Ξετυλίγοντας τον μίτο των εξελίξεων στον πλανήτη, φτάνουμε από τις ΗΠΑ και τη Ρωσία, στην Ουκρανία και τη Μέση Ανατολή αλλά και στην Κύπρο με τον ένα ή τον άλλο τρόπο. Μπορεί ο μίτος να έχει υλικό θρυαλλίδας;
Η κρίση στην Τουρκία ενέσκηψε ενώ οι ΗΠΑ και η Ρωσία ασχολούνταν πρώτα με την Ουκρανία αλλά παράλληλα και με τη Μέση Ανατολή, ενώ ως τρίτος παράγοντας εμφανιζόταν η Ε.Ε. της οποίας ωστόσο η εξάρτηση από την Τουρκία διαρκώς μεγαλώνει όπως εκτιμά το Bloomberg. Κι αυτό διότι το διευρυνόμενο στρατιωτικό αποτύπωμα και οι αμυντικές δυνατότητες της Τουρκίας την καθιστούν πολύτιμο σύμμαχο της Ε.Ε., καθώς ο Τραμπ επανεξετάζει τις δεσμεύσεις των ΗΠΑ για την ευρωπαϊκή ασφάλεια.
Έτσι τα κολοσσιαία συλλαλητήρια στις μεγάλες πόλεις της Τουρκίας για τη σύλληψη του Εκρέμ Ιμάμογλου, βασικού αντίπαλου του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν για τις προεδρικές εκλογές του 2028, άφησαν ασυγκίνητες «μανάδες» της ευρωπαϊκής αστικής δημοκρατίας, όπως είναι η Γαλλία και η Γερμανία που έκαναν απλά λόγο για «οπισθοδρόμηση της δημοκρατίας» στην Τουρκία, ενώ το Ηνωμένο Βασίλειο, καθόλου τυχαία σιωπά, και οι ΗΠΑ του Τραμπ μιλούν για «εσωτερικό ζήτημα».
Κι αυτό διότι διαμορφώνονται, όπως προκύπτει από παρασκηνιακές διεργασίες στους διαδρόμους των Βρυξελλών, «συμμαχίες» με «έπαθλο» το μοίρασμα μιας πολύ πλούσιας πίτας ύψους 150 δισ. ευρώ για εξοπλιστικά και την αγορά νέων οπλικών συστημάτων των χωρών-μελών της Ε.Ε. με χρηματοδότηση από κοινοτικούς πόρους.
Σύμφωνα με τους Finanacial Times οι Βρυξέλλες προωθούν αποκλεισμό στη συμμετοχή εταιρειών από τις ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο και την Τουρκία από το νέο πρόγραμμα-μαμούθ για τον επανεξοπλισμό των χωρών-μελών της Ε.Ε., εκτός εάν οι χώρες καταγωγής τους υπογράψουν συμφωνίες άμυνας και ασφάλειας με τις Βρυξέλλες.
Παράλληλα ο Τούρκος ΥΠΕΞ Χακάν Φιντάν, μιλώντας επί τούτου τόνισε ότι οι Ευρωπαίοι ηγέτες βρίσκονται σε σύγχυση σχετικά με το τι πρέπει να κάνουν αν ο κόσμος χωριστεί σε διάφορες σφαίρες επιρροής και εξήγησε: «Είναι απολύτως εφικτό μια δομή που περιλαμβάνει το Ηνωμένο Βασίλειο, ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες και την Τουρκία να δημιουργήσει το δικό της κέντρο έλξης στην περιοχή. Αυτή η δυνατότητα υπάρχει, η ευκαιρία είναι εκεί. Είναι απλώς θέμα να υπάρξει η βούληση και να επιδιωχθεί. Μια δομή που περιλαμβάνει την Τουρκία και το Ηνωμένο Βασίλειο εντός της ΕΕ θα είχε αναπτύξει αναπόφευκτα τη δική της εξωτερική πολιτική και αρχιτεκτονική ασφάλειας πολύ νωρίτερα», υποστήριξε ο Φιντάν και προχώρησε στην ουσία των σχεδιασμών της Άγκυρας τονίζοντας ότι η ΕΕ έχει δεσμεύσει 800 δισ. ευρώ για το πρόγραμμα «ReArm Europe», καθώς οι ευρωπαϊκές χώρες προσπαθούν να ενισχύσουν τις αμυντικές τους δυνατότητες -ένας τομέας όπου η Τουρκία έχει ξεχωρίσει- και διακήρυξε ότι: «Δεν υπάρχουν πολλές ευρωπαϊκές στρατιωτικές δυνάμεις τόσο ισχυρές όσο οι τουρκικές ένοπλες δυνάμεις, με εξοπλισμό δοκιμασμένο στα πεδία μάχης». Ο Χακάν Φιντάν εν κατακλείδι ανέδειξε τις ευρωπαϊκές ανησυχίες για το τι θα συμβεί αν οι ΗΠΑ «κατεβάσουν την ομπρέλα ασφαλείας τους».
