Εδώ και χρόνια καταγράφεται μια σταδιακή, βίαιη κάποιες φορές, αναδιανομή του παραγόμενου πλούτου
Η στατιστική δεν λέει ψέματα. Την ίδια ώρα που στα κρατικά ταμεία έχουν εισρεύσει επιπλέον έσοδα πέραν των €2 δις λόγω της ακρίβειας και η κυπριακή οικονομία αναβαθμίζεται από τους πιστοληπτικούς οίκους αξιολόγησης και καταγράφει ικανοποιητικούς ρυθμούς ανάπτυξης, το 14% του πληθυσμού της Κύπρου (130.000 άνθρωποι) βρίσκεται σε κίνδυνο φτώχειας, ένας στους έξι Κύπριους αδυνατεί να θερμάνει το σπίτι του, σχεδόν 4 στους 10 αδυνατούν να ανταπεξέλθουν σε έκτακτα έξοδα και περισσότεροι από ένας στους τρεις πολίτες δεν μπορούν να κάνουν μια εβδομάδα διακοπές. Οι αριθμοί αντανακλούν την πραγματικότητα: σχεδόν 250.000 εργαζόμενοι λαμβάνουν μισθό χίλια ευρώ και κάτι, ενώ δεκάδες χιλιάδες συνταξιούχοι ξαναβγαίνουν στην αγορά εργασίας, γιατί δεν τα βγάζουν πέρα.
Αυτή είναι σε αδρές γραμμές η πραγματική ανάπτυξη που βιώνουν καθημερινά οι Κύπριοι πολίτες, όπως την περιέγραψε και ο γενικός γραμματέας του ΑΚΕΛ, Στέφανος Στεφάνου, κατά τη συζήτηση του κρατικού προϋπολογισμού. Ή, όπως εύστοχα ανέφερε ο τέως πρόεδρος του ΔΗΣΥ, Αβέρωφ Νεοφύτου, «ουσιαστικά οι πολίτες ζουν με επίπεδο εισοδημάτων προ δεκαετίας, ενώ έχουν να αντιμετωπίσουν το κόστος ζωής του 2024. Ως εκ τούτου, είναι πλήρως κατανοητό ότι μεγάλος αριθμός συμπολιτών μας δεν μπορεί να τα βγάλει πέρα ανεξαρτήτως εισοδήματος». Ας μην διερωτάται, λοιπόν, μετά ο συνταξιούχος Πρόεδρος και οι αυλικοί του γιατί οι δημοσκοπικοί δείκτες αξιολόγησής τους είναι στον πάτο. Με αυτά τα δεδομένα και ψηλά βρίσκονται.
Εδώ και χρόνια, η αγοραστική δύναμη πολλών εργαζόμενων παραμένει καθηλωμένη σε μισθούς μνημονιακής περιόδου, την ώρα που τα προστατευόμενα ολιγοπώλια σε τραπεζικό και ενεργειακό τομέα αυξάνουν τα κέρδη τους και ο κρατισμός διογκώνεται σε επικίνδυνα επίπεδα. Μόνο τα τελευταία τρία χρόνια, το κρατικό μισθολόγιο αυξήθηκε κατά 34%: από 3,2 δις το 2022 στα 4,3 δις το 2025. Τα δε τελευταία 15 χρόνια, το μέγεθος του κράτους ως ποσοστό της οικονομίας έχει σχεδόν διπλασιαστεί: από 29% έχει πάει στο 45%. Παρά το γεγονός ότι το κράτος απορροφά όλο και μεγαλύτερο κομμάτι της οικονομίας, εντούτοις οι πολίτες δεν λαμβάνουν την ανάλογη ποιότητα και ταχύτητα υπηρεσιών, όπως επισήμανε και ο πρόεδρος του Δημοσιονομικού Συμβουλίου Μιχάλης Περσιάνης μιλώντας στην επιτροπή Οικονομικών (2 Δεκεμβρίου).
