Λύση με ρόλο και λόγο της Τουρκίας στην Κύπρο δεν μπορεί να υπάρξει
Αν οι διαπραγματεύσεις επαναρχίσουν (δύσκολο υπό τα σημερινά δεδομένα, αλλά είναι ένα ενδεχόμενο) απ’ εκεί που σταμάτησαν στο Κραν Μοντανά, τότε οι δυο πλευρές έχουν και οι δυο ‘να παίρνουν’ κυρίως σε δυο κεφάλαια του Κυπριακού. Στο Κεφάλαιο Διακυβέρνησης και στο Κεφάλαιο Ασφάλειας & Εγγυήσεων…
Τις προάλλες αναλύσαμε τα τρία σενάρια που μπορεί να προκύψουν στην Τριμερή Διάσκεψη της Τρίτης (15, Οκτωβρίου) στην Νέα Υόρκη μεταξύ του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ και των δυο ηγετών, Νίκου Χριστοδουλίδη και Ερσίν Τατάρ.
Αναντίλεκτα το μείζον είναι με ποιο τρόπο θα αντιδράσει ο Αντόνιο Γκουτέρες μπροστά στις θέσεις του Ερσίν Τατάρ, εάν ο δεύτερος βεβαίως επαναλάβει τις γνωστές Τουρκικές θέσεις περί λύσης δυο κρατών είτε ευθέως είτε συγκεκαλυμένα μέσω Κυριαρχικής Ισότητας. Το να εμφανιστεί ο Τουρκοκύπριος ηγέτης διαλλακτικός και να αποδεχτεί την έναρξη των διαπραγματεύσεων δεν αναμένεται ότι θα γίνει, αλλά όπως γράψαμε και στο προηγούμενο Άρθρο, αποτελεί μια πιθανότητα. Έστω και μικρή.
Αν θεωρηθεί ότι οι όποιες διαπραγματεύσεις επαναρχίσουν (δύσκολο υπό τα σημερινά δεδομένα, αλλά είναι ένα ενδεχόμενο) απ’ εκεί που σταμάτησαν στο Κραν Μοντανά, τότε οι δυο πλευρές έχουν και οι δυο ‘να παίρνουν’ κυρίως σε δυο κεφάλαια του Κυπριακού. Στο Κεφάλαιο Διακυβέρνησης και στο Κεφάλαιο Ασφάλειας & Εγγυήσεων.
Στο πρώτο, αυτό της Διακυβέρνησης, η Τουρκοκυπριακή πλευρά αξιώνει την Πολιτική Ισότητα (και τώρα προχώρησε και ένα βήμα παρακάτω και ζητά Κυριαρχική Ισότητα). Το τι εστί Πολιτική Ισότητα έχει ερμηνευθεί πάμπολλες φορές αν και κάθε φορά η κάθε πλευρά μπορεί να το αξιοποιεί αναλόγως και αντιστοίχως. Αυτό που ξεκαθαρίστηκε είναι πως η Πολιτική Ισότητα σε καμία των περιπτώσεων δεν θα θεωρείται Κυριαρχική Ισότητα και σε καμία των περιπτώσεων το όποιο μοντέλο λύσης δεν πρέπει να αφήνει ούτε καν να νοηθεί κάτι τέτοιο είτε λεκτικά (μέσω εποικοδομητικής ασάφειας) είτε στην πράξη.
Στο δεύτερο Κεφάλαιο, αυτό των Εγγυήσεων και Ασφάλειας, είναι το κεφάλαιο στο οποίο η Ελληνοκυπριακή Πλευρά έχει να πάρει. Ως γνωστόν, η θέση της Ελληνοκυπριακής πλευράς είναι πως η όποια λύση πρέπει να καταργεί την Συνθήκη Εγγυήσεων, μέσω της οποίας η Ανεξαρτησία και Ακεραιότητα της Κυπριακής Δημοκρατίας βρισκόταν/βρίσκεται υπό την εγγύηση της Ελλάδας, Τουρκίας και Ηνωμένου Βασιλείου. Πέραν του ότι αυτή η Συνθήκη αποδείχτηκε ‘επί του εδάφους’ περίτρανα λανθασμένη, σήμερα είναι δεδομένο και ξεκάθαρο ότι πλέον τέτοιες Συνθήκες είναι αναχρονιστικές, προβληματικές και εξευτελιστικές. Κυρίως για ένα κράτος, που είναι και μέλος της ΕΕ. Είναι επίσης γνωστόν, ότι Ελλάδα και Ηνωμένο Βασίλειο αποδέχτηκαν την κατάργηση των Εγγυήσεων, με την Τουρκία όμως να το αρνείται επίμονα. Θα θυμάστε και την δημόσια τοποθέτηση του τότε Τούρκου ΥΠΕΞ Μεβλούτ Τσαβούσογλου στο Κραν Μοντανά, στις 29 Ιουνίου 2017, όπου δήλωσε: «Η Ελληνοκυπριακή πλευρά και η Ελλάδα περιμένουν να καταργηθούν οι εγγυήσεις και να φύγει ο τουρκικός στρατός από την Κύπρο. Ας ξυπνήσουν από αυτό το όνειρο».
Στην περίπτωση επανέναρξης των Συνομιλιών αυτά θα είναι κατά κύριο λόγο τα θέματα που θα βρούμε μπροστά μας.
Και πρέπει να είναι ξεκάθαρο προς τους πάντες ότι μια λύση, η οποία δεν θα προνοεί την κατάργηση των Εγγυήσεων και την αποχώρηση του Τουρκικού Στρατού, είναι καταδικασμένη να μην εγκριθεί από τους πολίτες. Μια λύση για να μπορεί να είναι βιώσιμη, θα πρέπει να είναι απαλλαγμένη ΠΛΗΡΩΣ από τον όποιο ρόλο και λόγο, έμμεσα ή άμεσα, της Τουρκίας.
