• Ο πολίτης απαιτεί  από το ΣΟΑΚ καθαρή άποψη και αυστηρές υποδείξεις προς τις εκάστοτε κυβερνήσεις  
• Το IMF  σταράτα εξέφρασε  εισηγήσεις σε έκθεση την οποία του ζήτησε το ΥΠΟΙΚ - Δεν επικαλέστηκε άλλους
• Γιατί χάθηκε το κομμάτι ανάλυσης της παραγωγικότητας από το Συμβούλιο;

Μπορεί εμείς οι κύπριοι να μην εμβαθύνουμε στους όρους εντολής των διάφορων θεσμικών οργάνων που έχουν συσταθεί, ως αποτέλεσμα της ένταξης της  χώρας στην ΕΕ, ωστόσο, σιγά - σιγά άρχισε να εμπεδώνεται  στην κοινωνία ο σεβασμός στους θεσμούς”, παρά τη μεγάλη ζημιά που είχε προκαλέσει στο κύρος σχεδόν όλων των θεσμών,  ο τέως Γενικός Ελεγκτής.Από την άλλη, αποτελεί  καθήκον, κυρίως των λειτουργών των ΜΜΕ, να ασκούν εποικοδομητική και τεκμηριωμένη  κριτική στους επικεφαλής  tων θεσμών, για να μην νιώθει κανείς ότι είναι στο απυρόβλητο.

Ταυτόχρονα, σεβόμαστε απόλυτα την ανάγκη η πολιτεία να διαφυλάττει, ως κόρη οφθαλμού  την ανεξαρτησία των θεσμών και των αξιωματούχων αυτών, δεδομένοι ότι  δεν θα  εξαργυρώνουν “την επιταγή του διορισμού τους”. Το Συμβούλιο Οικονομίας και Ανταγωνιστικότητας Κύπρου (ΣΟΑΚ) είναι ένας από τους θεσμούς που συστάθηκε  το 2018, βάσει σχετικής οδηγίας  του Συμβουλίου της ΕΕ.

Οι βασικοί όροι εντολής του ΣΟΑΚ, που έχει καθορίσει η ΕΕ, είναι η συστηματική παρακολούθηση και ανάλυση των εξελίξεων και των πολιτικών στον τομέα της παραγωγικότητας και της ανταγωνιστικότητας. Η ανάλυση της παραγωγικότητας σε οποιαδήποτε χώρα είναι εξαιρετικά σημαντικό εργαλείο.Η κυπριακή οικονομία διαχρονικά, είναι αντιμέτωπη με το σοβαρό πρόβλημα της παραγωγικότητας των εργαζομένων της, ειδικότερα και από το γεγονός ότι δεν υπάρχει εκείνη η λεγόμενη σύνδεση με τους μισθούς.

Για την πλειονότητα των πολιτών η σημασία της παραγωγικότητας, δυστυχώς,είναι σχεδόν άγνωστη. Ο ΣΟΑΚ έχει θεσμοθετηθεί ως το Εθνικό Συμβούλιο Παραγωγικότητας της Κύπρου, στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής σύστασης «Productivity Boards» σε όλα τα κράτη μέλη.

Ωστόσο,τόσο η λειτουργία του, όσο και η δημόσια παρουσία του αποκλίνουν εμφανώς από την αποστολή που καθορίζει η ΕΕ. Τα συμβούλια αυτά καλούνται να αναλύουν, να επιμετρούν και να προτείνουν πολιτικές για τη βελτίωση της παραγωγικότητας ,όχι απλώς της ανταγωνιστικότητας. Στην Κύπρο, ο ρόλος αυτός, είτε επιμελώς αγνοήθηκε, είτε αποδυναμώθηκε, όπως υποδηλώνει και το ίδιο το όνομα του θεσμού, το οποίο δεν παραπέμπει καν ρητά στην παραγωγικότητα.

Δεν υπάρχουν δημόσιες εκθέσεις, αξιολογήσεις ή κλαδικές αναλύσεις, ούτε κάποια τεκμηριωμένη παρέμβαση στο δημόσιο διάλογο. Σε αντίθεση, με χώρες όπως η Ολλανδία, η Ελλάδα, το Βέλγιο και  η Πορτογαλία, τα αντίστοιχα συμβούλια εκδίδουν τακτικές αναλύσεις, παρακολουθούν την αποδοτικότητα των τομέων  της οικονομίας και επηρεάζουν την άσκηση πολιτικής. Αν ο ΣΟΑΚ θεωρεί πως αυτός ο ρόλος καλύπτεται από άλλους φορείς, όπως το Κέντρο Παραγωγικότητας, τότε το ερώτημα που τίθεται αναπόφευκτα είναι: Γιατί ιδρύθηκε εξ αρχής;

 Το σύνδρομο των “διορισμένων” και το “χάιδεμα”  

