Φτάσαμε πια στις «διπλές κηδείες». Τώρα που ξέμειναν από στοιχεία έβαλαν τα χέρια στις κούτες από «διάφορα οστά» στο Ανθρωπολογικό Εργαστήριο. Τα ταυτοποιούν και βρήκαν το κόλπο με τις ομαδικές κηδείες οστών πεσόντων των οποίων οι γονείς και συγγενείς δεν υπάρχουν πια και προχώρησαν στο αδιανόητο: κάνουν μεγαλοπρεπείς κηδείες «για τα παιδιά που έδωσαν τη ζωή τους», το 1964 και το 1974. Άσχετά αν τα θάβουμε επειδή έμειναν στα αζήτητα…
Ήταν μια μάχη αδυσώπητη. Γερόλακκος, στρατόπεδο της Ελληνικής Δύναμης Κύπρου (ΕΛΔΥΚ)14-16 Αυγούστου 1974. Με τη δύση του ήλιου το στρατόπεδο σκέπαζε μια νεκρική σιωπή και οι σωροί 318 νεκρών. Νέα παιδιά, τα πλείστα εκ των οποίων μόλις είχαν αφιχθεί στην Κύπρο προς αντικατάσταση των πραξικοπηματιών της Δύναμης που τελούσαν υπό τας διαταγάς του Χουντικού Δημήτριου Ιωαννίδη.
Οι νέοι εκείνοι στρατιώτες που μεταφέρθηκαν στο στρατόπεδο για να το υπερασπιστούν από την πολιορκία μερικών χιλιάδων εισβολέων με πυρήνα την ΤΟΥΡΔΥΚ και Τ/κ παραστρατιωτικούς, δεν είχαν την οποιαδήποτε γνώση της περιοχής. Το πρωί της 14ης Αυγούστου όταν ξεκίνησε η δεύτερη φάση της τουρκικής εισβολής, τα παιδιά εκείνα βρέθηκαν κάτω από βαριά πυρά και πέρασαν τρεις μέρες σε μια κόλαση, με τα πυρομαχικά, το φαΐ και το νερό στην τελική να εξαντλούνται. Αρκετοί από εκείνους τους νεκρούς μεταφέρθηκαν και τάφηκαν στο κοιμητήριο Λακατάμιας και άλλοι στο κοιμητήριο Κωνσταντίνου και Ελένης.
Όταν το 1994 έγγραφα τους στίχους του τραγουδιού-ύμνου για τους αγνοούμενους της Κύπρου, «Του Βαγορή», με τίποτα δεν φανταζόμουνα ότι σε λιγότερο από ένα χρόνο και εντελώς τυχαία θα ανακάλυπτα ότι οι αγνοούμενοι δεν ήταν 1619 και δεν ήταν μόνο Ελληνοκύπριοι. Ήταν στο κοιμητήριο της Λακατάμιας που είδα μια σειρά από μνήματα στις ταφόπλακες των οποίων υπήρχαν επιγραφές του τύπου, «άγνωστος πολίτης πεσών 20 Ιουλίου 1974» αλλά και «άγνωστος πολίτης πεσών 17 Αυγούστου 1974» και άλλες ημερομηνίες που παρέπεμπαν σε πεσόντες της εισβολής. Σκέφτηκα ότι δεν ήταν δυνατό 21 χρόνια μετά να ήταν αγνοούμενοι θαμμένοι στις ελεύθερες περιοχές και αυτό να περνούσε απαρατήρητο. Κάποιο λάθος θα υπήρχε ή κάποια σκοπιμότητα; Άρχισα να ψάχνω και να γράφω.
Στην αρχή ζήτησα από τον τότε πρόεδρο της Επιτροπής Συγγενών, τον Παπά Χριστόφορο να μου πει για τους τάφους στη Λακατάμια. Μου απάντησε ότι δεν είχε ιδέα. Κοιτάζοντας τους τόμους των εφημερίδων του 1975, εντόπισα φωτογραφία του, μαζί με τον Μακάριο, στο πρώτο τρισάγιο στο κοιμητήριο Λακατάμιας. Μετά έψαξα για τον κατάλογο τον αγνοουμένων. Στην Επιτροπή Συγγενών μου απάντησαν ότι ήταν άκρως απόρρητος. Το ίδιο μου είπε και το τότε μέλος της ΔΕΑ Ηλίας Γεωργιάδης. Ήταν φανερό ότι όλοι κάτι έκρυβαν. Μετά ανακάλυψα ότι στη Λακατάμια έγιναν εκταφές την περίοδο 1979-81 και συγγενείς Ελλαδιτών πεσόντων πήραν οστά και τα έθαψαν στην Ελλάδα και άλλα τα πήγαν στον Τύμβο όπου και η ΕΦ εκεί τα ψέκαζε, σε σημείο που καταστράφηκε το όποιο ίχνος DNA υπήρχε.
Ανάμεσα στους πεσόντες στην ΕΛΔΥΚ και ταφέντες στη Λακατάμια ήταν και ο λοχίας Χρήστος Κουκουλάρης του Κωνσταντίνου από την Νέα Χαλκηδόνα Αττικής. Η σωρός του μεταφέρθηκε στη Λακατάμια, όπου τάφηκε και σε μια λίστα που είχε η Πολιτική Άμυνα, την οποία και εντόπισα και έχω στο αρχείο μου, υπήρχε η ένδειξη του τάφου και το όνομα του νεκρού.
