Τις ζημιές τους μετρούν τα μικρά κοινοβουλευτικά κόμματα, ΕΔΕΚ, ΔΗΠΑ και ΟΙΚΟΛΟΓΟΙ, από τις ευρωεκλογές της 9ης Ιουνίου με τις ηγεσίες τους να καλούνται σε ανασκόπηση των αποτελεσμάτων ούτως ώστε να εντοπίσουν τα λάθη και το τι πήγε στραβά, αφού τα δυο (ΔΗΠΑ & Οικολόγοι) από τα τρία κόμματα, έλαβαν ποσοστά τα οποία δεν τους δίνουν ούτε και το εισιτήριο για την είσοδο τους εκ νέου στην Βουλή των Αντιπροσώπων.

Από την άλλη, για το νεοσύστατο Βολτ Κύπρου στην παρθενική του εμφάνιση στις εκλογές, το ποσσοτό της τάξεως του 2,9% που έλαβε δεν μπορεί να θεωρηθεί ως επιτυχία, ωστόσο αυτό δεν μπορεί να αμφισβητήσει τις όποιες προοπτικές έχει για τις επόμενες εκλογικές αναμετρήσεις.

Πέραν του ΔΗΚΟ, το οποίο εν τέλει κατάφερε να επανεκλέξει ευρωβουλευτή (Κώστα Μαυρίδη), παρά το γεγονός ότι τερμάτισε πέμπτο, πίσω από τον ανεξάρτητο υποψήφιο Φειδία Παναγιώτου και το ΕΛΑΜ, τα αποτελέσματα δεν επιβεβαίωσαν ποσώς τα όσα προεκλογικά υπολόγιζαν και έλεγαν ΕΔΕΚ, ΔΗΠΑ και Οικολόγοι αφού τα ποσοστά τους ήταν πολύ χαμηλότερα από τα αναμενόμενα και ούτε καν πλησίασαν στο εισιτήριο για Βρυξέλλες και Στρασβούργο.

Παράλληλα, θέμα συγχωνεύσεων προκύπτει μεταξύ των κομμάτων που σημείωσαν χαμηλά ποσοστά με τη ΔΗΠΑ και τους Οικολόγους να καλούνται σε αλλαγές πριν τις εκλογές του 2026.

ΕΔΕΚ – Από τα διψήφια ποσοστά στο 5%

Τα τελευταία χρόνια η ηγεσία του σοσιαλιστικού κόμματος ΕΔΕΚ πέρασε από τρικυμίες μετά και τις μαζικές αποχωρήσεις στελεχών αλλά και την ανεξαρτητοποίηση του πρώην Ευρωβουλευτή Δημήτρη Παπαδάκη ο οποίος προχώρησε στη δημιουργία του νέου πολιτικού σχηματισμού ΑΙΧΜΗ. 

Υπενθυμίζεται ότι στην ανεξαρτητοποίησή του πέρασε και ο Βουλευτής Κωστής Ευσταθίου, μετά και την επίσημη στήριξη της υποψηφιότητας Γιώργου Κολοκασίδη στις Προεδρικές Εκλογές του 2023 με αποτέλεσμα να λάβει επιστολή από το κόμμα για τη διαγραφή του. 

Το κόμμα του Μαρίνου Σιζόπουλου, με αφετηρία τις Ευρωεκλογές του 2019, ξεκίνησε με μεγάλες προσδοκίες για εδραίωση και περεταίρω ενδυνάμωση στον κομματικό χάρτη, όταν εκείνη την περίοδο κονταροχτυπιόταν με το Εθνικό Λαϊκό Μέτωπο για την 6η έδρα στην Ευρωβουλή. Τελικά, η ΕΔΕΚ με σεβαστά ποσοστά κατάφερε να εκλέξει τον Δημήτρη Παπαδάκη ως εκπρόσωπο του κόμματος στο Στρασβούργο με 10,58% το οποίο μεταφράζεται σε σχεδόν 30.000 ψήφους. 