Στο σημερινό άρθρο θα ασκηθεί και κριτική στο ΣΟΑΚ με αφορμή την πρόσφατη ανακοίνωση του σε σχέση με την κυπριακή οικονομία, τα δημόσια οικονομικά και τους κινδύνους που ελλοχεύουν. Μεγάλο μέρος των απόψεων και θέσεων που καταγράφονται στην ανακοίνωση του ΣΟΑΚ, αντλείται μέσα από τις αναλύσεις εκτιμήσεις και υποδείξεις, τόσο του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου(ΔΝΤ), όσο και του Κέντρου Οικονομικών Ερευνών (ΚΟΕ) του Πανεπιστημίου Κύπρου. Δεν αποτελεί “μίασμα” ένα Συμβούλιο, όπως ο ΣΟΑΚ, να κάνει επίκληση των επισημάνσεων και προειδοποιήσεων άλλων θεσμικών οργάνων επί της οικονομίας και των δημόσιων οικονομικών.

Η επίκληση θα μπορούσε να γίνει με φειδώ. Για παράδειγμα,  να περιοριστεί μόνο σε  μία παράγραφο και να σημειώσει ότι οι θέσεις μας, οι ανησυχίες μας,”απηχούν και αυτές του ΔΝΤ και του ΚΟΕ. Ο ΣΟΑΚ, δεν ήταν σταράτος στις απόψεις και ανησυχίες του σε ότι αφορά του κινδύνους για την οικονομία και τα δημόσια οικονομικά. Φάνηκε η προσπάθεια του να “κρυφτεί”  πίσω από τις επισημάνσεις και τις προειδοποιήσεις του ΔΝΤ και του ΚΟΕ, ίσως για να “δικαιολογηθεί” σε αυτούς που   διορίζουν τα εκάστοτε μέλη του Συμβουλίου.  

Μα κύριοι του ΣΟΑΚ, γνωρίζουμε τι είπαν, τι επεσήμαναν και τι προειδοποιούν τις κυπριακές Αρχές, το ΔΝΤ και το ΚΟΕ σε ότι αφορά τους κινδύνους που ελλοχεύουν για την οικονομία. Στο κάτω- κάτω, γιατί δεν έχετε επικαλεστεί και το Δημοσιονομικό Συμβούλιο του οποίου η  καταγραφή και  η ανάλυση των κινδύνων για τα δημόσια οικονομικά, είναι χωρίς περιστροφές.  

Γνωρίζω εκ προοιμίου ότι μάλλον δεν αρέσει η κριτική. Όμως, το πρόβλημα με τους “διορισμένους” είναι κοινό. Πλην σπάνιων εξαιρέσεων, ο κάθε “διορισμένος” σε θεσμικά όργανα, ή σε ΔΣ οργανισμών δεν θα ήθελε να “ενοχλήσει” αυτούς που τον  τίμησαν με την επιλογή του. Ίσως είναι ανθρώπινο και απορρέει ενδεχομένως από τα βάθη της κουλτούρας της μικρής μας κοινωνίας και του γενικά του κύπριου. Στην προκειμένη περίπτωση του ΣΟΑΚ, οι πολίτες θα πρέπει να είναι πιό απαιτητικοί. Θα μπορούσε το Συμβούλιο να προχωρήσει πέραν και από τις επισημάνσεις του ΔΝΤ, του ΚΟΕ ακόμη και του Δημοσιονομικού Συμβουλίου.

Να πει ευθέως αν θα πρέπει για παράδειγμα η ΑΤΑ να αποτελέσει ή όχι ένα επιπρόσθετο βαρίδιο στη διόγκωση του κρατικού μισθολογίου. Θα μπορούσε να επισημάνει τη στρέβλωση του διαχρονικού δανεισμού  εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ του κράτους από το αποθεματικό του ΤΚΑ και για τους κινδύνους που  ενδεχομένως ελλοχεύουν. Θα ήταν μία καλή ευκαιρία να αγγίξει ένα άλλο μεγάλο κίνδυνο για την οικονομία που είναι το σκέλος του εμπορικού ισοζυγίου.

Δεν άγγιξε κάν ένα άλλο μεγάλο κίνδυνο που ενδεχομένως να μας οδηγήσει σε νέα μνημόνια και οικονομικά προγράμματα που είναι  η αλόγιστη πολιτική του Υπουργού Ενέργειας να οδηγήσει τη χώρα του κέρινη στη φωτιά, με τη συμμετοχή της στην ηλεκτρική διασύνδεση, αγνοώντας το κόστος για το φορολογούμενο πολίτη και  τον γεωπολιτικό κίνδυνο.

* Τα όσα γράφονται στα ενυπόγραφα Άρθρα Άποψης εκφράζουν μόνο τον Συγγραφέα τους και δεν αποτελούν θέσεις της OffsiteNews