Η επικαιροποίηση φορολογικών συντελεστών και οι… ελέφαντες στο δωμάτιο
Γιώργος Αγαπίου
Επειδή οι λέξεις έχουν τη σημασία τους, λανθασμένα μιλούμε για «μεταρρύθμιση». Το σωστό θα ήταν να μιλούμε για «επικαιροποίηση» του πεπαλαιωμένου φορολογικού μοντέλου, το οποίο δεν συνάδει με τις σύγχρονες πραγματικότητες. Είναι ένα πράγμα η «μεταρρύθμιση» και άλλου παπά ευαγγέλιο η «επικαιροποίηση». Η πρώτη εσωκλείει τη δεύτερη, αλλά δεν συμβαίνει και το ανάποδο.
Με το ίδιο σκεπτικό, συνεχίζουμε με τον πολιτικό αχταρμά που αποκαλείται, επίσης λανθασμένα, «συγκυβέρνηση». Κανένα συγκυβερνών κόμμα δεν ρωτήθηκε και δεν κατέθεσε απόψεις για τον «μετασχηματισμό του φορολογικού συστήματος» (sic). Θα ήταν παράξενο να συνέβαινε το ανάποδο.
Η μέχρι σήμερα πολιτική πρακτική μάς έχει (απο)δείξει ότι τα στελέχη ΔΗΚΟ, ΕΔΕΚ και ΔΗΠΑ είναι απλοί χειροκροτητές, άντε αχθοφόροι των κυβερνητικών αποφάσεων. Στην καλύτερη περίπτωση, μπορεί να διορίσουν κανένα νοματαίο σε καλοπληρωμένη δημόσια θέση. Μέχρι εκεί φτάνει το χέρι τους, παραπέρα υπάρχει το κονκλάβιο Χριστοδουλίδη. Το «δεσμείν και λύειν» των κυβερνητικών πολιτικών.
Πάμε τώρα στην πρόταση για το νέο φορολογικό μοντέλο και γιατί –παρά τους επικοινωνιακούς διθυράμβους– είναι «ανέκδοτο». Σήμερα για να γελάμε, τα επόμενα 25 χρόνια για να έχουμε να συζητάμε. Για να εξηγούμαστε και επειδή η κουβέντα είναι βαριά (όπως βαρύς είναι και ο πέλεκυς των φορολογιών), η επόμενη, εντός ή εκτός εισαγωγικών, φορολογική μεταρρύθμιση θα γίνει περί το 2050. Ενδιάμεσα, θα γίνουν ασφαλώς τροποποιήσεις και βελτιώσεις, αλλά η βασική δομή και η φιλοσοφία του φορολογικού καθεστώτος θα παραμείνει αναλλοίωτη για τα επόμενα 25 χρόνια. Με τη φορολογική σταθερότητα δεν παίζουμε.
Επί της ουσίας, οι διακεκριμένοι τεχνοκράτες του Κέντρου Οικονομικών Ερευνών του Πανεπιστημίου Κύπρου, οι οποίοι ετοίμασαν την προτεινόμενη «φορολογική μεταρρύθμιση», έκαναν εξαιρετική δουλειά. Δεν είναι λάθος.
Το ξαναγράφω: έκαναν εξαιρετική δουλειά. Παρουσίασαν ένα ολοκληρωμένο σχέδιο, το οποίο βελτιώνει σε ορισμένα σημεία, εκσυγχρονίζει σε κάποια άλλα και σε γενικές γραμμές επικαιροποιεί το φορολογικό καθεστώς για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις, λαμβάνοντας υπόψη διάφορες (αντιφατικές πολλές φορές) παραμέτρους και διασφαλίζοντας εκ πρώτης όψεως την απαιτούμενη δημοσιονομική ουδετερότητα. Για χάριν συζήτησης, ορισμένα θετικά σημεία είναι οι εκπτώσεις για τέκνα, η ελάφρυνση για αγορά πρώτης κατοικίας, η απλοποίηση διαδικασιών, η πλήρης κατάργηση της στρεβλής φορολόγησης για τη λογιζόμενη διανομή μερισμάτων, η (μερική) μείωση του φόρου παρακράτησης στα μερίσματα κλπ. Με αυτά τα υλικά που είχαν, το αποτέλεσμα είναι θετικό.
Τα υλικά, όμως, ήταν λάθος.
Οι… ελέφαντες στο δωμάτιο είναι ο ανεξέλεγκτος κρατισμός, η βαθιά διαπλοκή, η εκτεταμένη φοροδιαφυγή, ο ψηλός δείκτης παραοικονομίας (23,7% του ΑΕΠ), οι «πράσινες» φορολογίες που έρχονται να επιβαρύνουν έτι περαιτέρω νοικοκυριά και επιχειρήσεις, τα 153.000 πρόσωπα με χαμηλά εισοδήματα, η προστασία των ευάλωτων ομάδων, η παρατεταμένη ακρίβια (που ήρθε για να παραμείνει), η βαριά (έμμεση) υπερφορολόγηση καταναλωτών και επιχειρήσεων, τα ιδιωτικά μονοπώλια που αισχροκερδούν και όλα όσα επιβαρύνουν το πραγματικό κόστος ζωής στην Κύπρο σήμερα –και τα επόμενα 25 χρόνια.
Εν ολίγοις, η λεγόμενη «φορολογική μεταρρύθμιση» δεν ανταποκρίνεται στις σημερινές (ενδεχομένως και στις αυριανές) ανάγκες της κοινωνίας. Με αύξηση του αφορολόγητου ορίου στις €20.500 (5% πάνω σε σχέση με το προηγούμενο καθεστώς) και με οριακές εκπτώσεις, δεν αντιμετωπίζεται ούτε η ακρίβια, ούτε οι κρίσεις παντός είδους (στεγαστική, ενεργειακή, επισιτιστική, δημογραφική κλπ). Το θέμα δεν είναι πρωτίστως οικονομικό, αλλά πολιτικό.
Δεν αρκεί η επικαιροποίηση των φορολογικών συντελεστών για να επιλυθούν οι σοβαρές στρεβλώσεις στη ζώσα οικονομία. Αν δεν υπάρξουν βαθιές τομές στον τρόπο διοίκησης και στον ανασχεδιασμό πολιτικών, θα συνεχίσουμε να πληρώνουμε τιμές Ελβετίας και Σουηδίας για τριτοκοσμικές παροχές και υπηρεσίες. Οι φορολογικές ανάσες σε ένα στρεβλό δημοσιονομικό περιβάλλον και τα μέτρα ήπιας ισχύος για τη μεσαία τάξη, μοιάζουν με ασπιρίνες σε ασθενείς με βαριά νόσο. Απαλύνουν τον πόνο, δεν προσφέρουν θεραπεία.
Τέτοιες ώρες, λέμε κανένα ανέκδοτο να περάσει η ώρα.
Υστερόγραφο: Ο συνταξιούχος κύριος Πρόεδρος οφείλει να δώσει εξηγήσεις για τη μη υλοποίηση της προεκλογικής του υπόσχεσης για αύξηση του αφορολόγητου ορίου στις €24.000. Δεν χρειάζεται να κάνει φιέστα «λογοδοσίας», ειλικρίνεια χρειάζεται.
Το άσχετο: «Δεν έχω οξυγόνο»
*Τα όσα γράφονται στα ενυπόγραφα Άρθρα Άποψης εκφράζουν μόνο τον Συγγραφέα τους και δεν αποτελούν θέσεις της OffsiteNews
