Η εξαγορά της Ελληνικής Τράπεζας από τη Eurobank και η αναπάντεχη κίνηση της Alpha Bank την περασμένη εβδομάδα να εξαγοράσει τις εργασίες της AstroBank, φέρνουν στην επιφάνεια διάφορα ερωτήματα.
Ερωτήματα των οποίων οι απαντήσεις έχουν δύο όψεις. Ωστόσο, είναι κοινή διαπίστωση όλων, ότι ο εγχώριος τραπεζικός χάρτης, αλλάζει άρδην.
Στο παρόν άρθρο θα βάλουμε κάτω κάποια ουσιώδη ερωτήματα, τις διιστάμενες θέσεις που διατυπώνονται και τις απόψεις που έχουν ακουστεί μέχρι στιγμής από κάποιους ειδήμονες.
Κυριαρχεί το ερώτημα κατά πόσο με το κλείσιμο της αυλαίας του 2025, θα έχουμε ενώπιον μας, αρχές του 2026, περιορισμένο ανταγωνιστικό περιβάλλον στον τραπεζικό τομέα.
Κάποιοι κάνουν λόγο ότι την επόμενη μέρα, θα υπάρξει ένα σχήμα ολιγοπωλίου.
Τα δεδομένα, ασφαλώς θα μιλάνε από μόνα τους. Τρεις μεγάλες τράπεζες- γίγαντες, εάν μας επιτρέπεται ο όρος:
Τρ. Κύπρου,΄Eurobank και Αlpha Bank. Kαι τέσσερις μικρές: Αncoria, Sosiete General, CDB πρώην Τράπεζα Αναπτύξεως και Εθνική Τράπεζα, η οποία διατηρεί δύο καταστήματα και δραστηριοποιείται μόνο στη διεθνή τραπεζική.
Το ολιγοπώλιο με βάση τα δεδομένα που διαμορφώνονται θα είναι πλέον δεδομένο.
Η λέξη και μόνο “ολιγοπώλιο” τρομάζει. Όμως επί τούτου, εμφανίζονται διιστάμενες απόψεις και αυτό είναι θετικό για να υπάρξει σύνθεση, προβληματισμού.
Λένε αυτοί οι οποίοι δεν ενοχλούνται από την έννοια του ολιγοπωλίου.
Tου τι εστί ολιγοπώλιο, λένε, θα το αναζητήσει κάποιος στον τομεα των τραπεζών, των αυτοβιομηχανιών και κατά βάση των πετρελαϊκών εταιρειών.
Ποιά είναι τα κοινά χαρακτηριστικά αυτών των ολιγοπωλίων; Τα πολύ αυξημένα κεφάλαια για να συμμετέχεις ως μέτοχος.
Ερώτημα: Είναι πολλοί αυτοί που έχουν τη δυνατότητα να συμμετέχουν σε έτσι μεγάλα οικονομικά σχήματα; Μάλλον όχι.
Εδώ θα υποδείξει κάποιος στην αντίπερα όχθη: Μα αυτό είναι παράδειγμα που αποδεικνύει πως το μεγάλο μερίδιο από την πίτα του κέρδους κατανέμεται στους ολίγους.
Και η άλλη σχολή που δεν “βγάζει σπυράκια” με τα ολιγοπώλια, παραθέτουν παραδείγματα ολιγοπωλίων σε Ευρώπη και ΗΠΑ τα οποία “πετούν” κατά την έκφραση τους και εξυπηρετούν και τους καταναλωτές.
Εξηγούν ότι οι καταναλωτές σε αυτές τις χώρες με σωστές εποπτικές και θεσμικές αρχές, παρακολουθούν τον ανταγωνισμό και όπου διαπιστώσουν στρεβλώσεις διορθώνονται ακόμη και με την επιβολή αυστηρών ποινών, πέραν του ότι θα παρέμβει και από μόνη της η αγορά.
Αυτά στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ. Στην Κύπρο, έχουμε πειστικά παραδείγματα με καταλυτικές παρεμβάσεις εποπτικών αρχών για να διορθώνουν στρεβλώσεις; Αμφιβάλλουμε.
Ένα άλλο ερώτημα είναι κατά πόσο το εγχώριο τραπεζικό σύστημα θα πρέπει μεγάλο ή όχι.
Η ΕΚΤ ανεπιφύλακτα είναι υπέρ της πρακτικής το μικρού αριθμού ισχυρών τραπεζών.
Πρέπει, λένε οι επόπτες, να έχεις μεγάλες τράπεζες για να μπορέσεις να αντιμετωπίσεις τον αδυσώπητο ανταγωνισμό.
Η άλλη σχολή, απο την κοινότητα των οικονομολόγων λέει ότι επιβαλλεται σε ένα πλουραλιστικό περιβάλλον να υπάρχουν και οι μικρές τράπεζες, όπως άλλωστε, συμβαίνει σε άλλες χώρες.
Επισημαίνεται ένα λάθος τακτικής από πλευράς των μικρών τραπεζών. Θα έπρεπε, λένε κάποιοι ειδικοί, να είχαν συνεργήσει και να δημιουργήσουν ένα δικό τους μεγάλο τραπεζικό σχήμα.
Το σενάριο αυτό φαντάζει ως το πλέον ιδανικό, αν έπαιρνε σάρκα και οστά.
Τα στοιχεία λένε ότι οι μικρές εγχώριες τράπεζες επιβιώνουν και με περιορισμένα κέρδη. Κάνουν πάντως κέρδη. Δεν είναι προφανώς τυχαίο.
Οι μικρές τράπεζες έχουν λιγότερο εργατικό και λειτουργικό κόστος, είναι πιό ευέλικτες και σημειώνουν ετησίως ικανοποιητικό κέρδος. Επομένως η παρουσία τους είναι χρήσιμη.
Στο κάτω- κάτω, είναι σε κάθε περίπτωση μία άλλη επιλογή.
Ο κίνδυνος από την παρουσία τριών και μόνο μεγάλων συστημικών τραπεζών είναι να μην προκύψουν απρόβλεπτες σοβαρές κρίσεις, είτε εντός, είτε εκτός.
Μία εκ των τραπεζών αυτών να απορροφήσει στα ενδότερα της τις επιπτώσεις από μία απρόβλεπτη κρίση θα έχει πρόβλημα όλο το σύστημα.
Σε αυτό το ενδεχόμενο θα ήταν πιό σοφό να υπάρχει μεγαλύτερη διασπορά τραπεζών.
Φυσικά το τραπεζικό μας σύστημα, ευτυχώς είναι πολύ καλά θωρακισμένο με επαρκή κεφάλαια, ρευστότητα και το πιό σημαντικό με αποτελεσματική εταιρική διακυβέρνηση.
Φτάνει και η εταιρική διακυβέρνηση των εποπτικών αρχών να είναι αποτελεσματική και να έχει “δόντια” , κάτι το οποίο δεν έχει αποδειχθεί.
*Τα όσα γράφονται στα ενυπόγραφα Άρθρα - Άποψης εκφράζουν μόνο τον Συγγραφέα τους και δεν αποτελούν θέσεις της OffsiteNews.
