Τέσσερεις παράγοντες θα καθορίσουν εν πολλοίς αν ο Νίκος Χριστοδουλίδης θα επανεκλεγεί το 2028 με έναν εξ’ αυτών να διαδραματίζει σημαντικότατο ρόλο: Το ποιοι θα είναι οι κύριοι ανθυποψήφιοί του από πλευράς ΔΗΣΥ και ΑΚΕΛ (αν οι δυο βεβαίως συνεχίσουν να είναι τα μεγαλύτερα κόμματα και μετά το 2026)…

Αν γυρίσουμε πίσω 2 χρόνια, δηλαδή τον Αύγουστο του 2022, όπου η Προεκλογική τότε ‘έβραζε’, θα δούμε αρκετά ενδιαφέροντα που γράφονταν. Ωστόσο αρχικά, για να μπούμε λίγο στο τότε κλίμα, θα πρέπει να υπενθυμίσουμε το βασικότερο στοιχείο που σημάδεψε την Προεκλογική των προηγούμενων Προεδρικών εκλογών. Και δεν ήταν άλλο από την ‘ασυλία’ που είχε ο Νίκος Χριστοδουλίδης από τους πολίτες. Ή τουλάχιστον από την πλειοψηφία των πολιτών.  

Ο Νίκος Χριστοδουλίδης αποτελούσε τότε το ‘φαινόμενο’ και το ‘λαμπρό παράδειγμα’ του πολιτικού. Χωρίς ‘κομματικά βαρίδια’ –έλεγαν οι υποστηρικτές του-, χωρίς σκάνδαλα –έλεγαν-, χωρίς εξαρτήσεις –έλεγαν-, χωρίς να χρωστάει σε κανέναν και τίποτα –έλεγαν-. 

Όλοι θα θυμούνται και την ατάκα του Νικόλα Παπαδόπουλου, κατά το Συνέδριο του ΔΗΚΟ, προεκλογικά, ο οποίος παραφράζοντας τον Βολταίρο, και απευθυνόμενος στον τότε υποψήφιο Νίκο Χριστοδουλίδη είπε ‘«Φίλε Νίκο, εάν δεν έβαζες υποψηφιότητα σε αυτές τις εκλογές, θα έπρεπε να σε είχαμε εφεύρει, γιατί είσαι ο Πρόεδρος που χρειάζεται αυτή τη στιγμή ο τόπος».

Οτιδήποτε άλλο και να προσπαθούσες να πεις ή να γράψεις ήταν μάταιο. Η κοινωνία των πολιτών, αν μπορώ να την ονοματίσω έτσι, ούτε άκουγε αλλά κυρίως ούτε ήθελε να ακούσει. Τουναντίον έσυραν και τα εξ αμάξης σε όποιον/α τολμούσε να γράψει ή να πει κάτι επικριτικό στον Νίκο Χριστοδουλίδη.

Ασχέτως αν ο Νίκος Χριστοδουλίδης άρχισε την προεκλογική του εκστρατεία με την πρώτη του πολιτική πράξη –την εξαγγελία του- να είναι προϊόν λογοκλοπής, ασχέτως αν διέρρευσαν μηνύματα, ασχέτως αν ήταν υπουργός του ‘διεφθαρμένου’ Αναστασιάδη, τίποτε ‘δεν κόλλαγε’. Στο εδώλιο βρισκόταν πάντοτε αυτός που τα έγραφε ή τα έλεγε αλλά ποτέ ο Νίκος Χριστοδουλίδης. 

Στις 29 Αυγούστου 2022 η Στήλη είχε επισημάνει κάποια πράγματα. Μεταξύ άλλων σημειωνόταν στο προ 2ετίας άρθρο:

