράψουν εκ μέρους της ΚΔ, ο Πρέσβης της Κύπρου στην Ουάσιγκτον κ. Ευάγγελος Σάββα, και εκ μέρους των ΗΠΑ, η Πρέσβης τους στην Λευκωσία και Julie Fisher. Η υπογραφή θα γίνει στην παρουσία του Υπουργού Εξωτερικών και του Βοηθός Υπουργός Αρμόδιος για Ευρωπαικές και Ευρω-ασιατικές Υποθέσεις, James O’Brien.

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΤΣΑΓΓΑΡΗΣ / Twitter: @tsangarisp