Δεν μπορεί, κάτι πρέπει να κάνουμε λάθος. Συλλογικά, ως κοινωνία, αυτοκτονούμε με δόσεις. Είναι θέμα χρόνου να χτυπήσουμε στο παγόβουνο και να βουλιάξουμε σε βάθη χειρότερα από ό,τι έχουμε ζήσει. Και είναι κρίμα, γιατί η κυπριακή κοινωνία παράγει πλούτο και τα πράγματα θα μπορούσε να είναι πολύ καλύτερα για όλους και όχι μόνο για τις μικρές μειοψηφίες.
Λόγω όμως διαχρονικών στρεβλώσεων, συγκυριακών καταστάσεων, διαφθοράς και διαπλοκής, κακών ή επιπόλαιων πολιτικών, εδώ και χρόνια καταγράφεται μια σταδιακή, βίαιη κάποιες φορές, αναδιανομή του παραγόμενου πλούτου. Οι έχοντες αυξάνουν τα κέρδη τους και οι μη έχοντες σφίγγουν τα ζωνάρια πιο πολύ. Το οικονομικό και κοινωνικό χάσμα διευρύνεται επικίνδυνα. Όλα αυτά συμβαίνουν την ώρα που αποδεδειγμένα υπάρχει ανάπτυξη, το κράτος έχει απροσδόκητα έσοδα και η οικονομία αναβαθμίζεται. Δεν υπάρχει, όμως, ισότιμη συμμετοχή στην ανάπτυξη, ούτε και επικρατεί δικαιοσύνη στην κατανομή των δημόσιων πόρων. Αν συνέβαινε αυτό, η κοινωνία δεν θα αντιμετώπιζε την οικονομική δυσφορία που βιώνει τα τελευταία τουλάχιστον χρόνια.
Παρόλα αυτά δεν μπορεί να συνεχιστεί η ασύστολη σπατάλη και λεηλασία του πλούτου της κοινωνίας. Αργά ή γρήγορα θα έρθει ο λογαριασμός και αυτήν τη φορά τα πράγματα θα είναι χειρότερα από το 2013. Οφείλουμε να εξετάσουμε ένα διαφορετικό μοντέλο ανάπτυξης, πιο δίκαιο και πιο ισομερές, όπως το περιγράφει και στις παρεμβάσεις του στα μέσα ενημέρωσης ο οικονομολόγος Στέλιος Πλατής: «Απαιτούνται σύγχρονες πολιτικές αναδιανομής και ανακατανομής πλούτου και πολιτικές εκδημοκρατισμού της οικονομίας, μέσα από ουσιαστική συμμετοχή μεγαλύτερης μερίδας της κοινωνίας σε αυτό που ονομάζουμε ανάπτυξη».
Το ερώτημα είναι αν η σημερινή πολιτική ελίτ, σε όλες τις εκφάνσεις της, μπορεί να εφαρμόσει πολιτικές δίκαιης κατανομής του πλούτου; Η εμπειρία μάς απέδειξε πως όχι. Πέραν από τις κοινοβουλευτικές κορώνες, δεν φαίνεται να υπάρχει πραγματική διάθεση αλλαγής. Και το πρόβλημα δεν είναι δημοσκοπικό, είναι ζήτημα επιβίωσης.
Υστερόγραφο: Από τον κρατικό προϋπολογισμό (και αυτής) της κυβέρνησης απουσιάζει το πολιτικό αποτύπωμα και το ολοκληρωμένο σχέδιο για την Κύπρο της επόμενης δεκαετίας. Είναι ακόμα ένας προϋπολογισμός διαχειριστικής και λογιστικής φιλοσοφίας. Εδώ, όμως, δεν μιλούμε για εισηγμένη εταιρεία στο ΧΑΚ, αλλά για το κράτος και το μέλλον του τόπου. Βέβαια, για να αποτυπωθεί πολιτικό όραμα απαιτείται κάτι πολύ περισσότερο από επικοινωνιακές δεξιότητες. Χρειάζεται και ουσία.
Το άσχετο: ΜΠΛΕντερ
Γιώργος Αγαπίου
*Τα όσα γράφονται στα ενυπόγραφα Άρθρα - Άποψης εκφράζουν μόνο τον Συγγραφέα τους και δεν αποτελούν θέσεις της OffsiteNews