Ωστόσο η Κυπριακή Δημοκρατία, ο Ελληνοκύπριος μέλος της Διερευνητικής και η Επιτροπή Συγγενών Αγνοουμένων που γνώριζαν, δεν ενημέρωσαν την οικογένεια Κουκουλάρη. Οι γονείς από το 1975 μέχρι που πέθαναν έρχονταν κάθε χρόνο στο τρισάγιο που γινόταν κάθε 20η Ιουλίου στο κοιμητήριο Λακατάμιας, μέχρι που πέθαναν. Μάλιστα πλήρωσαν και ένα γερό ποσό χρημάτων σε ένα ελληνοτουρκικό κύκλωμα που παραπλανούσε συγγενείς, ότι το παιδί τους ήταν στην Τουρκία κι εργαζόταν σε αγρόκτημα και τους πήγαιναν να δουν ένα νέο με μούσι «αιχμάλωτο» μέσα σε ένα φορτηγό που περνούσε…
Το 1999 το Υπουργικό Συμβούλιο αποφάσισε την πραγματοποίηση προγράμματος εκταφών και αναγνώρισης λειψάνων από το κοιμητήριο Λακατάμιας και το Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης. Επικεφαλής του προγράμματος ήταν ο διεθνούς φήμης Αμερικανός ανθρωπολόγος William Haglund, ενώ στην Έγκωμη δημιουργήθηκε το πρώτο ανθρωπολογικό εργαστήριο και οι γενετικές εξετάσεις γίνοντα από επιστήμονες του Ινστιτούτου Νευρολογίας και Γενετικής Κύπρου. Όταν την άνοιξη του 2000 τα οστά του Χρήστου Κουκουλάρη ταυτοποιήθηκαν με την μέθοδο του DNA, είχα τηλεφωνική επικοινωνία με τον αδελφό του Πέτρο, τον οποίον και κατά καιρούς ενημέρωνα για τις εξελίξεις των εκταφών.
Στις 6 Μαΐου του 2000, «τα λείψανα του λοχία Χρήστου Κουκουλάρη (όπως έγραψαν τα ΝΕΑ των Αθηνών) έφθασαν από την Κύπρο με στρατιωτικό αεροσκάφος στο αεροδρόμιο Ελευσίνας όπου και του αποδόθηκαν τιμές πεσόντος στο μέτωπο. Παρόντες ο αδελφός του Πέτρος και άλλοι συγγενείς του, οι γονείς του λοχία δεν ζουν πια». Το βράδυ της περασμένη Πέμπτης, 24 χρόνια μετά, είδα στις ειδήσεις τη φωτογραφία του Χρήστου Κουκουλάρη τον οποίο η ΚΔ κήδευε (για δεύτερη φορά) μαζί με άλλους 14 Ελδυκάριους! Αναζήτησα τον αδελφό του οποίος δεν ανταποκρίθηκε…
Όσοι, ολίγοι παρακολουθούμε το ζήτημα των αγνοουμένων γνωρίζουμε ότι πάνω και πέριξ αυτού χτίστηκαν καριέρες, σκεπάστηκαν εγκλήματα, περιφρονήθηκαν οικογένειες και δολοφονήθηκαν συνειδήσεις.
Ξεκινώντας από το εγκληματικό δίχτυο πραξικοπηματιών που κεφαλοκλείδωσαν και για δεκαετίες ελέγχουν την Επιτροπή Συγγενών, οι οποίοι και απολαμβάνουν οφίκια και χρήματα της ΚΔ. Ήταν εκείνο το δίχτυο που ήλεγχε και την Υπηρεσία Ανθρωπιστικών Θεμάτων που ήταν εντεταλμένη να ενημερώνει τους φακέλους των αγνοουμένων και που όχι μόνο δεν το έκανε αλλά και τους άφηναν άδειους και δεν επέτρεπαν πρόσβαση ούτε στους συγγενείς! Φοβόντουσαν βλέπετε μην κινδυνεύσουν οι θέσεις τους και οι μισθοί τους αν ταυτοποιούνταν οι αγνοούμενοι (σήμερα αγνοούνται ακόμα περί τους 900).
Ακόμα και μετά το 2003 που υπήρχε πρόσβαση στα κατεχόμενα η περιβόητη Επιτροπή Συγγενών δεν έκαμε την ελάχιστη ουσιαστική προσπάθεια συνεργασίας με Τ/κ συγγενείς, προς εξασφάλιση πληροφοριών. Όλα αυτά τα γνωρίζουν οι εκάστοτε οι κυβερνώντες ωστόσο επαναπαύονταν στο «μη μου τους κύκλους τάραττε» και χωρίς να τους ενοχλεί η εγκληματική τσαπατσουλιά με τα οστά των αγνοουμένων.
Έτσι φτάσαμε στις «διπλές κηδείες». Κι αυτό γιατί τώρα που έχουν ξεμείνει από πληροφορίες και στοιχεία έβαλαν τα χέρια τους στις κούτες που είναι γεμάτες από «διάφορα οστά» στο Ανθρωπολογικό Εργαστήριο, τα ταυτοποιούν και βρήκαν το κόλπο με τις ομαδικές κηδείες οστών πεσόντων των οποίων οι γονείς και συγγενείς δεν υπάρχουν πια και προχώρησαν στο αδιανόητο: κάνουν μεγαλοπρεπείς κηδείες προεξάρχοντος του Αρχιεπισκόπου και με τον Πρόεδρο να εκφωνεί επικήδειο και τους ιθαγενείς να δακρύζουν στους καναπέδες «για τα παιδιά που έδωσαν τη ζωή τους», το 1964 και το 1974. Άσχετά αν τα θάβουμε επειδή έμειναν στα αζήτητα…
paraschosa@icloud.com
