Ο Τραμπ είναι σύμπτωμα, όχι φαινόμενο
Οι παραδοσιακές γραμμές αριστεράς – δεξιάς έχουν ξεθωριάσει και οι πολίτες ψηφίζουν με βάση τις ανάγκες τους, όχι την ιδεολογία
Ο τυφώνας Τραμπ ήταν έκπληξη μόνο για όσους επιμένουν να βλέπουν τις εκλογές με το συναίσθημα και όχι τη λογική. Ήταν έκπληξη για όσους έβλεπαν στο πρόσωπο του Τραμπ έναν ανισόρροπο, άξεστο, φασίστα, ρατσιστή και λαϊκιστή πολιτικό. Έναν τύπο επικίνδυνο, κακέκτυπο χιτλερικής προσωπικότητας. Ήταν και ένα ηχηρό χαστούκι σε όσους προωθούν τα στερεότυπα ακραίων ταυτοτικών πολιτικών (της λεγόμενης woke ατζέντας), με μπροστάρηδες συστημικά μέσα ενημέρωσης και πρόθυμους αναλυτές.
Η σαρωτική επικράτηση των Ρεπουμπλικάνων σε όλα τα επίπεδα (προεδρικές εκλογές, Γερουσία, Βουλή και σε δύο χρόνια στην αμερικανική δικαστική εξουσία) δεν ήταν κεραυνός εν αιθρία. Στις εκλογές της περασμένης Τρίτης κέρδισε ξανά η καθημερινότητα: μεταναστευτικό, οικονομία, εγκληματικότητα. Αυτή ήταν η ατζέντα Τραμπ. Και για αυτούς τους λόγους τον ψήφισαν οι Αμερικανοί. Μεταξύ τους, νέοι Λατίνοι και πέραν του 40% των ισπανόφωνων, οι οποίοι κατά τα στερεότυπα θα ψήφιζαν συντριπτικά υπέρ της Καμάλα και των Δημοκρατικών. Κούνια που τους κούναγε!
Εδώ και χρόνια, σε όλες τις διεθνείς εκλογικές αναμετρήσεις καταγράφεται μια αυξημένη ρευστοποίηση της ψήφου. Το είδαμε στη Γαλλία, στην Ουγγαρία, στην Πολωνία, στη Γερμανία, στην Ελλάδα, ακόμα και στην Κύπρο και σήμερα στις ΗΠΑ. Για διάφορους λόγους, οι παραδοσιακές ιδεολογικές γραμμές μεταξύ αριστεράς και δεξιάς έχουν ξεθωριάσει, οι μετακινήσεις ψηφοφόρων είναι συχνές και απρόβλεπτες, ο κόσμος αλλάζει ραγδαία.
Όσο και αν οι ηγεσίες των παραδοσιακών κομμάτων προσπαθούν να καλύψουν το χαμένο έδαφος και να ακολουθήσουν τον βηματισμό της νέας κοινωνίας, χάνονται στα στερεότυπά τους και παραμένουν εγκλωβισμένοι στα συμφέροντα των ελίτ που υπηρετούν. Ζώντας σε έναν παράλληλο κόσμο, έχουν χάσει την επαφή τους με τη δύσκολη καθημερινότητα και τα προβλήματα πολλών ομάδων του λαού. Αδυνατούν να κατανοήσουν ότι η παραδοσιακή διαστρωμάτωση μιας κοινωνίας έχει καταμεριστεί σε δεκάδες άλλες υποομάδες. Ο σύγχρονος κόσμος έχει αναδομηθεί και οι πολίτες έχουν σήμερα πολλαπλές ταυτότητες, μετέχοντας ταυτόχρονα σε διάφορα υποσύνολα και ψηφίζοντας με διαφορετικές προτεραιότητες -ξέχωρα από τι δημογραφική, αστική ή άλλη ταυτότητα μπορεί να έχουν.
Δεν αρκεί να υπάρχει ανάπτυξη, αν δεν υπάρχει αναδιανομή πλούτου. Δεν αρκεί να λαμβάνονται μέτρα για το παρατεταμένο κύμα ακρίβιας, αν δεν επαρκούν για να αντιμετωπιστούν οι ανάγκες της καθημερινότητας. Δεν αρκεί να μειώνονται οι αριθμοί του μεταναστευτικού, αν το πρόβλημα έχει ήδη διογκωθεί και απειλεί την κοινωνική ισορροπία. Δεν αρκεί να γίνονται περικοπές, αν τα προκλητικά επιδόματα της άρχουσας τάξης παραμένουν ανέγγιχτα ή αυξάνονται. Δεν αρκεί να δίνονται βαρύγδουπες υποσχέσεις αγώνα, αν στο πρώτο ουρλιαχτό τρέχουν να κρυφτούν. Δεν αρκούν τα επικοινωνιακά τεχνάσματα για να καλύψουν τα ελλείμματα πολιτικής.