«Η τρίτη περίπτωση είναι αμιγώς πολιτική επικοινωνία. Και έχει να κάνει με το ακροατήριο του. Το οποίο ως γνωστό αποτελείται από ένα συνονθύλευμα. Ανομοιογενές, ετερόκλητο κοινό, γενικά ένα ποτ-πουρί πολιτικοιδεολογικών προσεγγίσεων. Από ανθρώπους της άκρας δεξιάς, της δεξιάς, του κέντρου, της αριστεράς, της άκρας αριστεράς, μακαριακούς, γριβικούς, ΕΟΚΑ, αντι-ΕΟΚΑ, Ομοσπονδιακούς, Αντι-Ομοσπονδιακούς. Της Εκκλησίας και της μη Εκκλησίας. Και πάει λέγοντας… (κάποιος θα μπορούσε να πει πως αυτό είναι χαρακτηριστικό ενός Ηγέτη. Να συνενώνει όλους και όλα. Και σωστά. Στην παγκόσμια πολιτική ιστορία συναντούμε δυο περιπτώσεις με αυτό το χαρακτηριστικό: Οι πραγματικοί Ηγέτες και οι Πολιτικοί Τσαρλατάνοι. Σε περίπτωση εκλογής, τότε το αποτέλεσμα της πολιτικής που θα ασκεί θα είναι αυτό που θα καθορίσει ποιο από τα δυο ισχύει). (Επίσης κάποιος θα μπορούσε να διερωτηθεί ‘μα καλά πώς θα κάνει κουμάντο με τόσες διαφορετικές απόψεις και προσεγγίσεις;’ Το οποίο επίσης είναι ορθό πολιτικό ερώτημα και το οποίο θα δούμε εκτενέστερα σε άλλο άρθρο)».

Το ερώτημα ωστόσο παραμένει. Ενάμιση χρόνο μετά την εκλογή του Νίκου Χριστοδουλίδη, το ερώτημα αιωρείται: Γιατί τελικά εξελέγη ο Νίκος Χριστοδουλίδης; Και το δεύτερο μέρος του ερωτήματος είναι κατά πόσο θα επανεκλεγεί το 2028.   

Επί τούτου να σημειώσω κάτι παρενθετικά που είχα γράψει ξανά μετά τις ευρωεκλογές αλλά βοηθάει στην απάντηση του ερωτήματος: Η εκλογή Νίκου Χριστοδουλίδη και Φειδία Παναγιώτου έχουν κοινά χαρακτηριστικά. Ο μεν πρώτος με πολιτικούς όρους, ο δε δεύτερος με λαϊκούς όρους.

Και οι δυο είχαν ‘ασυλία’ από τους πολίτες, και οι δυο χαρακτηρίστηκαν ‘φαινόμενα’ και οι δυο θεωρήθηκαν ως ‘αντισυστημικοί’ και οι δυο θεωρήθηκαν ως ‘απέναντι από τα κόμματα’ και εν τέλει και οι δυο πέτυχαν ένα μεγάλο μέρος της Κοινωνίας να τους εμπιστευτεί.

Συνεπώς γιατί εξελέγη ο Νίκος Χριστοδουλίδης; Η απάντηση είναι οι λόγοι που αναφέρονται στην προηγούμενη παράγραφο συν κάποιοι άλλοι, εκ των οποίων ο σημαντικότερος είναι και το ποιοι ήταν απέναντι στον Νίκο Χριστοδουλίδη.

Από την μια ήταν ο Αβέρωφ Νεοφύτου, ο οποίος πλήρωνε την νύφη της 10ετίας της διακυβέρνησης ΔΗΣΥ, ο οποίος δεν κατάφερε μέσα σε 10 χρόνια να αγκαλιαστεί από όλη τη βάση του Συναγερμού και ο οποίος ήταν το ‘μαύρο πρόβατο’ της αντιπολίτευσης, η οποία για 10 χρόνια καλλιεργούσε το μύθο ότι βρίσκεται ‘πίσω από τα πάντα’.

Από την άλλη ήταν ο Ανδρέας Μαυρογιάννης, ο οποίος υπηρέτησε και αυτός κάτω από την Προεδρία του Νίκου Αναστασιάδη, ο οποίος δεν ήταν αριστερός αλλά υποστηριζόταν από την Αριστερά και ο οποίος στηριζόταν από ένα κόμμα, το ΑΚΕΛ, το οποίο οι πολίτες ακόμη έδειξαν ότι φοβούνται να το αναδείξουν στην εξουσία.