Ακόμα μιλώντας στο TV100, ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών τόνισε επίσης ότι οι διμερείς σχέσεις της Τουρκίας με τις ευρωπαϊκές χώρες βρίσκονται σε καλή κατάσταση και εξήγησε: «Έχουμε συνολικό όγκο εμπορίου άνω των 200 δισεκατομμυρίων δολαρίων με ολόκληρη την Ευρώπη. Είναι ο πιο ισορροπημένος όγκος εμπορίου στον κόσμο, και για τις δύο πλευρές». Ο υπουργός Εξωτερικών εξέφρασε την πρόθεση της Τουρκίας να υιοθετήσει μια εποικοδομητική στάση που να λαμβάνει υπόψη τα συμφέροντα και των δύο πλευρών κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων, δηλώνοντας ότι η αρνητική ατμόσφαιρα που επικρατούσε στην ΕΕ από το 2019 έχει μειωθεί.
Εξάλλου μιλώντας για τον πόλεμο Ρωσίας-Ουκρανίας εκτίμησε ότι θα αποτελέσει δοκιμασία για τις ευρωπαϊκές χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Τουρκίας, όσον αφορά την προθυμία κάθε πλευράς να παρέμβει για να προστατεύσει η μία την άλλη: «Η έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία χώρισε τα μέρη, και το τέλος του τα διχάζει επίσης. Οι τότε δηλώσεις της Τουρκίας από την αρχή, τώρα εκφράζονται από τις ΗΠΑ. Από την αρχή, είχαμε καλέσει για τον τερματισμό του πολέμου μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας μέσω διαπραγματεύσεων. Αυτή η προσέγγιση έχει πλέον υιοθετηθεί από την ηγεσία του Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ. Θα συνεχίσουμε να κάνουμε ό,τι μπορούμε πολιτικά, τεχνικά και στρατιωτικά», δήλωσε ο Φιντάν, διαβεβαιώνοντας ότι η Τουρκία, ως η μόνη χώρα εντός του ΝΑΤΟ που έχει από καιρό υποστηρίξει την κατάπαυση του πυρός, είναι έτοιμη να εντείνει τις προσπάθειες διαμεσολάβησης μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας.
Ο Φιντάν τόνισε ότι η Τουρκία έχει απευθύνει ανοιχτή πρόσκληση να φιλοξενήσει ξανά ειρηνευτικές συνομιλίες, παρόλο που αναλυτές και διεθνή ΜΜΕ καταγγέλλουν ως άνευ προηγουμένου την κίνηση του Ερντογάν να στείλει στη φυλακή έναν τέτοιου υψηλού προφίλ αντίπαλο, όπως ο Ιμάμογλου, που εθεωρείτο ευρέως ικανός να τον νικήσει στις επόμενες εκλογές.
Το καθεστώς της Άγκυρας θεωρεί ότι τα συλλαλητήρια, οι ταραχές και οι διαδηλώσεις για τη σύλληψη Ιμάμογλου, μπόρα είναι και θα περάσουν καθώς ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ποντάρει στο ότι οι σύμμαχοί του στο ΝΑΤΟ τον χρειάζονται πάρα πολύ για τούτο δεν θα κλιμακώσουν την πίεση. Το Bloomberg εκτιμά ότι ο Ερντογάν πιθανότατα αξιολογεί, «ότι η ανερχόμενη στρατηγική σημασία της Τουρκίας υπερτερεί των δημοκρατικών της ελλείψεων. Είναι ένα στοίχημα που, μέχρι στιγμής, έχει αποδώσει πολιτικά - μολονότι οι επενδυτές ξεφορτώνονται τουρκικά περιουσιακά στοιχεία».
Ακόμα το Bloomberg επικαλείται δήλωση του Σονέρ Τσαγκαπτάι, διευθυντή του Τουρκικού Ερευνητικού Προγράμματος στο Ινστιτούτο για την Πολιτική της Εγγύς Ανατολής της Ουάσιγκτον σύμφωνα με τον οποίο: «Το παγκόσμιο περιβάλλον είναι ανεκτικό έναντι του Ερντογάν, ικανότατου στο να διαβάζει το πνεύμα των καιρών. Δεν περιμένω καμία ουσιαστική αντίδραση από την Ευρώπη ή τις ΗΠΑ».
