Το σενάριο να παρακολουθήσουμε τους Ευρωβουλευτές ΔΗΣΥ και ΕΛΑΜ (αν επαληθευτούν οι μετρήσεις και στην κάλπη) να ψηφίζουν μαζί την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν για Πρόεδρο της Κομισιόν, δεν είναι απομακρυσμένο. Θα μπορέσει ο ΔΗΣΥ να διαφωνήσει σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο όταν κρίνεται η Προεδρία της Κομισιόν και ο πρωταγωνιστικός ρόλος του EPP; Αλλά και να θέλει να διαφωνήσει, θα του το επιτρέψουν; Διότι ας μην ξεχνάμε ότι το ‘μεγαλύτερο όπλο’ και ‘εκτόπισμα’ που διαθέτει ένα κόμμα μέλος του EPP εντός του EPP είναι ο Ηγέτης του Κράτους που λειτουργεί σε επίπεδο Συμβουλίου Αρχηγών της ΕΕ λαμβάνοντας υπόψη τις αποφάσεις και την γραμμή του EPP. Και ο ΔΗΣΥ από δική του επιλογή δεν διαθέτει αυτό το όπλο και εκτόπισμα εντός του EPP…
Αρκετές φορές γράψαμε και γράφτηκε ότι ‘τα μεγάλα πολιτικά παιχνίδια’ παίζονται στις Βρυξέλλες και όχι σε τοπικό επίπεδο, όπου εδώ ‘τα δικά μας’ πολιτικά παιχνίδια φαντάζουν ως ‘παιδικά’ κοντά σε αυτά που πραγματικά καθορίζουν την επόμενη μέρα, τόσο της ίδια της ΕΕ ως Ένωσης όσο και την καθημερινότητα σε κάθε χώρα ξεχωριστά της ΕΕ.
Κάπως έτσι φαντάζει και τώρα ο ‘εσωτερικός’ πόλεμος μεταξύ ΔΗΣΥ και ΕΛΑΜ, την ώρα που σε επίπεδο ΕΕ, κανένας δεν αποκλείει μια ενδεχόμενη συνεργασία –τυπική ή άτυπη- σε επίπεδο EPP (ΕΛΚ – Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα – η οικογένεια του ΔΗΣΥ) και ECR (ΕΣΜ – Ευρωπαίοι Συντηρητικοί και Μεταρρυθμιστές – η οικογένεια του ΕΛΑΜ) (ακολουθεί ανάλυση πιο κάτω).
Οι Ευρωεκλογές αν καθορίζουν κάτι σημαντικό είναι για το ποια ‘πολιτική κομματική οικογένεια’ θα έχει πλειοψηφία στην Ευρωβουλή, όπως ακριβώς δηλαδή γίνεται και σε εθνικό επίπεδο, όπου το ζητούμενο και η ουσία –στο τέλος της ημέρας- είναι ποιος θα επικρατήσει και ποιο κόμμα θα έχει την πλειοψηφία. Είτε αυτόνομη πλειοψηφία είτε με συνασπισμούς και συνεργασίες. Και όσες περισσότερες έδρες εξασφαλίσεις, τόσο πιο εύκολο είναι να δημιουργήσεις συμμαχίες για την πλειοψηφία, αν δεν την διαθέτεις από μόνος σου. Το ίδιο συμβαίνει και στο επίπεδο της Ευρωβουλής, η οποία ως Σώμα θα κληθεί να προχωρήσει σε μια από τις σημαντικότερες πολιτικές του πράξεις, η οποία είναι η εκλογή του προσώπου στο πανίσχυρο πόστο της/του Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ή Κομισιόν. Και αυτονόητα η εκλογή θα εξαρτηθεί από το ποια πολιτική κομματική οικογένεια θα έχει την πλειοψηφία ή θα μπορεί να δημιουργήσει την πλειοψηφία μέσα από συνεργασίες.
Υποψήφιοι για τηn πανίσχυρη αυτή θέση είναι πέντε πρόσωπα. Η νυν Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν (Γερμανία Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα - EPP), ο Βάλτερ Μπάιερ (Αυστρία, Ευρωπαϊκή Αριστερά – The Left), ο Σάντρο Γκότζι (Ιταλία, Renew Europe Now - RE), η Τερί Ράιντκε (Γερμανία, Ευρωπαίοι Πράσινοι - G/EFA) και ο Νικολά Σμιτ (Λουξεμβούργο, Κόμμα των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών – S&D).
Για να εκλεγεί κάποια/ος Πρόεδρος της Κομισιόν χρειάζεται την απόλυτη πλειοψηφία (50%+1) της Ευρωβουλής, δηλαδή θα χρειαστεί τις ψήφους τουλάχιστον 361 Ευρωβουλευτών από το σύνολο των 720 Ευρωβουλευτών.
Το 2019, για να επιτευχθεί η εκλογή της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν (υποψήφια του EPP) προέκυψε μια συμμαχία μεταξύ EPP (Λαϊκό Κόμμα), S&D (Σοσιαλιστές & Δημοκράτες) και τους RE (Renew Europe). Η συμμαχία των τριών αν και αριθμούσε συνολικά 432 ευρωβουλευτές από το τότε σύνολο των παρόντων 747 (751)* ευρωβουλευτών τελικά η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν εξελέγη με 383 ψήφους, δηλαδή με μόλις 9 ψήφους περισσότερους απ’ όσους χρειαζόταν.