Μπορεί στις Βουλευτικές Εκλογές του 2021, όταν και ανταγωνιζόταν με το ΕΛΑΜ για την 4η θέση, να κατάφερε να εκλέξει τέσσερις Βουλευτές, παρά και το πλήγμα της αποχώρησης και διαγραφής του Δημήτρη Παπαδάκη, ωστόσο το κόμμα είχε να διαχειριστεί και το θέμα με τους διαφωνούντες ως προς την ηγεσία και τον Πρόεδρο Μαρίνο Σιζόπουλο. Εκείνη την περίοδο, είναι γεγονός ότι το κόμμα κατάφερε παρά τα όποια προβλήματα να διατηρήσει τα ποσοστά του.

Πέραν τούτου όμως, τα όσα προέκυψαν μετά τις Βουλευτικές Εκλογές, αποτέλεσαν ζημιά για το κόμμα, τόσο εσωτερικά, όσο δε και εξωτερικά ως προς την εικόνα του κόμματος. 

«Ομπρέλα προστασίας» μπορεί να θεωρηθεί για την ΕΔΕΚ η στήριξη και εκλογή του Νίκου Χριστοδουλίδη. Αυτό διότι οι Προεδρικές Εκλογές του 2023 και η στήριξη της υποψηφιότητας του, αν και δεν αποτέλεσαν σημείο αποτύπωσης της δυναμικής και των ποσοστών του κόμματος -όπως φάνηκε και στα αποτελέσματα της 9ης Ιουνιου- την ίδια ώρα αποτελεί πολιτικό «οξυγόνο» μέχρι την επόμενη εκλογική μάχη. 

Συμπερασματικά, η ΕΔΕΚ παρά τα όσα εσωκομματικά προβλήματα προέκυψαν, κατάφερε σχετικώς να συγκρατήσει τα ποσοστά της χάνοντας περίπου 1% από τις Βουλευτικές Εκλογές του 2021, ένα ποσοστό το οποίο μπορεί να διαχειριστεί μέχρι την επόμενη εκλογική αναμέτρηση. Να σημειωθεί ότι με το 5,10% που έλαβε στις ευρωεκλογές, μπορεί να διασφαλίσει δύο με τρεις έδρες στην επόμενη Βουλή.

Το φαινόμενο ΔΗΠΑ που «ξεφούσκωσε» 

Οι αποχωρήσαντες από το ΔΗΚΟ κατάφεραν με επικεφαλής τον Μάριο Καρογιάν να δημιουργήσουν τη Δημοκρατική Παράταξη όπου σε αυτή προσδέθηκε και η Συνεργασία Δημοκρατικών Δυνάμεων πριν τις Βουλευτικές Εκλογές του 2021.

Στη παρθενική της εμφάνιση στις Ευρωεκλογές του 2019, η ΔΗΠΑ κατάφερε να κερδίσει και την εκπροσώπησή της στο Εθνικό Συμβούλιο. Συγκεκριμένα, έλαβε 3,8%, δηλαδή 10.673 ψήφους, το οποίο μετά από αίτημα της έδωσε το δικαίωμα για την είσοδό της στο Εθνικό Συμβούλιο. 

Με τη σύμπλευση της ΔΗΠΑ με τη Δημοκρατική Πλατφόρμα στις Βουλευτικές του 2021, κατάφεραν να διπλασιάσουν τα ποσοστά τους (6,10%) αλλά και τον απόλυτο αριθμό ψήφων (21.832), εκλέγοντας τέσσερις Βουλευτές. 

Η συνέχεια ωστόσο φαίνεται να είναι καθοδική. Παρά τη στήριξη και εκλογή του Νίκου Χριστοδουλίδη στη Προεδρία της Δημοκρατίας, τον τελευταίο καιρό δημοσκοπικά κατέγραφε σημαντική πτώση των ποσοστών της. 

Τόσο ο Μάριος Καρογιάν όσο και στελέχη – υποψήφιοι της Δημοκρατικής Παράταξης ανέφεραν σε τηλεοπτικά πάνελ και συνεντεύξεις ότι το κόμμα θα λάβει ποσοστά από 7,5% και πάνω με αποτέλεσμα, όπως έλεγαν, να έχει αρκετές πιθανότητες να εκλέξει εκπρόσωπο στο ευρωπαϊκό κοινοβούλιο. 