Και οι δυο κύριοι ανθυποψήφιοι του Νίκου Χριστοδουλίδη θεωρήθηκαν ως ‘συστημικοί’ και ‘μια απ’ τα ίδια’ σε αντίθεση με τον Νίκο Χριστοδουλίδη, ο οποίος εμφανιζόταν ως το ‘νέο’ το ‘σύγχρονο’, το ‘μη διεφθαρμένο και αναμεμειγμένο με τα παλαιοκομματικά’.

Επιπλέον ο Νίκος Χριστοδουλίδης κάλυψε και ένα πολιτικό κενό που άφηναν οι δυο, Αβέρωφ και Μαυρογιάννης. Τον λεγόμενο χώρο της ‘συντηρητικής ή λαϊκής δεξιάς’. Εξού και καθ’ όλη την διάρκεια της Προεκλογικής του ο κύριος στόχος του ήταν να συγκρατήσει την μεγάλη μερίδα των Συναγερμικών (και του ΕΛΑΜ) που στήριζαν την υποψηφιότητά του. 

Όλα τα πιο πάνω μας καθορίζουν εν πολλοίς το πλαίσιο εκλογής του Νίκου Χριστοδουλίδη. 

Το αν ο Νίκος Χριστοδουλίδης θα καταφέρει να επανεκλεγεί το 2028 –διότι δεν εκτιμάται ότι δεν θα είναι εκ νέου υποψήφιος- θα εξαρτηθεί από πολλούς παράγοντες αλλά με τους κυριότερους να είναι οι εξής: 

Πρώτον. Πώς θα τα πάει στην 5ετή διακυβέρνηση. Θα αφήσει θετικό ή αρνητικό πρόσημο; 

Δεύτερον. Ποιοι θα είναι απέναντι του; Αν μείνουν τα πράγματα ως έχουν σήμερα, οι κύριοι αντίπαλοι του πρέπει να θεωρούνται ένας / μια από πλευράς ΔΗΣΥ (Αννίτα ή Αβέρωφ πχ) και ένας από πλευράς ΑΚΕΛ. Το ΔΗΚΟ πιθανότερο είναι να κάνει κάποιο deal είτε με ΔΗΣΥ είτε με ΑΚΕΛ. Αν όμως αλλάξουν άρδην τα δεδομένα στις Βουλευτικές του 2026 (πχ με ένταξη στη Βουλή νέων κομμάτων και έχουμε σημαντικές αυξομειώσεις στα ποσοστά των υφιστάμενων) τότε το παιχνίδι θα ξανασχεδιαστεί. 

Τρίτον. Το κλίμα προ του 2023 ευνοούσε παρουσίες ‘αντισυστημικές’. Όπως το ίδιο και κατά τις ευρωεκλογές του 2024. Θα συνεχιστεί να υφίσταται αυτό το περιβάλλον και το 2028; Θα φανεί. Μια καλή ένδειξη θα είναι οι Βουλευτικές του 2026. 

Τέταρτον. Μια μεταβλητή που μπορεί να καθορίσει επανακλογή ή μη του Νίκου Χριστοδουλίδη είναι και το κυπριακό. Σε μια σημαντική εξέλιξη στο κυπριακό η κοινωνία συνήθως γίνεται split σε δυο προσεγγίσεις. Στην ευέλικτη (λεγόμενη και ως ‘διαλλακτική’) και στην συντηρητική (λεγόμενη και ως ‘μη διαλλακτική’). Αναλόγως που θα είναι η πλειοψηφία και αναλόγως της στάσης του ΠτΔ, θα δημιουργηθούν και τα ανάλογα δεδομένα για επανακλογή του ή μη. 

Εν κατακλείδι, μπορεί να ακούγονται και να γράφονται πολλά. Να εμφανίζονται μετρήσεις και μετρήσεις. Να δημιουργείται μια περιρρέουσα εντός των social media αλλά και εντός της κοινωνίας. Ωστόσο αυτό που θα καθορίσει την επανακλογή του Νίκου Χριστοδουλίδη είναι κατά κύριο λόγο τα πιο πάνω δεδομένα, με το δεύτερο (ποιοι θα είναι απέναντι του) να διαδραματίζει πολύ σημαντικό ρόλο…

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΤΣΑΓΓΑΡΗΣ / Twitter: @tsangarisp