Το τι καταδεικνύεται από το πιο πάνω είναι πως αν και η Συμμαχία των τριών το 2019 εξασφάλιζε άνετη πλειοψηφία, στην πράξη αυτό δεν έγινε διότι υπήρξαν αρκετές διαφοροποιήσεις ευρωβουλευτών – μελών των Κομματικών Ομάδων.
Αυτό, όπως προβλέπεται από τις διάφορες μετρήσεις, αναμένεται να επιδεινωθεί σε αυτές τις εκλογές. Δηλαδή τα τρία κόμματα (EPP, S&D και RE), αν τελικά καταλήξουν σε συνεργασία, η πλειοψηφία τους θα είναι ακόμη πιο οριακή αφού σύμφωνα με τις μετρήσεις, EPP και S&D αναμένεται να έχουν απώλειες ενώ οριακά -όπως το 2019- κινείται το RE.
Αν επαληθευτούν οι μετρήσεις αυτό θα συνεπάγεται κάτι:
Ότι η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν για να διασφαλίσει την εκλογή της θα πρέπει να προσεγγίσει είτε τους Πράσινους (G/EFA) (οι οποίοι σύμφωνα με τις μετρήσεις θα έχουν και αυτοί σοβαρές απώλειες) είτε τους Συντηρητικούς και Μεταρρυθμιστές (ECR – την Κομματική Οικογένεια δηλαδή του ΕΛΑΜ - οι οποίοι σύμφωνα με τις μετρήσεις θα έχουν ισχυρή αύξηση) είτε και τους δυο.
Η ίδια η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν δεν απέκλεισε κανένα σενάριο από τα πιο πάνω. Τουναντίον άφησε ανοικτό το ενδεχόμενο να ‘κοιτάξει’ και προς το ECR για να διασφαλιστεί η πολυπόθητη πλειοψηφία και κατ’ επέκταση ‘να κάνει σίγουρη’ την εκλογή της. Επίσημος συνασπισμός μεταξύ EPP και ECR είναι κάτι το δύσκολο να επιτευχθεί αλλά αυτό δεν αποκλείει ένα ‘άτυπο’ συνασπισμό με κάποια μέλη του ECR και με την άτυπη σύμφωνο γνώμη της ηγεσίας του ECR. Για παράδειγμα ο Πρόεδρος του EPP, Mark Weber, έθεσε τρεις όρους για όποια συνεργασία με το EPP και αυτοί είναι πως 1/ θα πρέπει να είναι υπέρ της ΕΕ, 2/ να σέβονται το Νόμο και 3/ να τάσσονται υπέρ του Κιέβου στον πόλεμο με την Ρωσία. Και ενώ κάποια κόμματα – μέλη του ECR- δεν πληρούν αυτές τις προϋποθέσεις κάποια άλλα το πράττουν όπως για παράδειγμα το κόμμα της Ιταλίδας Πρωθυπουργού Georgia Meloni (The Brothers of Italy).
Η εξίσωση δεν είναι εύκολη αφού ενδεχόμενη (ακόμη και άτυπη) συνεργασία EPP με ECR ίσως ‘διώξει’ ψήφους από τους Σοσιαλιστές (S&D) και τους Φιλελεύθερους (RE), ωστόσο μπροστά στην διασφάλιση της εκλογής της, η Ούρσουλα και το EPP, θα πρέπει να προχωρήσουν στους απαραίτητους χειρισμούς που απαιτούνται, διότι θα είναι τεράστια ήττα να χαθεί η Προεδρία της Κομισιόν.
Ενόψει και αυτού του πελώριου στοιχήματος για το ίδιο το EPP (την ώρα που αναμένεται –σύμφωνα με τις μετρήσεις- να βγει αποδυναμωμένο από την κάλπη της 9ης Ιουνίου) τα μέλη του EPP ίσως να κληθούν να πάρουν σοβαρές αποφάσεις και να βρεθούν προ των ευθυνών τους.
Το σενάριο να παρακολουθήσουμε τους Ευρωβουλευτές ΔΗΣΥ και ΕΛΑΜ (αν επαληθευτούν οι μετρήσεις και στην κάλπη) να ψηφίζουν μαζί την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν για Πρόεδρο της Κομισιόν, δεν είναι απομακρυσμένο. Θα μπορέσει ο ΔΗΣΥ να διαφωνήσει σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο όταν κρίνεται η Προεδρία της Κομισιόν και ο πρωταγωνιστικός ρόλος του EPP; Αλλά και να θέλει να διαφωνήσει, θα του το επιτρέψουν; Διότι ας μην ξεχνάμε ότι το ‘μεγαλύτερο όπλο’ και ‘εκτόπισμα’ που διαθέτει ένα κόμμα μέλος του EPP εντός του EPP είναι ο Ηγέτης του Κράτους που λειτουργεί σε επίπεδο Συμβουλίου Αρχηγών της ΕΕ λαμβάνοντας υπόψη τις αποφάσεις και την γραμμή του EPP. Και ο ΔΗΣΥ από δική του επιλογή δεν διαθέτει αυτό το όπλο και εκτόπισμα εντός του EPP…
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΤΣΑΓΓΑΡΗΣ / Twitter: @tsangarisp
*Προ-Brexit εποχή το Ευρωκοινοβούλιο αριθμούσε 751 Ευρωβουλευτές. Μετά το Brexit το σύνολο των Ευρωβουλευτών είναι 705 και από φέτος αυξάνονται οι ευρωβουλευτές κατά 15 άρα το σύνολο θα είναι 720 ευρωβουλευτές στην Ευρωβουλή.