Ως επιβεβαίωση του Τσαγκαπτάι ήρθαν οι δηλώσεις την Παρασκευή του ειδικού απεσταλμένου του Τραμπ, Στιβ Γουίτκοφ, ο οποίος αποφεύγοντας τις ανησυχίες για τον αναβρασμό που προκαλεί στην Τουρκία η προφυλάκιση του Ιμάμογλου, δήλωσε: «Νομίζω ότι ο πρόεδρος είχε μια υπέροχη συζήτηση με τον Ερντογάν προ ημερών (τηλ. επικοινωνία 16.03.2025). Υπάρχουν πολλά καλά, θετικά νέα που έρχονται τώρα από την Τουρκία ως αποτέλεσμα αυτής της συνομιλίας».
Ο Ερντογάν έχει προτείνει στον Τραμπ την αποστολή τουρκικών στρατευμάτων ως ειρηνευτική δύναμη στην Ουκρανία. Η Άγκυρα παράλληλα, σύμφωνα με το Bloomberg, προτείνει στην Ουάσιγκτον να αναλάβει τη μάχη κατά του ISIS και να παράσχει σταθερότητα στη Συρία. Ο Τούρκος Πρόεδρος ζήτησε από τον Τραμπ στις 16 Μαρτίου, άρση των κυρώσεων που επιβλήθηκαν στις τουρκικές αμυντικές βιομηχανίες, ενώ ζήτησε και την επαναφορά της Άγκυρας στο πρόγραμμα συμπαραγωγής των μαχητικών F-35.
Σε σχετική ανάλυση για την Τουρκία ο Economist περαίνει ότι, «Αυτό που απομένει, πλησιάζει την απροκάλυπτη απολυταρχία», ενώ καταλήγει σκωπτικά ότι, «Ο Ερντογάν φιλοδοξεί να επισκεφθεί τον Λευκό Οίκο τον επόμενο μήνα. Δεδομένου ότι ο Τραμπ δεν ανησυχεί ιδιαίτερα για τις παραβιάσεις των δημοκρατικών διαδικασιών, ο ισχυρός άνδρας της Τουρκίας μπορεί κάλλιστα να κλείσει τα εισιτήριά του».
Σε ότι αφορά την Ε.Ε. και την Τουρκία, η πρώτη δεν μπορεί να αποκλείσει τη δεύτερη από τους σχεδιασμούς ασφαλείας της ωστόσο και η δεύτερη πρέπει να γνωρίζει -και το γνωρίζει, ότι δεν μπορεί να μπει σε μια συμμαχία με την Ε.Ε. μεταφέροντας εντός «τις νάρκες» της, την Ελλάδα και την Κύπρο.
Αυτά πρέπει να συντελεστούν μετά από καθαρές εξηγήσεις-συμφωνίες. Αυτά συζητήθηκαν στο 20λεπτο τετ α τετ μεταξύ των Νίκου Χριστοδουλίδη και Χακάν Φιντάν στη Γενεύη, όπου ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης υποσχέθηκε ότι η Λευκωσία δεν θα θέσει εμπόδια σε μια ενδεχόμενη ένταξη της Τουρκίας σε έναν ευρωπαϊκό αμυντικό μηχανισμό.
Αυτό εξυπακούεται ότι ο πρόεδρος της Κύπρου θα προχωρήσει κάνοντας τις αναγκαίες υπερβάσεις υπέρ των Τ/Κ και η Άγκυρα θα άρει την κατοχή της Κύπρου. Αυτό ήταν κυρίως η πεμπτουσία των συνομιλιών για το Κυπριακό στην Γενεύη στις 17-18 του Μάρτη, έστω κι αν πρόκειται για μια ακρούλα στον μακρύ μίτο των διεθνών εξελίξεων. Ένας μίτος που ξεκινά από το έρεβος και μπορεί να καταλήξει σε μία Άνοιξη με λίπασμα χιλιάδες νεκρούς. Ένας μίτος που τυλίγει τις ζωές δισεκατομμυρίων ανθρώπων από τις Ηνωμένες Πολιτείες, τη Ρωσία, την Κίνα, την Ινδία, τη Γηραιά Ήπειρο, τη Μέση Ανατολή, την Τουρκία, τη Λευκωσία, τη Μια Μηλιά, το Πυρόιι, τη Λουρουτζίνα και τα Κόκκινα…
* Τα όσα γράφονται στα ενυπόγραφα Άρθρα Άποψης εκφράζουν μόνο τον Συγγραφέα τους και δεν αποτελούν θέσεις της OffsiteNews
paraschosa@icloud.com