Τελικά τα αποτελέσματα των εκλογών βρήκαν τη ΔΗΠΑ να λαμβάνει 2,2% το οποίο μεταφράζεται σε 7.988 ψήφους, ένα ποσοστό που δεν της επιτρέπει την είσοδο στο κοινοβούλιο σε ενδεχόμενο Βουλευτικών Εκλογών. 

«Η ΔΗ.ΠΑ. δεν ανήκε ποτέ στις πολιτικές δυνάμεις που αρέσκονται να ωραιοποιούν ή να εξωραΐζουν τις καταστάσεις, το αποτέλεσμα δεν είναι το προσδοκώμενο» είχε δηλώσει ο Πρόεδρος της ΔΗΠΑ, Μάριος Καρογιάν μετά το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών σημειώνοντας ότι «το κομματικό σύστημα αποδοκιμάστηκε από τους πολίτες». 

Μένει λοιπόν να διαφανεί εάν η Δημοκρατική Παράταξη θα καταφέρει να επανακάμψει μέχρι τις Βουλευτικές Εκλογές του 2026, ενώ ερωτηματικό αποτελεί και η σχέση του κόμματος με το Προεδρικό μετά και την ανάρτηση του στελέχους του κόμματος Χρίστου Τσίγκη στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ο οποίος ανέφερε μεταξύ άλλων ότι «η ΔΗΠΑ μόνο χαμένη είναι από όλο αυτό που ονομάζεται δήθεν "συγκυβέρνηση"», ενώ χαρακτήρισε το Προεδρικό ως μια «συμμορία εκλεκτών, συγγενών και κουμπάρων». 

Να σημειωθεί ότι στα σενάρια για τη ΔΗΠΑ, όπως τουλάχιστον λέγεται σε κομματικούς διαδρόμους, είναι και αυτό της συγχώνευσης ή συνεργασίας με άλλα κόμματα. 

Το νεοσύστατο Βολτ 

Ως προοδευτικό με έμφαση στο δικοινοτικό στοιχείο αυτοχαρακτηρίζεται το Βολτ Κύπρου, όντας ένα κόμμα που προκύπτει από τη πανευρωπαϊκή συμμαχία Volt Europa. 

Το Βολτ Κύπρου κατάφερε να τερματίσει έβδομο στις Ευρωεκλογές, πάνω από τους Οικολόγους και τη Δημοκρατική Παράταξη με ποσοστό 2,9%, δίνοντας τους προοπτικές για τις επόμενες εκλογικές αναμετρήσεις. 

Μένει να διαφανεί εάν το Βολτ καταφέρει να ενισχύσει τον λόγο και ρόλο του στο πολιτικό σκηνικό και την κοινωνία, μεταφράζοντας τις 10.777 ψήφους που έλαβε -εκ των οποίων οι 471 από Τουρκοκύπριους- στις Ευρωεκλογές σε πολιτικές θέσεις, κερδίζοντας από το ακροατήριο της κεντροαριστεράς και της κεντροδεξιάς, αν όντας αποδείξει ότι είναι ένα κόμμα καθαρά φιλοευρωπαϊκό.

Η «βύθιση» των Οικολόγων 

Στον πυθμένα βρέθηκαν οι Οικολόγοι – Συνεργασία Πολιτών στις φετινές Ευρωεκλογές λαμβάνοντας 1,3% δηλαδή μόλις 4.742 ψήφους. 

Το ψηφοδέλτιο ήταν προϊόν συνεργασίας μεταξύ του Κινήματος Οικολόγων – Συνεργασία Πολιτών, της Κίνησης ΑΙΧΜΗ που ίδρυσε ο Δημήτρης Παπαδάκης και της Κίνησης «Ένωση Κυπρίων» (Union of Cypriots), μία ομάδα Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων νέων. Έχοντας Τουρκοκύπριο στο ψηφοδέλτιο, τη συνεργασία με την πολιτική Κίνηση ΑΙΧΜΗ που ίδρυσε ένας Ευρωβουλευτής, αλλά και τον πολύπειρο Γιώργο Περδίκη σε εκλογικές αναμετρήσεις στην ηγεσία, οι προοπτικές και φιλοδοξίες του κόμματος ήταν σαφώς υψηλότερες. 