Όσο οι παραδοσιακοί σχηματισμοί και οι ελίτ που τους εκπροσωπούν δεν κατανοούν τις ανάγκες της κοινωνίας, τόσο μεγαλύτερο μέρος της θα στρέφεται σε άλλες επιλογές. Είτε ψηφίζοντας υποψηφίους που τάζουν λαγούς και πετραχήλια, είτε δίνοντας ψήφο εμπιστοσύνης στο απόλυτο… τίποτα -όπως συνέβη και στα καθ’ ημάς, σε αμφότερες τις περιπτώσεις.
Βέβαια, τέτοιες αντι-πολιτικές επιλογές έχουν ημερομηνία λήξης. Αποτελούν τη μετάβαση σε κάτι νέο. Αν θα χωρέσουν τα παραδοσιακά κομματικά σχήματα στη νέα σελίδα, αυτό θα απαντηθεί εν καιρώ τω δέοντι. Το δίπολο, πάντως, θα υπάρχει – όχι κατ’ ανάγκη στη σημερινή του μορφή. Για την ώρα, ο μεγάλος ασθενής είναι η αριστερά σε όλες τις εκφάνσεις της.
Υστερόγραφο 1: Στην αξιόπιστη δημοσκόπηση της Symmetron (βλ. δημοσίευμα Offsite) ένας στους τρεις πολίτες (34%) πιστεύει ότι υπάρχει χώρος για την ίδρυση νέου κεντροαριστερού κόμματος. Το ενδιαφέρον είναι ότι αυτή η άποψη είναι σχεδόν πλειοψηφική μεταξύ των σχηματισμών με αριστερό πρόσημο: 41% στο ΑΚΕΛ, 63% στην ΕΔΕΚ και 67% στους Οικολόγους. Στον αντίποδα, το ποσοστό για την ίδρυση κεντροδεξιού κόμματος είναι μικρότερο: μόλις ένας στους πέντε (23%) πιστεύει ότι υπάρχει αυτήν τη στιγμή κενό στον χώρο αυτό. Μια εξήγηση είναι ίσως η επικράτηση του ΕΛΑΜ και λιγότερο η κυριαρχία του ΔΗΣΥ. Κρατήστε αυτά τα ποσοστά, θα τα χρειαστούμε σύντομα.
Υστερόγραφο 2: Αν η δεύτερη προεδρία ενός μη χαρισματικού πολιτικού, όπως ο Τραμπ, είναι καλή ή κακή, θα το δείξει ο χρόνος. Για την ώρα, οι αναταράξεις είναι ισχυρές σε όλες τις ηπείρους, ιδιαίτερα στην Ευρώπη, με επίκεντρο το Βερολίνο. Το πρώτιστο για εμάς είναι αν η εποχή Τραμπ θα λειτουργήσει προς όφελος των εθνικών μας συμφερόντων και όχι εναντίον. Με επίκεντρο το Κυπριακό. Εκεί θα κριθούν όλα. Στη μεγάλη εικόνα, η σύγκρουση Ισραήλ – Τουρκίας και οι αναβαθμισμένες κυπρο-αμερικανικές σχέσεις. Καλό είναι να κρατούμε μικρό καλάθι και να είμαστε έτοιμοι. Τα… καλύτερα έπονται.
Υστερόγραφο 3: Η διαρροή του Προεδρικού για συνάντηση με συνεργάτη του Τραμπ επιβεβαιώνει δύο πράγματα. Το άγχος του Προεδρικού, ιδιαίτερα του Προέδρου, να καλύψει με επικοινωνιακά τρικ τα τρομακτικά ελλείμματα της πολιτικής του. Και δεύτερον, την έλλειψη σοβαρότητας για ένα τόσο σημαντικό θέμα. Ακόμα και αν δεχτούμε ότι η συνάντηση αφορά στενό συνεργάτη του νέου Αμερικανού Προέδρου -και όχι κάποιο από τους δεκάδες υποστηρικτές του– θα ήταν πιο χρήσιμο να έμενε στα κρυφά. Δεν εκθέτεις μυστικές συναντήσεις χωρίς ιδιάζων λόγο, εκτός και αν μπλοφάρεις. Λίγη περισσότερη σοβαρότητα δεν βλάπτει.
Το άσχετο: Τραμπάλα όλοι!
*Τα όσα γράφονται στα ενυπόγραφα Άρθρα - Άποψης εκφράζουν μόνο τον Συγγραφέα τους και δεν αποτελούν θέσεις της OffsiteNews