Το κράτος δεν μπορεί και δεν πρέπει να «φορτώνεται» και πάλι με τα σπασμένα ή τις κακές διαχειρίσεις που βρήκαν οι Δήμοι, κυρίως οι μεγάλοι, ούτε να συνεχίσει την πολιτική της αποζημίωσης των νέων οντοτήτων, που μέχρι στιγμής δεν έπεισαν κανέναν.

Η μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης έγινε με αποκλειστικό σκοπό τον εκσυγχρονισμό και την αναβάθμιση των τοπικών κοινωνιών προς όφελος των πολιτών. Σύμφωνα με μελέτες που προηγήθηκαν της μεταρρύθμισης, μεγάλος αριθμός Δήμων είχαν περιορισμένη οικονομική αυτοτέλεια, ελλιπή ικανότητα άντλησης ιδίων πόρων λόγω μεγέθους, η βιωσιμότητά τους στηριζόταν στην κρατική χορηγία και περιορισμένη διοικητική αυτοτέλεια λόγω εξάρτησης από το κεντρικό κράτος για θέματα στελέχωσης, διαχείρισης προσωπικού και διαχείρισης προϋπολογισμού.

Επίσης, υπήρχε περιορισμένο εύρος αρμοδιοτήτων και το κόστος υπηρεσιών ήταν δυσανάλογα μεγάλο σε σχέση με ποιότητά τους ενώ υπήρχε πολύ μικρή εμπειρία και ενδιαφέρον από Δήμους και Κοινότητες για συνεργασίες, ή συγχωνεύσεις παρόλο που η νομοθεσία το επέτρεπε.

Μάλιστα, καταγράφονταν σημαντικές ανομοιογένειες και κατακερματισμός μεταξύ των Δήμων, με αποτέλεσμα την ενίσχυση των οικονομικών και κοινωνικών ανισοτήτων, διαπιστωνόταν ότι η διοικητική ικανότητα ήταν περιορισμένη (ικανότητα διαμόρφωσης πολιτικών, επίλυσης προβλημάτων και διαχείρισης τοπικών υποθέσεων). 

Επανάσταση η τοπική αυτοδιοίκηση

Οι θιασώτες της μεταρρύθμισης, για να τεκμηριώσουν τη θέση τους, πρόβαλλαν το επιχείρημα πως η νέα επαναστατική πρόταση θα έφερνε την οικονομική και διοικητική αυτοτέλεια και τη βιωσιμότητα. Μάλιστα, πρόβαλλαν έντονα πως με τις αλλαγές θα διασφαλιστεί λιγότερη εξάρτηση από το κράτος. Η μεταρρύθμιση θεωρητικά έγινε, όμως ουσιαστικά μέχρι στιγμής, οι νέοι Δήμοι κινούνται στις ίδιους ρυθμούς, όπως και προηγουμένως, έχοντας ταυτόχρονα και τις ίδιες απαιτήσεις:

Πρώτο, δεν επιτυγχάνεται η οικονομική και διοικητική αυτοτέλεια των Δήμων.

Δεύτερο, δεν έγινε μέχρι στιγμής οποιαδήποτε ριζική αλλαγή του τρόπου χρηματοδότησης των Δήμων.

Τα νέα σχήματα απαιτούν, χωρίς να παρουσιάζουν το ανάλογο έργο και να προσφέρουν προς τους πολίτες τις ανάλογες υπηρεσίες, αυξημένη κρατική χορηγία. Η χορηγία αυτή καθορίζεται από τη νομοθεσία που ψηφίστηκε από τη Βουλή και συμφωνήθηκε με την Ένωση Δήμων Κύπρου και που προνοεί €117 εκατ. προς τους Δήμους.

Οι χορηγίες και το κράτος

Ο Υπουργός Εσωτερικών Κωνσταντίνος Ιωάννου δήλωσε, και δεν υπάρχει λόγος να αμφισβητείται, ότι το ποσό αυτό είναι αυξημένο κατά €47 εκατ. σε σχέση με τη χορηγία που λάμβαναν οι Δήμοι κατά το προηγούμενο καθεστώς, για να υποστηριχθούν οι νέες υποχρεώσεις και αρμοδιότητες των Δήμων. 

Αντί οι Δήμοι να παρουσιάσουν ένα ολοκληρωμένο πλάνο στρατηγικής σε βάθος χρόνου, με δράσεις και χρονοδιαγράμματα, αντί να έχουν συγκεκριμένη πολιτική για όλα τα θέματα που βρήκαν ενώπιόν τους, επιβάλλουν πρόσθετες φορολογίες στους πολίτες και υποβάλλουν συνεχή αιτήματα για πρόσθετη χρηματοδότηση. Το κράτος δεν μπορεί και δεν πρέπει να «φορτώνεται» και πάλι με τα σπασμένα ή τις κακές διαχειρίσεις που βρήκαν οι Δήμοι, κυρίως οι μεγάλοι, ούτε να συνεχίσει την πολιτική της αποζημίωσης των νέων οντοτήτων, που μέχρι στιγμής δεν έπεισαν κανέναν. Γιατί θα συνεχιστεί το λεγόμενο Γιαλέλι του Αράπη!