Το κόμμα φαίνεται ότι δεν κατάφερε να κλείσει τις πληγές από τα εσωκομματικά προβλήματα αντιμετώπιζε τα τελευταία χρόνια, με πρόσφατη την αποχώρηση ενός διαχρονικού μέλους και στελέχους της Έφης Ξάνθου. Πέραν τούτου, με την αποχώρηση του Βουλευτή Χαράλαμπου Θεοπέμπτου από την ηγεσία και την επανεκλογή του Γιώργου Περδίκη ξανά στην προεδρία, οι πολιτικές και ιδεολογικές διαφορές μέσα στους Οικολόγους φανέρωσαν ότι το Κίνημα βρίσκεται σε κρίση, τόσο ιδεολογική όσο και πολιτική. 

Υπενθυμίζεται ότι, ένα μήνα πριν από τις διπλές εκλογές, σε επιστολή παραίτησής της η Έφη Ξάνθου έκανε λόγο για μια «αντικαταστατική και άκρως αντιδημοκρατική διαδικασία που ακολουθήθηκε στην επαρχιακή συνέλευση Λευκωσίας στις 27 Μαρτίου 2024», ενώ παράλληλα πρόσθεσε πως «πέραν της απαράδεκτης κίνησης να μην τεθούν σε ψηφοφορία όλοι οι υποψήφιοι που ζήτησαν την στήριξή μας, τέθηκε ενώπιον μας για στήριξη υποψήφιος δήμαρχος που δεν ήταν υποψήφιος ενώ ανθυποψήφιος του που είχε ζητήσει την στήριξη μας δεν μπήκε καν στο ψηφοδέλτιο… Για να μην αναφερθώ στο γεγονός πως στάληκε ερωτηματολόγιο σε όλους τους υποψήφιους που ζήτησαν την στήριξή μας, αλλά ουδέποτε στάληκαν οι απαντήσεις στα μέλη μας που θα καλούνταν να αποφασίσουν ποιον θα στηρίξουν».

Πλέον το Κίνημα Οικολόγων – Συνεργασία Πολιτών καλείται να βρει και πάλι τα πατήματά του. Με χρονικό ορίζοντα τις Βουλευτικές Εκλογές του 2026, το κόμμα οφείλει να επανατοποθετηθεί ιδεολογικά στον κομματικό χάρτη αλλά και να επουλώσει τις πληγές του από τα όποια εσωκομματικά ζητήματα προέκυψαν, καθώς εάν λάβουμε υπόψη το εκλογικό αποτέλεσμα των Ευρωεκλογών, τότε το κόμμα κινδυνεύει να μείνει εκτός Βουλής στις επόμενες εκλογές. 

Το θέμα συγχωνεύσεων 

Φαίνεται ότι οι συγχωνεύσεις μεταξύ κομμάτων είναι ένα ορατό σενάριο, με τη Δημοκρατική Παράταξη και το Κίνημα Οικολόγων – Συνεργασία Πολιτών να καλούνται πλέον να βρουν λύσεις για το πως θα διαχειριστούν το μέλλον τους μέχρι το 2026. Και δεν εννοείται απαραίτητα για συγχώνευση μεταξύ τους. Άρα, μετά και τους ψιθύρους που υπήρχαν στους κομματικούς διαδρόμους για το θέμα των κομματικών συγχωνεύσεων πριν τις εκλογές, οι συζητήσεις πλέον σε Οικολόγους και ΔΗΠΑ για το τι μέλλει γενέσθαι, κινείται και στο εάν θα συγχωνευθούν με άλλα κόμματα ή ενδεχομένως να σκεφτούν κάτι άλλο. Ένα σενάριο υπαρκτό που έγινε και στο παρελθόν μέσω του κοινού ψηφοδελτίου της Συμμαχίας Πολιτών με τους Οικολόγους για τις Ευρωεκλογές του 2019 ενώ για την ΔΗΠΑ υπάρχει πάντοτε και η επιλογή της επιστροφής της στο ΔΗΚΟ, το οποίο και εκείνο χρειάζεται 'πολιτικές ανάσες' για να ανακάμψει σε διψήφιο αριθμό ποσοστών. 

Παναγιώτης Ευριπίδου