Οι Δήμοι έχουν την εξουσία να εγκρίνουν νέες δομές θέσεων, να δημιουργούν νέα/πρόσθετη μόνιμη ή ωρομίσθια θέση, εφόσον το ποσοστό που αφορά τη μισθολογική δαπάνη για το προσωπικό που υπηρετεί στον Δήμο είναι κάτω του 40% του συνολικού προϋπολογισμού.

Ο κάθε πολίτης ζει και εργάζεται σε έναν Δήμο, μικρό ή μεγάλο. Έναν Δήμο, στον οποίον έχει εκλέξει Δήμαρχο ή Αντιδήμαρχο, από τον οποίον τουλάχιστον απαιτεί τα βασικά: καθαρό και υγιές περιβάλλον, και διασφάλιση της ποιότητας ζωής του.

Δυστυχώς, εάν κρίνουμε από τη Λευκωσία και τους Δήμους που υπάγονται σε αυτήν, οι πολίτες διαπιστώνουν καθημερινά ότι ούτε τα αυτονόητα δεν μπορούν να διασφαλιστούν: καθαριότητα και υγιές περιβάλλον, ποιότητα ζωής.

Αναιδείς και παράφρονες

Χωρίς να υποτιμάται η αναίδεια και η παραφροσύνη κάποιων πολιτών που ρίχνουν παντού και πάντοτε ό,τι σκουπίδι διαθέτουν, δυστυχώς ο Δήμος Λευκωσίας αποτυγχάνει να διασφαλίσει ένα καθαρό και υγιές περιβάλλον για τον δημότη του. 

Πώς θα καλυφθούν οι περιβόητοι περιβαλλοντικοί στόχοι της Κυβέρνησης όταν, λόγω διαφόρων επιχειρημάτων που προβάλλουν οι αρμόδιες υπηρεσίες, δεν μπορούν να διασφαλιστούν τα αυτονόητα; Όταν μια από τις πολυσύχναστες οδούς της Λευκωσίας, η Στασικράτους, μετατράπηκε σε Κοτσιάτη το διήμερο του Πάσχα, όταν η Έγκωμη και ο Άγιος Δομέτιος, υποτίθεται η ελίτ των πανεπιστημίων, γέμισαν από σκουπίδια κάθε είδους!

Δικαιούται ο Δήμος να απαιτεί χορηγία, αυξημένη χορηγία, να απαιτεί πρόσθετους φόρους, να απαιτεί από τους πολίτες συνεργασία και πειθαρχία και έγκαιρη καταβολή των τελών, όταν δεν μπορεί να διασφαλίσει τα αυτονόητα; 

Τα σκουπίδια ξεχειλίζουν από τους καλάθους, τα πλαστικά μπουκάλια της ανακύκλωσης γεμίζουν τους δρόμους, τα χαρτόνια τα παίρνει ο αέρας. Πώς μπορεί ο Δήμαρχος και ο κάθε Αντιδήμαρχος να βγαίνει και να έχει απαιτήσεις από τον κόσμο, ή καλύτερα να κρύβεται από προσώπου γης, και να διακηρύσσει πώς δεν φέρει ευθύνη, όταν φωνάζει πως δεν είναι στα καθήκοντά του η συνέχιση της ανακύκλωσης; 

H Κυβέρνηση ετοιμάζει να θέσει σε εφαρμογή τούς «πράσινους» φόρους από το ερχόμενο καλοκαίρι, με το επιχείρημα ότι το επιβάλλει η Ε.Ε. Πώς θα υλοποιηθεί και αυτό το στοίχημα όταν οι Δήμοι, για λόγους που θα επικαλούνται για πολύ (ότι φταίνε οι προηγούμενοι), δεν καταφέρνουν να δώσουν μικρές και καθημερινές λύσεις στα προβλήματα;

Ο Άρχοντας που ασκεί πολιτική εξουσία, στην περίπτωση αυτή οι Δήμαρχοι και οι Αντιδήμαρχοι, όσοι εξουσία τους άφησαν, πρέπει να έχει κατά νουν τρία πράγματα: Πρώτον ότι διοικούν ανθρώπους. Δεύτερον, ότι διοικούν σύμφωνα με τους νόμους της πολιτείας και τρίτον ότι δεν είναι αιώνιοι άρχοντες. Ειδικά αυτό το τελευταίο όσοι το αγνόησαν την πλήρωσαν ακριβά.

Έχοντας αυτά κατά νουν θα πρέπει να γνωρίζουν πως ο κόσμος δεν ξεχνά εύκολα όταν πρόκειται για θέματα υγείας, παιδείας και περιβάλλοντος! Εκ της θέσεως τους έχουν καθήκον να διασφαλίσουν τα αυτονόητα, τα απλά και καθημερινά, αλλιώς το τίμημα θα είναι πολύ βαρύ και ασήκωτο! Και μετά γεμίζουμε τον κόσμο με ελπίδες για οράματα και σχεδιασμούς για μεγάλα έργα!

*  ⁠Τα όσα γράφονται στα ενυπόγραφα Άρθρα Άποψης εκφράζουν μόνο τον Συγγραφέα τους και δεν αποτελούν θέσεις της OffsiteNews